Kiểm toán Nhà nước: EVN có thiếu sót trong điều chỉnh giá bán lẻ điện

Theo Kiểm toán Nhà nước, EVN tổ chức thực hiện quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện vẫn còn một số tồn tại, thiếu sót.

Kiểm toán Nhà nước vừa công bố Kết quả kiểm toán Chuyên đề việc xác định giá và công khai giá bán điện giai đoạn 2014-2016. Qua đó, Kiểm toán Nhà nước đề nghị EVN cần chấn chỉnh, khắc phục hạn chế, thiếu sót trong công tác tổ chức thực hiện quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện.

Tần suất và mức điều chỉnh giá bán điện chưa sát thực tiễn

Cụ thể, theo Kiểm toán Nhà nước, giai đoạn 2014-2016, EVN, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và các cơ quan, đơn vị có liên quan cơ bản đã tính toán, xác định, quyết định điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, tổ chức thực hiện và công khai giá bán điện theo các nguyên tắc, cơ chế quy định tại Quyết định số 69/2013/QĐ-TTg ngày 19/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn thực hiện.

Kiểm toán Nhà nước đề nghị EVN cần chấn chỉnh, khắc phục hạn chế, thiếu sót trong công tác tổ chức thực hiện quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện. (ảnh minh họa: KT)

Tuy nhiên, qua kiểm toán cho thấy, một số quy định hướng dẫn cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện chưa rõ ràng, chưa cụ thể, chưa sát với thực tiễn dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện.

Giải thích rõ hơn về kết luận này, Kiểm toán Nhà nước cho biết, định nghĩa về giá bán lẻ điện bình quân và giá bán điện bình quân cơ sở chưa rõ ràng; quy định về tần suất và mức điều chỉnh giá bán điện bình quân giữa hai lần liên tiếp chưa sát với thực tiễn biến động; quy định về việc giám sát của cơ quan quản lý nhà nước đối với giá điện chưa kịp thời; quy định về thẩm quyền điều chỉnh và trách nhiệm trả lời cần xác định lại cho thích hợp.

Kiểm toán Nhà nước còn đánh giá: quy định về trách nhiệm thẩm định giá chưa rõ hiện tạo nên những cách hiểu khác nhau, khó khăn trong tổ chức thực hiện; quy định về giá bán cần nghiên cứu áp dụng chính sách giá bán đối với các đối tượng cụ thể theo công suất, theo thời gian hoặc có cơ chế điều tiết với nhóm đối tượng sử dụng điện.

Hơn nữa, sự khác biệt trong quy định về thời gian đời sống kinh tế dự án và khung thời gian khấu hao máy móc thiết bị động lực nhà máy điện đang tạo ra sự khác biệt về hạch toán kế toán chi phí giá thành tạo nên một số khó khăn trong thực tiễn quản lý, áp dụng cả từ phía cơ quan quản lý nhà nước và các doanh nghiệp; quy định về chi phí nhà máy điện đa mục tiêu và chi phí truyền tải điện cần rà soát, chỉnh sửa cho phù hợp với thực tiễn quản lý.

Một số khoản chi phí của EVN chưa phản ánh đầy đủ trong phương án giá điện

Về hoạt động quản lý, điều hành và thực hiện cơ chế điều chỉnh giá bán điện, Kiểm toán Nhà nước đánh giá là đang chịu tác động, ảnh hưởng của một số yếu tố khách quan, tạo nên những khó khăn cho việc đạt mục tiêu, nguyên tắc điều chỉnh giá bán điện. Bởi vì quyết định mức điều chỉnh giá điện còn lệ thuộc vào mức độ ảnh hưởng của việc tăng giá đến tình hình kinh tế xã hội và điều hành vĩ mô, an sinh xã hội nên có thời điểm chưa sát với thực tiễn biến động của các yếu tố chi phí, giá thành.

Đồng thời, thực trạng vận hành hệ thống điện chịu ảnh hưởng lớn vào yếu tố thủy văn, thủy lợi và đặc thù vận hành hệ thống điện; Tình trạng khách hàng gian lận kê khai đối tượng sử dụng để được áp dụng mức giá thấp hơn biểu giá nhưng chưa có chế tài đủ mạnh cũng gây khó khăn cho EVN trong quản lý thực trạng này...

Đặc biệt, theo Kiểm toán Nhà nước, công tác tổ chức thực hiện quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện vẫn còn một số tồn tại, thiếu sót của cơ quan quản lý, của EVN cần được rà soát để chấn chỉnh, khắc phục qua đó đảm bảo mục tiêu quản lý, điều hành của Nhà nước về hoạt động điện lực, cũng như tạo điều kiện cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh điện ổn định, tăng trưởng nhằm cung cấp điện năng cho phát triển kinh tế và đời sống dân sinh.

Về kết luận này, Kiểm toán Nhà nước giải thích: Còn một số khoản chi phí của EVN như chênh lệch tỷ giá, khấu hao, chênh lệch cước phí vận chuyển khí... chưa được phản ánh đầy đủ trong phương án giá điện; Một số khoản thu khác như thu lãi tiền gửi (chi phí lãi vay đã tính vào giá thành), thu công suất phản kháng, thu cho thuê thiết bị điện cho dù đã hạch toán đúng chế độ tài chính, kế toán nhưng chưa được xem xét quản trị để giảm mức điều chỉnh khi xác định phương án giá bán điện....

Ngoài ra, còn những tồn tại trong chấp hành quy định về giá bán lẻ điện như thiếu bảo lãnh hợp đồng, ghi chỉ số công tơ đối với khách hàng phân kỳ chưa đúng ngày theo quy trình kinh doanh, chưa sử dụng công tơ 3 giá một số khách hàng tiêu thụ điện lớn.... Và một số thiếu sót trong quản lý doanh thu, chi phí, giá thành điện cần được chấn chỉnh, khắc phục; còn một số hạn chế, tồn tại trong tổ chức thực hiện các quy định về đàm phán, ký kết Hợp đồng mua bán điện cần rà soát, sửa đổi, bổ sung./.

Theo Xuân Thân/VOV.VN