Cái lợi khi giữ rừng

Đến xã Minh Châu (huyện Vân Đồn), du khách rất ấn tượng với khu rừng trâm nguyên sinh (khoảng 140ha) bên bãi biển. Rừng trâm này được hình thành gắn liền với sự ra đời của xã Minh Châu, công tác bảo vệ rừng trâm cũng có từ hàng trăm năm trước. Những người cao tuổi ở Minh Châu kể lại, từ trước Cách mạng Tháng Tám, người dân Minh Châu đã đoàn kết lên tận Phủ Thống sứ Bắc Kỳ (Hà Nội) phản đối chính quyền Thực dân Pháp khi có ý định chặt phá rừng trâm để khai thác quặng ti-tan và họ đã thắng lợi.

Hòa bình lập lại, người dân Minh Châu vẫn đề cao công tác bảo vệ rừng, mỗi người đều tự đặt trách nhiệm giữ rừng và sẵn sàng vào cuộc khi có kẻ chặt phá rừng. Ngày nay, rừng trâm Minh Châu đã trở thành điểm nhấn của du lịch Minh Châu vì tính độc đáo của nó. Du khách đến đây đều trầm trồ về khu rừng nguyên sinh và rất thú vị khi dạo chơi trong rừng. Minh Châu là xã đầu tiên của huyện Vân Đồn không còn hộ nghèo từ phát triển du lịch gắn với rừng trâm.

Rừng trâm giờ đây trở thành điểm nhấn của du lịch xã đảo Minh Châu.

Mới đây, tôi đến xã Yên Than (huyện Tiên Yên) để tìm hiểu công tác giữ rừng thì được biết, ở xã có Tổ hợp bảo vệ rừng bản địa gồm 7 hội viên, quản lý 87ha rừng tự nhiên. Họ là những người được giao đất rừng nhưng không chặt đi để trồng keo mà quyết giữ rừng bản địa, rồi tự cam kết không khai thác gỗ rừng, mà chỉ khai thác lâm sản ngoài gỗ như tre, măng, cây mây, cây dược liệu, nấm và phát triển nuôi ong mật.

Năm 2017, ông Trạc Dì Lầu- một trong các hội viên quản lý rừng có 11ha rừng tự nhiên, đã thu được 100 triệu đồng từ bán quả mây. Ông bảo: “Nếu cũng trên diện tích này tôi trồng keo thì phải mất 7 năm, tôi mới được thu hoạch. Số tiền bán gỗ keo (40 triệu đồng/ha) chỉ hơn 50% số tiền bán quả mây với cùng thời gian sử dụng đất rừng. Trong khi giữ rừng tự nhiên, tôi còn các nguồn thu khác và rất nhiều gỗ quý chờ ngày khai thác. Cái quý nhất là chúng tôi giữ được môi trường tự nhiên và nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp của xã”.

Rừng nguyên sinh thôn Nà Hắc, xã Hà Lâu, huyện Tiên Yên, còn giữ nước cho các dòng suối phục vụ sản xuất nông nghiệp của xã.

Xã Đồng Rui (huyện Tiên Yên) có hơn 3.000ha rừng ngập mặn tự nhiên. Trước đây đã có một thời người dân Đồng Rui phải vào cuộc quyết liệt bảo vệ rừng ngập mặn để không bị chặt phá, khi những người ở địa phương khác đến chặt cây ngập mặn để làm củi, đắp đầm nuôi tôm. Do rừng ngập mặn được bảo vệ tốt cho nhiều loại hải sản như ngao, vạng, ruốc lỗ, sá sùng…, từ đó bà con khai thác vươn lên thoát nghèo.

Từ năm 2016, tỉnh Quảng Ninh có chủ trương thành lập Khu bảo tồn đất ngập nước Đồng Rui, nhằm bảo tồn, phát triển các hệ sinh thái nơi đây, đồng thời đáp ứng mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững của tỉnh. Theo tài liệu nghiên cứu, hệ thống rừng ngập mặn nơi đây có hệ sinh thái đa dạng. Trong tương lai, nơi đây còn trở thành địa điểm du lịch sinh thái khám phá quần thể rừng ngập mặn Đồng Rui...

Anh Vũ