Ba Chẽ: Khơi thông tiềm năng, kết nối phát triển du lịch

Ba Chẽ được biết đến là địa phương có nhiều phong cảnh tự nhiên đẹp, phong phú và có tính độc đáo, hấp dẫn khách du lịch. Phát huy những tiềm năng đó, thời gian gần đây huyện Ba Chẽ đang tập trung quảng bá, xúc tiến đầu tư và quy hoạch phát triển du lịch. Bằng cách làm này, lượng khách  đến với các điểm du lịch Ba Chẽ đang  ngày một tăng nhanh...

[links()]

Lễ hội Trà hoa vàng năm 2018 đã thu hút hàng nghìn du khách đến tham quan. Ảnh: Thanh Sơn (CTV)

Đánh thức tiềm năng

Ba Chẽ là địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế để thúc đẩy phát triển ngành “công nghiệp không khói”. Với địa hình đồi núi xen kẽ hệ thống sông suối đã tạo ra nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên tương đối phong phú, giúp địa phương có thể đưa vào khai thác, phát triển các sản phẩm du lịch. Nổi bật như dòng sông Ba Chẽ kéo dài trên 80km đổ ra biển có hệ sinh thái ngập mặn cửa biển, hệ thực vật và thủy sinh đa dạng không chỉ giúp địa phương kết nối giao thông đường thủy thuận lợi với các vùng lân cận mà còn tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm.

Ngoài ra, trên địa bàn huyện còn có các hệ thống thác nước tự nhiên như: Thác Trúc, Khe Lạnh, Đá Vuông, Khe O, hồ Khe Lọng hay hang đá Đồng Thầm, Đèo Giang, thảo nguyên Khe Lầy... Các điểm này có mật độ rừng bao phủ cao, hệ thực vật rừng có nhiều loại dược liệu quý, thích hợp cho du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, du lịch mạo hiểm.

Bên cạnh những tiềm năng trên, huyện Ba Chẽ còn có các di tích lịch sử, văn hóa khá đặc sắc như: Cụm di tích Miếu Ông - Miếu Bà, Lò gốm cổ (xã Nam Sơn), di tích Đình Làng Dạ (xã Thanh Lâm). Sự tồn tại lâu đời của 10 dân tộc anh em như Dao, Tày, Kinh, Sán Chay, Cao Lan, Hoa… đã tạo ra bề dày văn hóa đa dạng, giàu bản sắc. Tiêu biểu như văn hoá ẩm thực, lễ hội, làng nghề truyền thống và sinh hoạt tín ngưỡng cộng đồng, phong tục tập quán.

Nằm ở vị trí ven sông Ba Chẽ, di tích Miếu Bà là điểm đến thu hút nhiều khách du lịch trong thời gian gần đây. Ảnh: Phạm Tăng

Thực tế, để bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa, tín ngưỡng của các dân tộc đưa vào phục vụ phát triển du lịch, năm 2013 huyện đã triển khai đề án “Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và giá trị di tích danh thắng huyện Ba Chẽ giai đoạn 2013-2015, định hướng năm 2020”. Việc bảo tồn, phát huy các lễ hội văn hóa, thể thao truyền thống của các dân tộc đã và đang góp phần mang lại cho Ba Chẽ nguồn tài nguyên du lịch nhân văn giàu giá trị.

Dựa trên những tiềm năng và thế mạnh đó, ngày 28/3/2016, UBND tỉnh có Quyết định số 851/QĐ-UBND về công nhận 2 tuyến và 3 điểm du lịch trên địa bàn huyện Ba Chẽ. Để khai thác hiệu quả các tuyến, điểm du lịch gắn với những giá trị văn hóa dân tộc, Ba Chẽ đã và đang tập trung trùng tu, đầu tư hạ tầng phục vụ phát triển du lịch. Trong đó, ưu tiên đầu tư hạ tầng giao thông kết nối đến các điểm di tích lịch sử nổi bật như Miếu Ông, Miếu Bà, Đình Làng Dạ... Ngoài ra, tại những điểm du lịch như đình, chùa, miếu... huyện đã thành lập các ban quản lý di tích nhằm bảo vệ và khai thác một cách hiệu quả. Nhờ đó, lượng khách du lịch đến với Ba Chẽ có xu hướng tăng mạnh trong vài năm trở lại đây. Đây là tín hiệu cho thấy ngành du lịch của Ba Chẽ đang đứng trước cơ hội phát triển bền vững.

Định hướng quy hoạch phát triển lâu dài

Theo thống kê của UBND huyện, năm 2017 địa phương thu hút được 25.000 lượt khách du lịch. Riêng 4 tháng đầu năm 2018, lượng khách tham quan đến các điểm du lịch Ba Chẽ đã đạt gần 25.000 lượt người. Mặc dù lượng khách du lịch đến với Ba Chẽ ngày càng tăng, tuy nhiên ngành du lịch của địa phương vẫn chưa phát triển tương xứng với những tiềm năng và lợi thế của mình.

