Đưa văn hóa Quảng Ninh vào chương trình giáo dục địa phương

Những nội dung về văn hóa, lễ hội, lịch sử truyền thống của tỉnh Quảng Ninh sẽ được đưa vào biên soạn và triển khai thực hiện nội dung giáo dục địa phương trong chương trình giáo dục phổ thông.

Trước đó, nhiều địa phương trong tỉnh đã chủ động biên soạn tài liệu, đưa những nội dung về văn hóa, lịch sử quê hương vào dạy học ngoại khóa. Đặc biệt, tại TX Đông Triều, việc giáo dục lịch sử địa phương trong trường học được ngành giáo dục Đông Triều tâm huyết xây dựng kế hoạch thực hiện từ nhiều năm nay.

Từ năm học 2008-2009, Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo Sở GD&ĐT các địa phương biên soạn tài liệu và tổ chức giảng dạy lịch sử, văn hóa, địa lý, văn học địa phương ở cả 3 cấp học (từ tiểu học đến THPT). Tuy nhiên, đến nay, bộ tài liệu giáo dục địa phương của Quảng Ninh một số thông tin, số liệu đã lạc hậu. 

Khắc phục những hạn chế nói trên, tài liệu giáo dục địa phương tỉnh Quảng Ninh đang được xây dựng trên cơ sở Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể nhằm mục đích trang bị cho học sinh tiểu học, trung học những hiểu biết cơ bản về văn hóa, lịch sử, địa lý, kinh tế, xã hội, môi trường, hướng nghiệp, giáo dục quốc phòng, an ninh... trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Từ đó, bồi dưỡng cho học sinh tình yêu quê hương, đất nước, giáo dục trách nhiệm của cá nhân đối với việc phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Các chủ đề được biên soạn gồm: Văn hóa, lịch sử truyền thống của địa phương; các vấn đề về địa lý, kinh tế, hướng nghiệp của địa phương; các vấn đề về chính trị - xã hội, môi trường của địa phương.

Đối với lĩnh vực văn hóa, lịch sử, bộ tài liệu sẽ được biên soạn về lễ hội truyền thống; các loại hình nghệ thuật truyền thống; truyền thống quê hương; phong tục, tập quán địa phương; xây dựng nếp sống văn minh, tôn trọng kỷ cương, pháp luật. Về lịch sử, truyền thống sẽ biên soạn về danh nhân văn hóa; di tích lịch sử; bảo tàng, lịch sử hình thành và phát triển của địa phương. 

Tài liệu giáo dục địa phương tỉnh Quảng Ninh từ lớp 1 đến lớp 12 được biên soạn trên nguyên tắc đảm bảo các nội dung giáo dục địa phương, bám sát các yêu cầu và nội dung theo khung giáo dục đã được UBND tỉnh phê duyệt. 

Tài liệu gồm 7 chủ đề: Cảnh đẹp nơi em sống; Trò chơi dân gian của các dân tộc tỉnh Quảng Ninh; Nơi em sống; Những người sống quanh em; Sản vật quê hương em; Bác Hồ với thiếu nhi Quảng Ninh; Bảo vệ môi trường nơi em sống.

Mỗi chủ đề được thiết kế gồm 4 phần: Khởi động, khám phá, thực hành, vận dụng. Dưới sự hướng dẫn của thầy, cô giáo, sự hỗ trợ của gia đình, học sinh sẽ được tìm hiểu, thực hành, trải nghiệm những điều thú vị, mới mẻ, đặc trưng ở địa phương mình; từ đó, vận dụng những điều đã học vào cuộc sống hàng ngày, cùng nhau thực hiện những việc làm hữu ích với bản thân, với gia đình, cộng đồng và quê hương.

Nội dung giáo dục địa phương được Quảng Ninh xây dựng trên cơ sở các vấn đề cơ bản của tự nhiên, địa lý, lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, kinh tế, xã hội của tỉnh; các vấn đề cơ bản về bảo vệ môi trường, giáo dục giá trị nhân văn; gắn lý thuyết với thực hành, gắn nội dung giáo dục với thực tiễn, bổ sung cho nội dung giáo dục bắt buộc chung.

Hội đồng Thẩm định tài liệu giáo dục địa phương cấp THCS và THPT tỉnh Quảng Ninh tổ chức hội nghị thẩm định tài liệu giáo dục địa phương đối với một số lớp đầu cấp. Trước khi tổ chức thẩm định, Sở GD&ĐT đã tổ chức dạy thực nghiệm tài liệu và lấy ý kiến rộng rãi tại các cơ sở giáo dục để có thêm căn cứ thực tế, kiểm nghiệm tính chính xác, phù hợp của tài liệu.