Tất cả chuyên mục
Thứ Ba, 19/03/2024 18:02 (GMT +7)
Xung quanh hoạt động bán hàng đa cấp: Để tránh hậu quả khôn lường
Chủ nhật, 10/04/2016 | 13:55:18 [GMT +7] A A
Thời gian qua, một số tổ chức, cá nhân lợi dụng mô hình bán hàng đa cấp (BHĐC) để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân, bị cơ quan chức năng điều tra, phát hiện, xử lý. Cơ quan cảnh sát điều tra (Bộ Công an) vừa khởi tố, tạm giam Lê Xuân Giang, Tổng Giám đốc Công ty CP Liên kết sản xuất thương mại Việt Nam (gọi tắt là Công ty Liên Kết Việt) và một số cấp dưới của Giang về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ở Quảng Ninh những ngày qua, theo ghi nhận của phóng viên, tuy chưa có những vụ việc vỡ lở như ở Huế, Hà Tĩnh... nhưng tảng băng chìm mang tên BHĐC rất có thể sẽ nổi lên, tan vỡ sau những động thái như trên.
Đoàn liên ngành của tỉnh kiểm tra hoạt động bán hàng đa cấp của Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy, cơ sở Ngọc Thái - Móng Cái. Ảnh: Hữu Việt |
Những bất cập trong khâu quản lý
Theo báo cáo của Sở Công Thương Quảng Ninh, trên địa bàn tỉnh hiện có 28 doanh nghiệp (DN) BHĐC hoạt động, thu hút 3.033 người tham gia. Trong đó, nhiều nhất là Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy với 12 cơ sở.
Sở Công Thương cho rằng: BHĐC là hoạt động được thực hiện thông qua mạng lưới những cá nhân tham gia, không có địa điểm kinh doanh cố định, gây khó khăn cho công tác quản lý, đồng thời dễ phát sinh những vi phạm. Các DN BHĐC chỉ xuất hoá đơn bán hàng cho người tham gia mà không có hoá đơn, giấy tờ, biên lai mua bán hàng hoá giữa người tiêu dùng (không phải là người tham gia BHĐC) với DN BHĐC. Vì vậy, không có cơ sở để kiểm tra DN về giá bán lẻ các sản phẩm kinh doanh có đúng với giá đã đăng ký với cơ quan chức năng chưa. Đặc biệt, rất khó phát hiện hành vi lừa đảo, bất chính vì những vi phạm nghiêm trọng thường phát sinh khi DN và người BHĐC gặp gỡ, giao tiếp để giới thiệu, bán sản phẩm và dụ dỗ, lôi kéo bằng các thủ đoạn để khách hàng tham gia vào mạng lưới BHĐC.
Cũng theo Sở Công Thương, hầu hết các địa điểm đăng ký hoạt động khi kiểm tra đều không có kho hàng, mà tại đó chỉ trưng bày một số vỏ nhãn hoặc hình ảnh giới thiệu hàng hoá. Vì vậy, các cơ quan chức năng rất khó khăn trong việc kiểm tra chất lượng hàng hoá. Một số DN tuy đã đăng ký số điện thoại của người có trách nhiệm nhưng số điện thoại này sau đó không liên hệ được. Có DN chưa thông báo kịp thời với Sở Công Thương việc thay đổi địa điểm hoạt động; nội dung sửa đổi, bổ sung về sản phẩm kinh doanh đa cấp, chương trình trả thưởng, quy tắc hoạt động, hợp đồng tham gia BHĐC...
Trong quá trình chúng tôi đi tìm hiểu, nhiều người từng tham gia các hội nghị, hội thảo do công ty BHĐC tổ chức cho rằng, có thời điểm gần như ngày nào trong tuần DN cũng tổ chức hoạt động để tuyên truyền, vận động người dân mua sản phẩm và tham gia hệ thống BHĐC. Thế nhưng, theo báo cáo của Sở Công Thương thì cơ quan này chỉ xác nhận và tiếp nhận 18 hồ sơ thông báo tổ chức hội thảo, hội nghị, đào tạo của 2 DN BHĐC(?!)
Để khắc phục những bất cập trên, Sở Công Thương đề nghị phải bổ sung trong Nghị định 42/2014/NĐ-CP về quản lý hoạt động BHĐC, quy định: Các DN khi thông báo hoạt động BHĐC với Sở Công Thương các tỉnh, thành phố phải đăng ký địa điểm hoạt động hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện tại địa phương mà DN mở rộng mạng lưới hoạt động. DN BHĐC cũng cần thông báo nội dung, kịch bản chương trình, tài liệu đối với hoạt động tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo để Sở Công Thương có căn cứ thẩm định hồ sơ thông báo tổ chức các hoạt động này. Tuy nhiên, Bộ Công Thương đã trả lời rằng nếu quy định như thế là không phù hợp với Luật Cạnh tranh.