Nguyên nhân do Ba Chẽ là một huyện nghèo, kinh tế hàng hoá chậm phát triển, cơ sở hạ tầng yếu, trình độ dân trí còn thấp, trong khi đó, từ trước đến nay, du lịch của địa phương phát triển chưa theo quy hoạch định hướng rõ ràng. Các điểm du lịch hoạt động còn manh mún, thiếu sự liên kết, tính chuyên nghiệp trong hoạt động du lịch vẫn chưa cao.

Trước thực trạng đó, tháng 12/2017, huyện đã phối hợp với Liên hiệp Khoa học phát triển du lịch bền vững triển khai xây dựng đề án “Định hướng phát triển du lịch huyện Ba Chẽ giai đoạn đến 2025 và tầm nhìn đến 2030”. Tổng kinh phí thực hiện của đề án hơn 430 triệu đồng.

Trình diễn gói các loại bánh truyền thống của dân tộc tại lễ hội đình làng Dạ, xã Thanh Lâm. Ảnh: Ngọc Lợi (CTV)

Ông Hoàng Trường Sơn, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Ba Chẽ cho biết: Sau hơn 4 tháng triển khai đề án, đến thời điểm này, đơn vị tư vấn đã phối hợp với địa phương khảo sát thực tế, thu thập tư liệu, tổ chức hội thảo xin ý kiến chuyên gia, hiện đang chỉnh sửa bổ sung báo cáo đề án. Dự kiến đến tháng 8/2018, đề án này sẽ hoàn thành. Mục tiêu chính của đề án nhằm tạo cơ sở khoa học và pháp lý cho việc quản lý, đầu tư phát triển du lịch tại huyện Ba Chẽ một cách hiệu quả và bền vững. Đồng thời, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị tài nguyên, bản sắc văn hoá gắn với sự phát triển chung của ngành du lịch tỉnh.

Theo kế hoạch dự thảo của đề án, giai đoạn tới huyện sẽ tập trung phát triển 2 tuyến, 3 điểm du lịch. Cụ thể 2 tuyến du lịch là tuyến du lịch tâm linh gồm: Các điểm du lịch di tích lịch sử Miếu Ông - Miếu Bà; chợ trung tâm Ba Chẽ; các điểm phụ trợ di tích lò sứ cổ; dòng sông Cổ Ngựa và tuyến du lịch tổng hợp gồm: Các điểm du lịch chợ trung tâm Ba Chẽ; đình làng Dạ; các điểm phụ trợ (trung tâm tổ chức hoạt động văn hóa các dân tộc quảng trường 4/10, thác Khe Lạnh, thác Khe Lùng, trang trại trà hoa vàng). 3 điểm du lịch gồm: Di tích lịch sử Miếu Ông - Miếu Bà; thị trấn Ba Chẽ; đình làng Dạ.

Đặc biệt, điểm nhấn của đề án “Định hướng phát triển du lịch huyện Ba Chẽ giai đoạn đến 2025 và tầm nhìn đến 2030” là đơn vị tư vấn sẽ giúp huyện Ba Chẽ xây dựng tour du lịch “Huyền thoại Thần nước” trên dòng sông Ba Chẽ. Đây là sản phẩm du lịch đột phá, hứa hẹn cho du khách nhiều trải nghiệm độc đáo, hấp dẫn và sẽ được đầu tư chuyên nghiệp.

Trước đó, tháng 1/2018, tại hội thảo Xúc tiến đầu tư phát triển du lịch huyện Ba Chẽ đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, huyện đã ký biên bản ghi nhớ xúc tiến đầu tư phát triển du lịch với 7 doanh nghiệp, công ty lữ hành. Trong đó, xúc tiến kêu gọi các doanh nghiệp tập trung đầu tư chủ yếu vào 3 dự án lớn gồm: Dự án du lịch tâm linh; dự án du lịch tổng hợp và dự án khai thác du lịch trải nghiệm, khám phá sinh thái tự nhiên. Sau khi xây dựng xong đề án, tại các tuyến, điểm du lịch, huyện sẽ tiếp tục kêu gọi các doanh nghiệp, công ty lữ hành vào đầu tư xây dựng hạ tầng để khai thác một cách hiệu quả.

Tin rằng, với những bước đi mang tính chiến lược lâu dài, trong thời gian tới ngành du lịch Ba Chẽ sẽ tạo ra những sản phẩm độc đáo, hấp dẫn thu hút được nhiều du khách.

Phạm Tăng