TP Hạ Long: Quyết liệt chống thất thu ngân sách

Thành phố Hạ Long là địa phương phải tự cân đối thu, vì thế trong những năm qua, các giải pháp thu, chống thất thu đã được thành phố áp dụng một cách quyết liệt, hiệu quả, qua đó có nguồn lực đầu tư nhiều công trình trọng điểm trên địa bàn thành phố.

Nhờ thực hiện quyết liệt các giải pháp thu nên thành phố đã có nguồn lực đầu tư các công trình chỉnh trang đô thị. Trong ảnh: Thi công cải tạo tuyến đường 336. Ảnh: Thanh Hằng

Giải pháp hữu hiệu

Tính đến 30-6, tổng thu ngân sách thành phố đạt 1.163 tỷ đồng, bằng 62% dự toán tỉnh giao, 55% kế hoạch của thành phố, tăng 38% so với cùng kỳ năm 2014. Một số chỉ tiêu do thành phố trực tiếp đảm nhận thu đạt cao so với dự toán tỉnh giao như thu xí nghiệp quốc doanh địa phương đạt 63%; thu ngoài quốc doanh thành phố - một khoản thu khó nhưng cũng đạt 52%; thu tiền sử dụng đất thành phố đạt 130%; tiền thuê mặt đất, mặt nước đạt 182%; thu tiền sử dụng đất tỉnh giao đạt 74%...

Điển hình như khoản thu tiền thuê mặt đất, mặt nước đạt 90 tỷ đồng. Để đối phó lại tình trạng lẩn trốn, thiếu trung thực trong kê khai của các đơn vị, doanh nghiệp, thành phố đã cho rà soát hiện trạng sử dụng đất của các doanh nghiệp, cá nhân có thuê đất, hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên & Môi trường qua đó đã phát hiện Công ty Nhiệt điện Quảng Ninh từ năm 2008 đến nay chưa nộp tiền thuê đất và yêu cầu Công ty nộp toàn bộ số tiền này vào ngân sách với tổng tiền là 43,4 tỷ đồng. Đối với các đơn vị mỏ, thành phố đã rà soát, kiểm tra, phát hiện một số đơn vị ký hợp đồng sử dụng diện tích đất với Sở Tài nguyên & Môi trường “một đằng” nhưng trên thực tế lại sử dụng “một nẻo” nên đã xử lý, yêu cầu nộp ngân sách theo con số thực sử dụng. Riêng chỉ tiêu thu tiền sử dụng đất tỉnh giao, thành phố đã thu được 114 tỷ đồng, trong đó dự án khu đô thị hiện đại phía đông hòn Cặp Bè đạt 74% dự toán, (khoản thu này thành phố không được hưởng tỷ lệ điều tiết), ước thực hiện cả năm thu đạt 440 tỷ đồng, trong đó có 380 tỷ đồng của dự án này, đạt 284% kế hoạch tỉnh giao. Đặc biệt là thu cấp quyền khai thác khoáng sản, mặc dù tỉnh không giao kế hoạch nhưng thành phố vẫn thu được gần 578 triệu đồng.

Đối với các loại thuế, thành phố đã xác định doanh thu tính thuế để áp cho đúng quy định, nhất là với các dịch vụ du lịch, thương mại, nhà hàng, khách sạn. Theo ông Phạm Đức Thắng, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch TP Hạ Long thì đây là một trong những khoản thu khó, vì thế để chống thất thu, thành phố đã thành lập tổ chống thất thu từ cấp thành phố tới cấp phường. Tổ chống thất thu này có nhiệm vụ rà soát, thống kê kinh doanh lượng khách vào nhà hàng và theo dõi hoá đơn, trên cơ sở đó xác định doanh thu tính thuế và khoán theo doanh thu xác định đó. Điển hình như vừa qua, thành phố đã phát hiện một nhà hàng lớn trên địa bàn thành phố trốn thuế nên đã đề nghị công an tổ chức khởi tố điều tra. Bên cạnh đó, thu ngoài quốc doanh luôn là một khoản thu khó, nhưng nhờ thực hiện quyết liệt các giải pháp rà soát, kiểm đếm các hộ kinh doanh nên 6 tháng đầu năm đã thu được 110 tỷ đồng, vượt kế hoạch 63% dự toán tỉnh giao.

