Xây dựng thành phố du lịch Hạ Long: "Cú huých" trong quản lý Vịnh Hạ Long

Cùng với công tác bảo tồn nguyên vẹn các giá trị ngoại hạng toàn cầu của Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, hoạt động du lịch, dịch vụ trên Vịnh cũng có bước phát triển mạnh mẽ trong những năm qua. Nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Vịnh Hạ Long, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 3736, ngày 25-11-2015, chuyển chức năng quản lý nhà nước đối với Vịnh Hạ Long từ Ban Quản lý (BQL) Vịnh Hạ Long sang UBND TP Hạ Long từ 1-12-2015. Sau 6 tháng chuyển đổi, công tác quản lý nhà nước đối với Vịnh Hạ Long đã được tăng cường với nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Khách du lịch tham quan tại khu vực hang Đầu Gỗ - Thiên Cung trên Vịnh Hạ Long.

Điểm dễ nhìn thấy nhất, đó là khi BQL Vịnh chuyển về UBND TP Hạ Long đã gỡ vướng mắc lâu nay, liên quan đến thẩm quyền xử phạt với các vi phạm trên Vịnh Hạ Long. Hiện nay, ông Phạm Hồng Hà, Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch UBND TP Hạ Long đồng thời kiêm vị trí Trưởng BQL Vịnh Hạ Long, nhiều đơn vị của thành phố cùng tham gia quản lý Vịnh Hạ Long đã tạo sức mạnh tổng hợp trong quản lý di sản. Vì vậy, thời gian qua, BQL Vịnh Hạ Long phối hợp với các đơn vị liên quan của thành phố, như Công an, Thanh tra xây dựng và trật tự thành phố đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý các vi phạm - vấn đề "nóng" trong quản lý Vịnh Hạ Long lâu nay. Qua đó, nhiều vi phạm được kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm, có tính răn đe cao hơn.

Theo thống kê của BQL Vịnh Hạ Long, 5 tháng qua (tính từ 15-12-2015 đến 15-5-2016), Ban đã phối hợp tuần tra, kiểm soát trên vịnh phát hiện và chuyển cơ quan chức năng xử lý 111 vụ vi phạm, chủ yếu về quy định quản lý hoạt động tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long như: đón trả khách không đúng nơi quy định, chạy không đúng tuyến, không đủ chứng chỉ. Tiếp đó là vi phạm quy định về khai thác thuỷ sản (sản xuất, khai thác sứa gây ô nhiễm môi trường, khai thác bằng phương pháp huỷ diệt như lồng bát quái, chã điện), quy định hoạt động hướng dẫn viên (không mang theo chương trình du lịch, hợp đồng với doanh nghiệp lữ hành)... Đặc biệt, với các hành vi vi phạm về nâng giá, "chặt chém" du khách, lỗi trang thiết bị định vị, đón trả khách không đúng nơi quy định… của các tàu vận chuyển khách du lịch tham quan Vịnh, UBND TP Hạ Long đã đề nghị Cảng vụ đường thuỷ nội địa Quảng Ninh dừng cấp giấy phép rời cảng bến 72 lượt tàu du lịch vi phạm.

Thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của thành phố về xử lý hiện tượng các đối tượng cư trú và nuôi trồng thuỷ sản trái phép trên các nhà bè thuộc diện bảo tồn, BQL Vịnh Hạ Long đã chỉ đạo các Trung tâm bảo tồn tăng cường quản lý địa bàn, tổ chức tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân không sinh sống, nuôi trồng trái phép trên Vịnh Hạ Long. Đồng thời làm việc với HTX Vạn chài Hạ Long (khu vực Vung Viêng) về việc quản lý, bảo tồn nhà bè thuộc diện bảo tồn. Qua kiểm tra, hiện nay không còn trường hợp nào sinh sống hoặc nuôi trồng thuỷ sản trái phép tại các nhà bè thuộc diện bảo tồn trên vịnh. Các đơn vị của Ban cũng đã gửi Thông báo của thành phố và tuyên truyền, yêu cầu các phương tiện thuyền nan, tàu vỏ gỗ chấm dứt hoạt động đeo bám tàu, chèo kéo khách du lịch và kinh doanh trái phép trên Vịnh tới 58 chủ phương tiện với 62 phương tiện, có 32/58 đối tượng đã ký cam kết. Đến nay, Ban cũng đã hoàn thiện việc ký hợp đồng neo đậu, đón trả khách của tàu du lịch năm nay cho 463 tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long, trong đó có 297 tàu tham quan, 166 tàu lưu trú; đồng thời phối hợp với Cảng vụ đường thuỷ nội địa Quảng Ninh triển khai công tác quản lý, giám sát hoạt động tàu du lịch.

Bên cạnh đó, BQL Vịnh Hạ Long cũng đã phối hợp với các đơn vị chức năng tống đạt quyết định của thành phố đối với 21 hộ nuôi trồng thuỷ sản trái phép tại khu vực Hoa Cương trên Vịnh Hạ Long. Tuy nhiên, đến nay các trường hợp nuôi trồng thuỷ sản trái phép tại đây vẫn chưa chấp hành quyết định cưỡng chế của UBND thành phố. Vì vậy, ngày 4-5-2016, Ban đã có văn bản báo cáo thành phố để chỉ đạo giải quyết. Đối với việc cưỡng chế, di chuyển đối với các tàu vận chuyển khách không có đăng ký hoạt động tại các cảng tàu du lịch đang neo đậu trái phép tại vụng Tùng Liêu trên VHL, Ban đã gửi thông báo của thành phố, đồng thời thường xuyên theo dõi, giám sát, tuyên truyền, vận động yêu cầu các phương tiện không được tiếp tục neo đậu trái phép tại khu vực này.

Cùng với chủ trương chuyển toàn bộ tàu du lịch về Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu và Cảng Vinashin của UBND tỉnh, UBND TP Hạ Long đã giao BQL Vịnh Hạ Long trực tiếp thu phí tham quan Vịnh, không uỷ thác cho các cảng, bến bán vé như trước đây. Để triển khai nội dung này, Ban đã đầu tư cơ sở vật chất (tủ, bàn làm việc, máy tính), ban hành Quy chế hoạt động của Trạm kiểm soát; bố trí 43 cán bộ, nhân viên thực hiện bán, kiểm soát vé tham quan, đáp ứng tốt công tác bán, kiểm soát vé. Qua đó cho thấy hiệu quả tốt, đảm bảo sự chặt chẽ, hạn chế tối đa những tiêu cực xảy ra. Kinh phí từ việc bán vé, thu phí tham quan được thu nộp ngay về thành phố vào cuối ngày nên chấm dứt tình trạng tồn đọng nợ nần từ các doanh nghiệp, đại lý được uỷ quyền bán vé như trước đây. Theo thống kê, 5 tháng qua, thu phí tham quan Vịnh Hạ Long đạt trên 287 tỷ đồng (trong đó 30 tỷ chuyển từ năm 2015 sang), nộp ngân sách nhà nước trên 235 tỷ đồng, tăng gần 10% so với cùng kỳ năm 2015, đạt 52,2% kế hoạch thành phố giao năm 2016 (550 tỷ đồng); số khách tham quan Vịnh khoảng 1,2 triệu lượt người, trong đó có gần 1 triệu du khách nước ngoài.

Phan Hằng