Thanh tra du lịch: CẦN nhưng chưa ĐỦ

Ngày 20-9-2012, Sở VH,TT&DL đã chính thức ra mắt lực lượng Thanh tra du lịch. Đây là việc làm có ý nghĩa quan trọng góp phần đảm bảo môi trường kinh doanh du lịch ngày một trong sạch, lành mạnh hơn. Và qua gần một tháng hoạt động của lực lượng này, có thể rút ra khá nhiều điều...

Thanh tra du lịch kiểm tra một số mặt hàng kinh doanh tại khu du lịch Bãi Cháy (TP Hạ Long). Ảnh: Hải Hoà (Sở VH,TT&DL)

Ông Đào Lê Trung, Chánh Thanh tra Sở VH,TT&DL, cán bộ trực tiếp chỉ đạo hoạt động của lực lượng Thanh tra du lịch, cho biết, ngay sau khi lực lượng Thanh tra du lịch được thành lập, đơn vị đã khẩn trương ổn định tổ chức và nhanh chóng bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ. Cụ thể, từ 1-10-2012, Thanh tra du lịch đã ra quân, tiến hành thanh tra, chủ yếu tập trung tại Khu Du lịch Bãi Cháy. Theo đó, đơn vị đã phát hiện khá nhiều trường hợp vi phạm quy định về kinh doanh dịch vụ du lịch; như bán hàng lưu niệm không niêm yết giá, bán một số mặt hàng hạn chế kinh doanh nhưng không có giấy phép, treo biển công bố giá vé và giá cước vận chuyển khách du lịch chỉ bằng tiếng Việt mà không ghi bằng cả tiếng Anh và tiếng Trung Quốc v.v. Đặc biệt, tại khu du lịch Bãi Cháy, lực lượng Thanh tra du lịch phát hiện tình trạng ăn xin, đeo bám khách để “mồi chài” mua hàng, lấn chiếm vỉa hè, lề đường để bán hàng ăn, uống giải khát v.v. vẫn diễn ra khá nhiều. Chỉ tính riêng ở khu vực Chợ đêm (thuộc Công ty Du lịch Thanh niên), trong thời gian 10 ngày đầu tháng 10, lực lượng Thanh tra du lịch đã lập biên bản xử lý vi phạm 6 hộ kinh doanh do không niêm yết giá hoặc không có giấy phép kinh doanh. Còn khi kiểm tra 13 khách sạn (hạng từ 2-4 sao), đã phát hiện và xử phạt hành chính đối với 7 khách sạn do vi phạm quy định về treo biển hiệu, đăng ký thẩm định hạng cơ sở lưu trú, vi phạm về niêm yết giá hàng hoá, giá dịch vụ v.v. Cũng như vậy, lực lượng Thanh tra du lịch đã lập biên bản xác nhận 19 trường hợp lấn chiếm vỉa hè, lòng đường ở khu vực Ngã ba Vườn Đào, cạnh các khách sạn lớn, để kinh doanh dịch vụ; 10 trường hợp ăn xin, ăn mày, đánh giày không đúng nơi quy định v.v. Ngoài ra, qua điện thoại đường dây nóng, lực lượng Thanh tra du lịch cũng đã tiếp nhận 3 cuộc gọi của khách du lịch và hướng dẫn viên du lịch phản ánh hiện tượng khách bị gây phiền hà trong quá trình tham quan trên Vịnh Hạ Long…

“-Đó mới chỉ là những trường hợp mà chúng tôi đã phát hiện, lập biên bản” - Chánh Thanh tra Sở VH,TT&DL Đào Lê Trung nhấn mạnh - “Còn trên thực tế, tôi chắc chắn hiện tượng vi phạm không chỉ có thế!”.

