Giúp người nghèo tự vươn lên thoát nghèo

Thực hiện giảm nghèo giai đoạn 2016-2020, Quảng Ninh đã triển khai đồng bộ các chính sách về giảm nghèo, lồng ghép các nguồn lực thực hiện giảm nghèo theo hướng tiếp cận đa chiều, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản của đối tượng thụ hưởng và sự tham gia của người nghèo, giúp người nghèo tự vươn lên thoát nghèo. Đến cuối năm 2016, toàn tỉnh còn gần 11.600 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 3,39%; trên 11.000 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 3,23%. Kết quả giảm nghèo đã vượt trên 45% kế hoạch năm.

Cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Tiên Yên giải ngân vốn vay cho hộ nghèo ở xã Đông Hải, huyện Tiên Yên.

Đa dạng về cách làm

Triển khai thực hiện giảm nghèo đa chiều, bên cạnh chính sách chung của Trung ương, của tỉnh, mỗi địa phương trên địa bàn tỉnh lại có những cách làm riêng phù hợp với điều kiện, đặc thù để công tác giảm nghèo ngày càng thực chất và hiệu quả.

Huyện Bình Liêu, địa phương có hộ nghèo và hộ đồng bào dân tộc thiểu số cao nhất tỉnh, tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào chính sách Nhà nước của người nghèo còn nặng nề. Vì vậy trong năm qua, huyện đã tập trung hỗ trợ cho những hộ có ý chí muốn thoát nghèo. Ông Lương Xuân Lồng, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện, cho biết: Từ nguồn vốn phân cấp của các chương trình giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới (NTM), 135, những hộ đăng ký thoát nghèo năm 2016 được huyện tạo điều kiện tham gia các mô hình phát triển sản xuất, ưu tiên hỗ trợ vay vốn, tập huấn khoa học kỹ thuật. Riêng đối với mô hình giảm nghèo của ngành LĐ-TB&XH, trong năm 2016, Bình Liêu triển khai rất hiệu quả việc hỗ trợ bò giống, dê giống cho các nhóm hộ nghèo ở xã Vô Ngại. Theo đó, các nhóm hộ tham gia sẽ góp vốn để xây dựng chuồng trại, trồng cỏ và luân phiên cắt cử người chăm sóc đàn vật nuôi. Huyện tăng cường tuyên truyền tới người dân về chính sách giảm nghèo và huy động các tổ chức, đoàn thể cùng vào cuộc hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo vươn lên. Nhờ đó, năm 2016 Bình Liêu đã giảm được 640 hộ nghèo, đạt gần 194% kế hoạch tỉnh giao.

Trên cơ sở rà soát hộ nghèo, nguyên nhân nghèo, TX Đông Triều đã có kế hoạch hỗ trợ giảm nghèo gắn với chương trình xây dựng NTM, nông thôn tiên tiến. Là địa bàn có nhiều doanh nghiệp, Đông Triều đã làm tốt công tác xã hội hoá nguồn lực trong giảm nghèo đa chiều, đặc biệt là hỗ trợ về nhà ở. Riêng năm 2016, Đông Triều đã xã hội hoá xây dựng mới, sửa chữa 13 nhà ở; các ngành, đoàn thể của thị xã hỗ trợ, giúp đỡ 660 hộ nghèo với tổng số tiền gần 22 tỷ đồng.

TX Quảng Yên và huyện Vân Đồn là hai địa phương thực hiện hiệu quả việc hỗ trợ giảm nghèo bằng những mô hình sản xuất. Hiệu quả nhất là mô hình hỗ trợ bò giống cho người nghèo. Riêng TX Quảng Yên, chương trình này được triển khai từ năm 2014, đến nay đã hỗ trợ được gần 90 con bò giống cho các hộ nghèo ở 100% xã, phường trên địa bàn.

Bên cạnh đó, nhiều giải pháp giảm nghèo bền vững, đa chiều cũng đã và đang được các địa phương triển khai đồng bộ, như: Chính sách trợ giúp về y tế, giáo dục, thông tin, nhà ở, nước sinh hoạt, tín dụng ưu đãi cho đối tượng hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, dạy nghề cho lao động nông thôn v.v..

Nỗ lực của toàn tỉnh

Thực hiện Quyết định số 59/QĐ-TTg và Thông tư hướng dẫn của Bộ LĐ-TB&XH về công tác giảm nghèo giai đoạn 2016-2020, Quảng Ninh tiếp tục có những chỉ đạo quyết liệt trong việc triển khai thực hiện chương trình giảm nghèo trên địa bàn. Quảng Ninh là tỉnh đầu tiên thực hiện chính sách bảo trợ xã hội đối với thành viên thuộc hộ nghèo không có sức lao động. Trong công tác giảm nghèo, tỉnh cũng đặc biệt quan tâm ưu tiên cho các khu vực nông thôn, miền núi, 22 xã khó khăn, 7 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo, thông qua các chương trình phát triển kinh tế đặc thù, các đợt vận động huy động xã hội hoá hỗ trợ các thôn, xã đặc biệt khó khăn trong năm qua.

Theo kết quả điều tra toàn tỉnh đến cuối năm 2016, Quảng Ninh còn gần 11.600 hộ nghèo, chiếm 3,39% tổng số hộ dân toàn tỉnh. Trong đó gần 1.900 số hộ nghèo ở thành thị, chiếm 0,85%; trên 9.700 số hộ nghèo ở nông thôn, chiếm 7,98%. TP Hạ Long và TP Cẩm Phả có tỷ lệ hộ nghèo dưới 1%; huyện Ba Chẽ và huyện Bình Liêu có tỷ lệ hộ nghèo cao (25,89% và 34,95%). Toàn tỉnh còn trên 11.000 hộ cận nghèo, chiếm 3,23%. Kết quả giảm nghèo đã vượt trên 45% kế hoạch năm. Kết quả này đã khẳng định sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là những chính sách riêng có của Quảng Ninh trong công tác giảm nghèo.

Tuy nhiên, qua một năm thực hiện giảm nghèo đa chiều, hiện vẫn còn bộc lộ một số vấn đề bất cập do các tiêu chí đánh giá về hộ nghèo, cận nghèo theo tiêu chí mới chưa chính xác, sát thực với điều kiện KT-XH của tỉnh. Điển hình như mức điểm tiêu chí nhà ở, đất đai (hộ quản lý/sử dụng đất trồng cây hàng năm và lâu năm), gia súc (hộ có từ 5-10 con dê, cừu, lợn trở lên)... có mức điểm thấp từ 5-20 điểm. Trong khi đó, nhiều hộ ở Bình Liêu, Ba Chẽ có hàng chục ha rừng hay đàn gia súc trị giá hàng trăm triệu đồng nhưng vẫn thuộc diện hộ nghèo. Trước thực tế trên, Sở LĐ-TB&XH đã tham mưu tỉnh đề nghị Bộ LĐ-TB&XH, nghiên cứu, quy định thống nhất vùng rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đối với tỉnh Quảng Ninh (vùng đồng bằng sông Hồng hay vùng trung du và miền núi phía Bắc), để tỉnh làm căn cứ triển khai thực hiện trong thời gian tới. Đồng thời tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các chính sách giảm nghèo, trong đó chú trọng chính sách cho vay, hỗ trợ theo hình thức đối ứng để dần loại bỏ tư tưởng “thích nghèo” đối với một bộ phận người dân.

Phương Thúy