Ở các khoản thu phí và lệ phí, thành phố đã rà soát quy hoạch lại các điểm trông, giữ xe, tổ chức đấu thầu cho các bãi, yêu cầu đảm bảo thu theo đúng quy định của tỉnh. Như điểm Cây Tháp (Bạch Đằng), điểm thu Vườn rau (Yết Kiêu); điểm khu đường Hậu Cần giao cho khu phố. Riêng khoản thu tiền sử dụng đất, thành phố đã triển khai các biện pháp mạnh đối với các trường hợp trây ì như cắt điện, nước, huỷ quyết định thuê đất, dừng giao dịch với các doanh nghiệp nợ đọng quá hạn vì thế từ đầu năm đến nay đã thu được gần 60 tỷ tiền nợ đọng từ sử dụng đất, giảm số tiền phải thu cả năm xuống còn một nửa…

Từ những giải pháp thu quyết liệt, thành phố đã có nguồn lực đầu tư cho các công trình chỉnh trang đô thị trên địa bàn.

Nhờ thực hiện quyết liệt các giải pháp thu nên thành phố đã có nguồn lực đầu tư các công trình chỉnh trang đô thị. Ảnh: Thi công cải tạo tuyến đường 336.

Vẫn còn nhiều băn khoăn

Mặc dù thu ngân sách đạt 62% dự toán tỉnh giao thế nhưng những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai còn nhiều. Đơn cử như khoản thu tiền sử dụng đất dự án mà tỉnh giao đến nay vẫn chưa thể thu được bởi các doanh nghiệp không có khả năng tài chính.

Theo thống kê, trên địa bàn thành phố có 6 dự án với số nợ tiền sử dụng đất là 191 tỷ đồng, nhiều nhất là dự án Khu đô thị đầu đường vào Tuần Châu nợ 99 tỷ đồng, dự án khu đô thị phía Đông cầu Bãi Cháy của Công ty 507 nợ gần 30 tỷ đồng… Trong năm 2015, được tỉnh giao thu nợ 55 tỷ đồng từ khoản thu này, thành phố đã thành lập 2 tổ công tác do 2 Phó Chủ tịch UBND thành phố làm trưởng đoàn làm việc với các đơn vị và yêu cầu ký cam kết thanh toán. Tuy nhiên, do các đơn vị không có khả năng tài chính nên rất khó thu. Kể cả việc đề nghị áp dụng thu hồi đất thành phố cũng đã có ý kiến nhưng do đây không phải là quỹ đất sạch, lại liên quan đến các nhà đầu tư hạ tầng, đầu tư thứ cấp nên khó thực hiện. Vì vậy, thành phố đã báo cáo tỉnh áp dụng biện pháp mạnh hơn là thu hồi dự án.

Còn với việc xác định doanh thu tính thuế để áp dụng khoán thuế thì qua khảo sát cho thấy doanh thu thực tế và kê khai là một khoảng cách khá lớn. Mặc dù tỉnh đã yêu cầu TP Hạ Long áp dụng thực hiện trang bị máy tính tiền cho các đơn vị nhưng việc này rất khó thực hiện. Hiện nay, nhà nước chưa có chế tài bắt buộc doanh nghiệp phải trang bị máy tính tiền và để tự nguyện thì sẽ rất ít đơn vị áp dụng. Thực tế hiện nay, người dân vẫn quen với cách chi trả bằng tiền mặt chứ không sử dụng thẻ nên không thể kiểm soát được việc nhà hàng có nhập tiền vào máy hay không. Do đó, giải pháp này chỉ có thể áp dụng khi việc thanh toán bằng thẻ được triển khai đồng bộ và khi đó máy thanh toán sẽ kết nối với cơ quan quản lý và cơ thuế.

Hiện nay, thành phố đang đề nghị HĐND tỉnh ra thêm quyết định điều kiện bắt buộc đối với các đơn vị muốn cấp đăng ký kinh doanh phải áp dụng thanh toán bằng thẻ qua máy tính tiền mới có thể tính doanh thu. Bên cạnh việc tăng cường hoạt động của Ban chỉ đạo điều hành thu ngân sách thì thành phố cũng thực hiện các giải pháp hữu hiệu để chống thất thu ngân sách, đôn đốc các đơn vị nộp tiền sử dụng thuế đất, tiền thuê mặt đất, mặt nước, các loại thuế NSNN đúng quy định; đôn đốc Cục thuế thành phố phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung thu các khoản nợ đọng kéo dài và thu kịp thời các khoản thu…

Thanh Hằng