Kiến nghị làm giảm chi phí logistics

Chi phí logistics trong cơ cấu chi phí kinh doanh của các doanh nghiệp vẫn còn cao, Chính phủ cần có các giải pháp làm giảm chi phí dịch vụ logistics.

Chi phí vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu vẫn cao. Ảnh minh họa

Đó là kiến nghị của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong báo cáo mới nhất trình Chính phủ về kết quả khảo sát thực trạng chi phí kinh doanh năm 2017 theo tinh thần Nghị quyết 35/2016/CP hỗ trợ phát triển doanh nghiệp đến năm 2020.

VCCI cho biết, hiện vận chuyển một container hàng hóa từ cảng Hải Phòng về Hà Nội (và ngược lại) chỉ khoảng 100km, nhưng chi phí đắt gấp 3 lần so với vận chuyển một container hàng hóa từ Trung Quốc và Hàn Quốc về Việt Nam. Tỷ trọng chi phí dịch vụ logistics trong cơ cấu chi phí kinh doanh của Việt Nam còn rất cao, chiếm khoảng 20% GDP, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa cũng như doanh nghiệp. Giá thành sản phẩm hàng hóa Việt Nam thường bị đội lên nhiều lần khi đến tay người tiêu dùng cũng như khi xuất khẩu một phần quan trọng do chi phí vận chuyển không ổn định và luôn ở mức cao.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), chi phí logistics của Việt Nam hiện nay thuộc diện cao nhất thế giới, so với các nước trong khu vực còn cao hơn Thái Lan khoảng 6%, cao hơn Malaysia khoảng 12%, cao gấp 3 lần so với Singapore.

Những nguyên nhân khiến chi phí logistics của Việt Nam còn cao do cơ sở hạ tầng như hệ thống cảng biển, kho bãi, kết nối... còn hạn chế, bất cập. Thủ tục hải quan dù đã triển khai một cửa, điện tử hóa, giảm kiểm tra hàng hóa, song quy trình xuất nhập khẩu của Việt Nam vẫn phức tạp hơn nhiều các nước khác. Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam thường vẫn phải chịu sự áp đặt mức giá vận chuyển cao từ các hãng vận tải biển nước ngoài, thậm chí còn phải trả thêm nhiều khoản phụ thu không hợp lý do năng lực đàm phán còn hạn chế (thường phải chọn hình thức mua CIF bán FOB khiến phí vận chuyển cao), trong khi năng lực vận tải của các doanh nghiệp tàu biển trong nước còn yếu không cạnh tranh được với các hãng quốc tế. Bên cạnh đó, việc quản lý chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp Việt Nam còn gây lãng phí, thất thoát khi mua hàng, sản xuất, lưu kho và bán hàng. Quy hoạch phát triển các cụm công nghiệp còn thiếu tính gắn kết giữa các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng cũng là nguyên nhân khiến cho chi phí vận tải và các chi phí logistics khác phát sinh và tăng giá.

Để khắc phục những tồn tại nêu trên, VCCI đề xuất, trước mắt Chính phủ cho rà soát và có biện pháp kiểm soát các chi phí liên quan đến các khoản phí và phụ thu tại các cảng biển Việt Nam. Cần có các giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam giảm lệ thuộc vào sự độc quyền của các hãng vận tải tàu biển quốc tế khi xuất nhập khẩu hàng hóa. Tăng cường năng lực hoạt động cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu và doanh nghiệp logistics trong nước thông qua việc thúc đẩy phát huy hiệu quả hơn vai trò của các hiệp hội doanh nghiệp, ngành nghề.

Trong dài hạn, VCCI cho rằng, Chính phủ cần quy hoạch lại hệ thống logistics ở Việt Nam nhằm phát huy hết công suất các cảng biển thông qua cải thiện kết nối. Cần có các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế theo các cụm ngành/cụm liên kết giúp cho các doanh nghiệp thuận lợi trong việc tiếp cận nguồn nguyên liệu đầu vào cũng như trong quá trình phân phối hàng hóa đầu ra làm sao có thể rút ngắn nhất được thời gian, không gian khi vận chuyển, lưu kho...

Đối với các doanh nghiệp logistics trong nước, cần phải tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại theo xu hướng hình thành ngành logistics 4.0 để nâng cao sức cạnh tranh, nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm giá phí các dịch vụ./.

Theo Ngọc Quỳnh / Baocongthuong.com.vn