Trả nghìn đô mỗi tháng, doanh nghiệp vẫn "bói" không ra lao động

Nhiều ngành như IT, kinh doanh, phiên dịch tiếng Hàn, Trung đang có nhu cầu tuyển dụng lớn, song nguồn nhân lực vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Đây là thông tin được đưa ra trong chương trình Connect the dots do Hội đồng Anh tổ chức mới đây.

Các nhà tuyển dụng nói về thị trường lao động Việt Nam.

Bà Ngô Ngọc Lan, Quản lý cấp cao của Navigos Search, công ty tuyển dụng nhân sự cấp trung và cấp cao thuộc tập đoàn Navigos Group, cho biết theo nghiên cứu năm 2017, số lượng công việc tăng 3,7% so với năm 2016 sẽ  tạo thêm cơ hội việc làm mới cho hàng nghìn  lao động. Trong đó một số ngành có nhu cầu tuyển dụng nhân sự cấp trung và cấp cao lớn nhất là sản xuất, tài chính ngân hàng, IT, hàng tiêu dùng, bán lẻ. Nhu cầu tuyển dụng lớn tập trung ở các khu vực như TP.HCM, Hà Nội, Bắc Ninh, Bình Dương, Đồng Nai.

Đặc biệt ngành công nghệ thông tin hiện vẫn đang trong cơn khát nhân lực. Theo báo cáo được công bố gần đây của Navigos Search, các công ty Fintech (là các công ty kinh doanh dịch vụ tài chính dựa trên nền tảng công nghệ) đang có nhu cầu tuyển dụng rất lớn các kỹ sư công nghệ thông tin có kinh nghiệm về mảng dữ liệu (data) và có kiến thức về tài chính. Tuy nhiên, số lượng ứng viên có kinh nghiệm đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng còn khan hiếm. Các công ty này buộc phải tuyển kỹ sư người nước ngoài sang Việt Nam làm việc và nắm giữ các vị trí đòi hỏi có nhiều kinh nghiệm tương ứng. Bên cạnh đó, các công ty Fintech chấp nhận tuyển các sinh viên mới ra trường và họ tự đào tạo nguồn lực để có thể đảm đương được các yêu cầu này.

Theo Navigos Search, ngành Data Technology sẽ rất phát triển trong vòng 3 năm tới. Các công ty trong ngành này đang rất cần tuyển kỹ sư IT trong lĩnh vực xử lý dữ liệu (data processing) và kỹ sư IT có kinh nghiệm liên quan đến machine learning, là một lĩnh vực thuộc trí tuệ nhân tạo liên quan đến việc nghiên cứu và xây dựng các kỹ thuật cho phép các hệ thống “học” tự động từ dữ liệu để giải quyết những vấn đề cụ thể. Ở Việt Nam, rất ít trường đào tạo bài bản ngành học này. Do vậy, các doanh nghiệp phát triển các sản phẩm và dịch vụ trên nền tảng online đang có nhu cầu tuyển dụng các vị trí kể trên, tuy nhiên thị trường chưa có nhiều ứng viên có thể đáp ứng được.

Với cơ hội việc làm rộng mở, Bà Ngô Hồng Lan cho biết, các ứng viên ngành IT có thể dễ dàng có mức lương từ 700 -1.200 USD/ tháng.

Bà Ngô Ngọc Lan, Quản lý cấp cao của Navigos Search.

Thừa việc sao vẫn thất nghiệp?

Không chỉ ngành IT, nhiều ngành nghề khác cũng đang trong giai đoạn khan hiếm nhân lực. Tuy nhiên, trên thực tế, hiện nay vẫn có một lượng lớn sinh viên thất nghiệp sau khi ra trường.

Bà Nguyễn Thị Vân Anh, giám đốc nhân sự VP Bank cho rằng đây là một nghịch lý đáng buồn. Năm 2016, cả nước có khoảng 200.000 cử nhân thất nghiệp. Có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tuyển dụng, bà Vân Anh cho rằng nhiều sinh viên hiện nay vẫn còn khá thụ động, chưa biết tự tìm kiếm cơ hội, rèn luyện bản thân. Thực tế nhiều doanh nghiệp hiện nay vẫn đang tuyển dụng các vị trí dành cho sinh viên vừa mới tốt nghiệp, không yêu cầu kinh nghiệm, tuy nhiên, nhiều sinh viên lại chưa thực sự tích cực tìm kiếm những cơ hội như vậy. “Có rất nhiều cơ hội mà các nhà tuyển dụng đưa ra, vấn đề là các bạn đã biết tận dụng và tìm kiếm nó hay chưa mà thôi”.

