Không sử dụng thực phẩm chức năng thay thế thuốc Oresol

Thỉnh thoảng, 2 con nhỏ của chị Nguyễn Thị Loan (khu Trạo Hà, phường Đức Chính, TX Đông Triều) bị ốm, sốt, tiêu chảy nên được bác sĩ kê đơn thuốc dung dịch bù nước điện giải (Oresol) và hướng dẫn cách pha chế cho trẻ uống, đồng thời theo dõi triệu chứng của trẻ. Tuy nhiên, khi mua thuốc tại các hiệu thuốc, chủ quầy thuốc đã tư vấn sử dụng một loại “thực phẩm chức năng” cũng dạng dung dịch bù nước, đựng trong ống khoảng 10ml để cho trẻ uống thay thuốc Oresol.

Chị Loan chia sẻ: “Gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng, tôi thấy việc sử dụng thực phẩm chức năng dạng Oresol cho trẻ là không tốt, có khi gây hại cho trẻ. Tôi cảm thấy khá lo lắng nên rất mong muốn được tìm hiểu thông tin này để phòng tránh”.

Thuốc oresol (bên trái) thường đóng ở dạng gói, còn thực phẩm chức năng dung dịch bù nước (bên phải) dạng ống pha sẵn.

Để giải đáp thắc mắc này, chúng tôi đã nhận được sự tư vấn, chia sẻ của dược sĩ CKII Nguyễn Văn Đặng, Trưởng khoa Dược, Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Dược sĩ Nguyễn Văn Đặng cho biết: Trước hết, so sánh công thức của một gói thuốc bột Oresol và một ống thực phẩm chức năng Oresol, cụ thể là sản phẩm BeJuvit Oresol (10ml) thì cả 2 đều chứa glucose khan; natri clorid; natri citrate; kali clorid. Tuy nhiên cần phải uống 100 ống BeeJuvit Oresol (10ml) mới bằng uống 1 gói thuốc Oresol. Có lẽ ở đây, Công ty sản xuất đã cố tình đánh lừa người tiêu dùng về công thức và nồng độ của thực phẩm chức năng Oresol tương đương với thuốc Oresol nhưng thể tích lại nhỏ hơn 100 lần. Bên cạnh đó, nếu tính về giá cả thì 100 ống thực phẩm chức năng Oresol (theo quảng cáo trên mạng) giá tới 300 nghìn đồng, trong khi đó giá 1 gói thuốc Oresol chỉ khoảng 1.500 đồng.

Nhưng nguy hiểm ở chỗ, hướng dẫn cách dùng của thực phẩm chức năng Oresol là cho trẻ em uống 2 ống/lần. Trong khi hướng dẫn trong sách Dược thư Quốc gia Việt Nam và UNICEF, trong điều trị mất nước ở trẻ em bị tiêu chảy thì lượng dung dịch điện giải cần khá lớn. Ví dụ, trẻ em dưới 4 tháng tuổi cần bổ sung 200 - 400ml/ngày. Nếu sử dụng theo cách dùng của thực phẩm chức năng Oresol thì bệnh nhi không được bù đủ nước và điện giải sẽ rất nguy hiểm.

Khi trẻ bị tiêu chảy, tình trạng mất nước xảy ra, nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây rối loạn các chức năng của cơ thể, đe dọa tính mạng của trẻ. Thuốc Oresol với thành phần là muối, đường… khi được pha đúng, uống đúng sẽ bù lại lượng nước đã mất, giúp trẻ phục hồi. Vì vậy, trường hợp sử dụng thực phẩm chức năng thay thế Oresol rất nguy hiểm vì nó tác động ngay tới sức khỏe của trẻ do không được bù đủ nước.

Dược sĩ Nguyễn Văn Đặng khuyến cáo, không được sử dụng thực phẩm chức năng có dạng tương tự để thay thế thuốc Oresol trong điều trị mất nước và điện giải (mất nước mức độ nhẹ và vừa). Đồng thời, hãy mua thuốc theo đúng đơn thuốc của bác sĩ, có thể lựa chọn các sản phẩm thay thế có thương hiệu; đọc kỹ hướng dẫn cách dùng, liều lượng... pha chế và dùng, khi đó sẽ đạt nồng độ thẩm thấu phù hợp cho cơ thể người bệnh. Chỉ sử dụng dung dịch đã pha trong 24h, bảo quản kĩ càng tránh nhiễm bẩn; không chia nhỏ gói thuốc hoặc bẻ đôi viên thuốc rồi pha vì rất có thể các thành phần không đồng nhất và dễ gây nhầm lẫn thể tích khi pha. Không được đun sôi dung dịch đã pha vì sẽ làm mất các phẩm chất của thuốc, bay hơi làm tăng độ thẩm thấu. Không pha với nước khoáng vì nước này có sẵn thành phần khoáng sẽ làm sai lệch nồng độ, nên pha với nước tinh khiết hoặc nước đun sôi để nguội.

Người bệnh chỉ nên sử dụng thực phẩm chức năng như là thực phẩm bổ sung khi cơ thể thiếu hoặc có nhu cầu cao về chất đó, hoặc là để hỗ trợ điều trị bệnh trong một số trường hợp chứ không nên sử dụng thay thế thuốc.

Tường Vi