Thực tế trên cho thấy, để đảm bảo môi trường du lịch thực sự trong sạch, lành mạnh thì vấn đề kiểm tra, thanh tra là hết sức quan trọng. Bởi nếu cứ chỉ nêu chung chung, rằng tình trạng vi phạm này, hiện tượng tiêu cực nọ v.v. vẫn đang xẩy ra mà không chỉ đích danh ở đâu, cơ quan, địa phương, đơn vị nào chịu trách nhiệm v.v. một cách cụ thể thì cuối cùng cũng chỉ “hoà cả làng”! Vì thế, việc thành lập lực lượng Thanh tra du lịch như một đơn vị “phản ứng nhanh” là đã đáp ứng yêu cầu bức thiết trong công tác quản lý môi trường kinh doanh du lịch hiện nay. Thế nhưng, cũng theo ông Đào Lê Trung, du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, mang tính liên ngành, liên vùng cao; những hiện tượng tiêu cực làm ảnh hưởng xấu đến môi trường du lịch rất đa dạng, liên quan đến nhiều ban, ngành, địa phương, đơn vị; như du lịch, giao thông, thương mại v.v. và có cả những lĩnh vực thuộc chức năng quản lý của chính quyền địa phương nữa. Từ đó, không phải trường hợp nào Thanh tra du lịch, thậm chí ngay cả ngành chủ quản là Sở VH,TT&DL, cũng có đủ thẩm quyền để giải quyết, xử lý…

“-Với những trường hợp như lấn chiếm lòng, lề đường, ăn mày, ăn xin, đeo bám khách v.v. chúng tôi chỉ có thể lập biên bản xác nhận tình trạng, hành vi rồi báo cáo với lãnh đạo Sở. Trên cơ sở đó, Sở VH,TT&DL kiến nghị cơ quan chức năng hoặc chính quyền địa phương xử lý…” - Ông Đào Lê Trung nói - “Và tất nhiên, hiệu quả của việc xử lý ấy tới mức nào, nhanh hay chậm, tuỳ thuộc vào các cơ quan có trách nhiệm ấy, Thanh tra du lịch không thể “làm thay” được !”.

Điều này không có gì đáng bàn vì chức năng của Thanh tra chuyên ngành là như vậy! Thế nhưng, chính cái “quy trình” này đã làm hạn chế tính chất “phản ứng nhanh” của lực lượng Thanh tra du lịch. Cụ thể, sau 10 ngày hoạt động (từ 1 đến 10-10-2012), lực lượng Thanh tra du lịch đã báo cáo với lãnh đạo Sở VH,TT&DL và Sở VH,TT&DL đã có công văn gửi các cơ quan, đơn vị có liên quan kiến nghị xử lý, chấn chỉnh các hiện tượng vi phạm mà Thanh tra du lịch đã phát hiện. Tuy nhiên, cho đến nay, nhiều trường hợp vẫn chưa được xử lý, thậm chí còn có dấu hiệu tái diễn nhiều hơn… Cụ thể, tính đến ngày 24-10-2012, Thanh tra du lịch đã kiểm tra chuyên ngành 32 cơ sở thì phát hiện 14 khách sạn, 6 hộ kinh doanh, 1 chi nhánh doanh nghiệp du lịch vi phạm quy định và đã lập biên bản xử phạt hành chính. Cũng như vậy, số đối tượng ăn xin, ăn mày, bán hàng rong, đánh giày không đúng nơi quy định, lấn chiếm lòng, lề đường để bán hàng ăn, uống giải khát bị lập biên bản đã tăng lên so với 10 ngày đầu tháng gần 100 trường hợp…

“-Thực hiện Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 22-6-2012 của UBND tỉnh, vấn đề quản lý môi trường kinh doanh du lịch đã được tăng cường. Tuy nhiên, sự vào cuộc của một số sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp vẫn  còn chưa thực sự quyết liệt…” - Ông Hà Quang Long, Giám đốc Sở VH,TT&DL, nhấn mạnh. Chính vì thế, theo ông Long, việc UBND tỉnh sớm ban hành Quy chế tạm thời về quản lý môi trường kinh doanh du lịch là điều hết sức cần thiết. Bởi có Quy chế thì mới phân công, giao trách nhiệm cụ thể cho các sở, ngành, địa phương, đơn vị được. Và cũng trên cơ sở đó, hoạt động Thanh tra du lịch mới thực sự phát huy tác dụng. 

Trung Luận