Ngoài ra, chuyên gia này cho rằng, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng sinh viên thất nghiệp sau khi ra trường là tâm lý thích học đại học hơn học nghề, gây ra thực trạng thừa thầy thiếu thợ trên thị trường lao động hiện nay. Hệ quả là một số công ty nước ngoài vào Việt Nam không thể tuyển được nhân sự. Bà Vân Anh đơn cử: “Intel khi đầu tư vào Việt Nam đã phải đi tuyển thêm nhân sự Trung Quốc do không thể tuyển được nhân sự tại Việt Nam. Việc chạy theo số đông, ham danh vọng nhiều hơn thực tế đã dẫn đến tình trạng thất nghiệp hàng loạt. Việc hàng ngàn thí sinh ngành tài chính ngân hàng thất nghiệp sau khi ra trường do chạy theo xu thế vài năm trước là một minh chứng nhãn tiền’. Chuyên gia này cũng cho rằng việc này đang ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thống các trường nghề hiện nay.

Ngoài ra hiện nay không ít ứng viên dù có bằng đẹp du học nước ngoài song vẫn thất nghiệp do đang kỳ vọng quá cao và đưa ra mức lương “trên trời” khi đi xin việc. Trong khi đó, các nhà tuyển dụng lại nhìn nhận việc học ở nước ngoài không có gì đáng ưu tiên hơn so với các ứng viên học trong nước. Việc trả lương sẽ phụ thuộc vào khả năng, công việc và giá trị mà các ứng viên tạo ra cho doanh nghiệp.

Bà Ngô Ngọc Lan cho biết theo ghi nhận của Navigos search năm 2016, ngành có mức lương khủng nhất là nhân viên BĐS với 240 triệu đồng/ tháng. Đây được coi như thách thức không nhỏ với các nhà tuyển dụng, nhưng lại là điều đáng mừng với người lao động.

Chuyên gia này cho rằng, để có được những công việc tốt, nhân lực Việt Nam đang phải đối mặt với không ít thách thức. Trong môi trường toàn cầu hóa, ngoại ngữ là yếu tố cần được chú trọng hàng đầu để giúp các ứng viên mở rộng cơ hội nghề nghiệp, song đây vẫn là điểm yếu của nhiều ứng viên. Vấn đề ngoại ngữ không chỉ là thách thức với người lao động mà còn là bài toán khó với các nhà tuyển dụng khi phần đa các công ty Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam nhưng chưa thể tuyển đủ nhu cầu các vị trí công việc cần những ngoại ngữ và hiểu văn hóa doanh nghiệp của các quốc gia này.

Một thực tế khác, với sự xuất hiện của cộng đồng kinh tế ASEAN, nhân lực Việt Nam đang phải cạnh tranh với nhân lực các quốc gia khác trong khu vực. “Chúng ta tự hào rằng nhân lực trẻ, giá rẻ, thu hút các nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, các nước Âu, Mỹ, nhưng đến nay lợi thế này đang mất dần, các nhà đầu tư đang có hướng chuyển dịch sang các nước lân cận như Lào, Myanma, Campuchia nhiều hơn”, bà Lan cho hay.

Các chuyên gia cũng cho rằng trước những cạnh tranh, thách thức, áp lực trong công việc, “nhảy việc” đang trở thành xu hướng của nhiều bạn trẻ. Điều này có thể chấp nhận  với các bạn trẻ mới ra trường, nhưng nếu việc chuyển quá nhiều công việc trong một thời gian ngắn lại là điều đáng bàn. Các ứng viên này không chỉ mất điểm trong mắt các nhà tuyển dụng mà còn khó thành công, gắn bó với những công việc sau này.

Bà Nguyễn Giang, Giám đốc vận hành Vinpearl, Vin Group cho rằng: “Để có những cơ hội nghề nghiệp tốt cho bản thân, các bạn trẻ nên tự nhìn nhận những điểm mạnh của bản thân và tận dụng nó, xác định môi trường mình mong muốn để từ đó tìm kiếm những cơ hội bản thân đang cần”./.

Theo Nguyễn Trang/VOV.VN