Hộp viên Ngưu chương chi số 1 tại cơ sở Ngọc Thái - Móng Cái (thuộc Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy), có dán thêm tem phụ và dán bổ sung, sửa chữa sai lệch về thông tin hàng hoá, thông tin đối tượng sử dụng, bị đoàn liên ngành của tỉnh kiểm tra, niêm phong ngày 31-3-2016. |
Người bị hại cần lên tiếng
Nhiều người cho rằng: Nếu như ở Hà Tĩnh, Huế và một số địa phương khác đã xuất hiện tình trạng những người bị hại đồng loạt tố cáo, bao vây trụ sở chi nhánh của một số công ty BHĐC vì đã có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của mình thì ở Quảng Ninh đang có sự im lặng đáng sợ. Có ý kiến cho rằng, số người tham gia hệ thống BHĐC ở tỉnh có lẽ cao hơn nhiều con số 3.033 người như công bố của cơ quan chức năng. Những thông tin như: ở TP Cẩm Phả có phụ nữ bị bức tử vì tham gia BHĐC; anh công chức này tham gia đến cả chục mã ở Thiên Ngọc Minh Uy; vợ sếp kia có lẽ đã mất bạc tỷ ở Liên Kết Việt... Đấy là những chuyện ta có thể nghe thấy hằng ngày ngoài chợ, ở những quán nước.
Từng tham gia các hoạt động của Liên Kết Việt trên địa bàn, ông Lê Văn Tăng (tên nhân vật đã được thay đổi), cán bộ nghỉ hưu ở khu 4, phường Cẩm Thịnh, TP Cẩm Phả, cho biết: “Bắt đầu hoạt động trên địa bàn (trụ sở ở khu đô thị mới phường Cẩm Bình) hồi cuối năm 2014, từ tháng 4 đến tháng 6-2015, trừ thứ bảy hằng tuần, còn ngày nào Liên Kết Việt cũng tổ chức các hoạt động giới thiệu, bán sản phẩm và vận động người dân tham gia BHĐC. Nhiều người đã tham gia bằng việc mua các mã sản phẩm để trở thành thành viên của Công ty. Mỗi mã sản phẩm trị giá 8,6 triệu đồng, gồm 2 loại thực phẩm chức năng để chữa bệnh về xương khớp và sinh lý + 1 máy massage. Sau đó, DN này tổ chức 2 sự kiện tri ân, phát hoa hồng cho các thành viên tích cực ở Quảng Ninh, Hải Dương và Hải Phòng. Lần đầu tổ chức tri ân khách hàng, người được trao số tiền ít nhất cũng 40 triệu đồng, nhiều là vài trăm triệu đồng. Hôm đó, sát giờ khai mạc, Tổng Giám đốc Lê Xuân Giang mới xuất hiện. Lần sau đó, DN này phát quà bằng vàng. Hoa hồng đến 60% và cứ mỗi người tham gia hệ thống sau mình là mình được hưởng 100 đồng thì tôi thấy vô lý quá. Không biết là đã có bao nhiêu người bị cuốn vào vòng xoáy đó”, ông Tăng cho biết.
Thế nhưng, đáng tiếc là những thông tin chính thức thì không hề có. Từ khi Sở Công Thương công bố 5 số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận những thông tin liên quan đến BHĐC, đến nay vẫn chưa có ai gọi đến để phản ánh, tố giác. Thông tin từ phía Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của tỉnh, Chi cục QLTT tỉnh và phòng chức năng thuộc Công an tỉnh cũng khẳng định đến nay chưa nhận được đơn thư nào. Các cơ quan này cho rằng nếu người dân không hợp tác và cung cấp thông tin sẽ rất khó điều tra những hành vi vi phạm liên quan đến BHĐC.
Những ngày này, Đoàn liên ngành do Sở Công Thương Quảng Ninh chủ trì đang kiểm tra hoạt động BHĐC tại chi nhánh các DN: Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy (tại TP Hạ Long và TP Móng Cái), Công ty TNHH Thiên Sư (TP Cẩm Phả), Công ty TNHH Nhượng quyền Thăng Long (TX Đông Triều). Ông Trần Phong, Trưởng Phòng Quản lý thương mại - Sở Công Thương, cho biết: Qua kiểm tra mới chỉ phát hiện thấy những hành vi vi phạm hành chính chứ chưa có dấu hiệu vi phạm hình sự.
Để tránh những hậu quả khôn lường từ hoạt động BHĐC, các cơ quan chức năng đã đẩy mạnh tuyên truyền, kiểm tra, xử lý. Tuy nhiên, chính những người bị hại phải sớm lên tiếng để các sai phạm được làm rõ và bị xử lý nghiêm minh. Chỉ như vậy, quyền lợi của những người dân đã tham gia BHĐC mới được đảm bảo.
Chí Linh
Liên kết website
Ý kiến ()