Nước hợp vệ sinh về Tàu Tiên: "Niềm vui ngắn chẳng tày gang"

Công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm, thôn Tàu Tiên, xã Đồn Đạc, huyện Ba Chẽ có tổng kinh phí đầu tư gần 6 tỷ đồng, từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn. Công trình được hoàn thành và đưa vào sử dụng từ tháng 11/2015, nhằm phục vụ nước sạch, hợp vệ sinh cho người dân thôn Tàu Tiên và 2 trường học trên địa bàn xã. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, công trình này đã bộc lộ nhiều bất cập.

[links()]

Tuyến đường ống dẫn nước thôn Tàu Tiên có nhiều điểm đi qua suối Khe Lầm.

Anh Triệu Đức Phương, Phó thôn Tàu Tiên, cho biết: Đồn Đạc là xã thuộc diện 135, còn Tàu Tiên là thôn vùng sâu, xa của xã Đồn Đạc, điều kiện sống của người dân còn nhiều khó khăn, đặc biệt là việc cấp nước sinh hoạt. Nhiều năm nay người dân ở đây luôn mong mỏi được sử dụng nước sinh hoạt sạch sẽ, tiện lợi, đảm bảo vệ sinh. Chính bởi vậy, khi được đầu tư công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm, người dân trong thôn đều phấn khởi, tự xây mới, sửa sang lại các công trình trữ nước gia đình và chờ đón công trình đi vào sử dụng...

Thế nhưng “niềm vui ngắn chẳng tày gang”, chỉ sau đợt mưa đầu mùa năm 2016, một số đoạn đường ống nước của công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm đã bị hỏng, đặc biệt là các đoạn đi qua suối Khe Lầm đã không sử dụng được. Qua tìm hiểu được biết, ngoài nguyên nhân là do mưa bão, việc khai thác cát, sỏi tại lòng suối Khe Lầm, thì thiết kế tuyến đường ống nước chưa hợp lý cũng là lý do khiến các đoạn ống nước bị hư hỏng.

Cụ thể đối với các đoạn đường ống dẫn nước vắt ngang qua lòng suối, thay vì hạ ngầm dưới đất hay cố định sát đáy suối thì lại để nổi trên mặt nước. Chính bởi khi có mưa lũ, dòng nước chảy mạnh có thể dễ dàng cuốn trôi các đoạn ống nước hoặc các vật liệu rắn như củi, gỗ từ đầu nguồn theo dòng nước va đập vào đường ống làm bục, thủng đường ống hoặc tuột các mối nối đường ống.

Tại các đoạn đi qua suối, các điểm đấu nối đường ống rất dễ bị dòng nước tác động, dẫn đến hư hỏng.

Ngay sau lần hư hỏng đầu tiên vào tháng 6/2016, công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm đã được đơn vị thi công khắc phục, sửa chữa, đấu nối lại các điểm ống nối, vá các vị trí bị bục... Song, do đường ống dẫn nước vẫn để nổi trên mặt suối nên cứ sau mỗi đợt mưa lũ lại bị hư hỏng.

Thời điểm tháng 5/2017, tuyến đường ống nước công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm còn 3 điểm bị bục, vỡ, trong đó 1 điểm bị đứt gãy hoàn toàn, 2 điểm còn lại dài khoảng 50m bị thủng hoặc tuột mối nối. Để khắc phục, đơn vị thi công đã tự vá một số điểm bằng giải pháp đắp bê tông lên, tuy nhiên không hiệu quả. Đến nay, gần 1/3 số hộ dân trong thôn Tàu Tiên vẫn không được sử dụng nước từ công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm, thay vào đó phải ra suối gánh về như trước đây.

Trước tình hình này, người dân thôn Tàu Tiên đã nhiều lần kiến nghị UBND xã Đồn Đạc và UBND huyện Ba Chẽ về việc sửa chữa, khắc phục tồn tại công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm. Được biết, trung tuần tháng 9 vừa qua, UBND huyện Ba Chẽ đã giao Ban Quản lý công trình dự án huyện sử dụng nguồn ngân sách huyện để thực hiện việc sửa chữa. Thời gian hoàn thành trong năm 2017.

Giải pháp để khắc phục bất cập của công trình cấp nước Tàu Tiên là hạ ngầm các đoạn đường ống qua suối.

Theo các đơn vị chuyên môn, để xử lý các tồn tại, hạn chế của công trình nước sinh hoạt tự chảy Khe Lầm không có cách nào khác phải hạ ngầm các đoạn đường ống dẫn nước qua suối. Cụ thể là dùng máy xúc tạo rãnh để chôn đường ống, lựa chọn loại đá hộc to đổ đè sát chân ống, tại những đoạn xung yếu, lòng suối dễ bị xói mòn thì cần đổ các trụ bê tông để giữ ống.

Việc đầu tư công trình nước sinh hoạt tự chảy phục vụ nhu cầu nước sạch hợp vệ sinh cho người dân nông thôn, miền núi là chủ trương đúng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân vùng cao. Chính bởi vậy, UBND huyện Ba Chẽ cần ưu tiên quan tâm, sớm khắc phục những tồn tại của công trình theo hướng bền vững, lâu dài, đảm bảo phục vụ nước sinh hoạt ổn định cho nhân dân thôn Tàu Tiên trong thời gian tới.

Việt Hoa