Xoá khoảng cách với những phụ nữ có “H”

Gần chục năm qua, bằng nguồn kinh phí của chương trình mục tiêu quốc gia, của tỉnh và sự hỗ trợ của các  tổ chức quốc tế, Chương trình Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con ngày càng được triển khai sâu rộng. Nhờ đó, nhiều phụ nữ nhiễm “H” đã có được hạnh phúc làm mẹ với những đứa con khoẻ mạnh. Không chỉ vậy, Chương trình còn góp phần không nhỏ ngăn chặn lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Còn nhớ cách đây 8 năm, khi Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con mới được triển khai trên địa bàn tỉnh, chỉ có Khoa Sản của Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Trung tâm Y tế TP Hạ Long, Bệnh viện Đa khoa TP Cẩm Phả, Trung tâm Y tế TP Uông Bí được thụ hưởng. Bởi lẽ, đây là mô hình triển khai thí điểm do Dự án Life gap (thuộc Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ) tài trợ. Theo đó, những phụ nữ mang thai đến các cơ sở này đều được tư vấn về phòng chống lây truyền HIV/AIDS, tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện, miễn phí. Với những phụ nữ khi phát hiện có HIV, từ tuần thai thứ 28 trở đi, được uống thuốc phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Lúc đầu, do tâm lý còn e ngại nên số phụ nữ mang thai chấp nhận làm xét nghiệm HIV rất thấp. Nhưng bằng sự thân thiện, cởi mở của các y, bác sĩ tại những cơ sở này, nhiều chị em đã dần chấp nhận làm xét nghiệm. Thậm chí, nhiều chị em khi đến khám thai đặt yêu cầu được làm các xét nghiệm; trong đó, có xét nghiệm phát hiện HIV… Điều đáng nói là sau khi tham gia Chương trình Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, tỷ lệ trẻ em sinh ra từ bà mẹ có HIV/AIDS bị nhiễm HIV thấp hơn nhiều so với số bà mẹ không được điều trị.

Khoa Nhi (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) là một trong những cơ sở điều trị cho trẻ sau khi được sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV.

Chính từ hiệu quả đó, chương trình đã ngày càng được nhân rộng với sự hỗ trợ kinh phí của Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống HIV/AIDS, kinh phí của tỉnh và của một số dự án khác, như: Quỹ toàn cầu, Dự án FHI… Đến thời điểm này, tất cả các huyện, thị, thành phố của tỉnh đều có cơ sở điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Không chỉ đặt tại các bệnh viện, trung tâm y tế, Chương trình còn được triển khai đến tận tuyến xã, lồng ghép trong chương trình quản lý, chăm sóc phụ nữ có thai. Để nâng cao hiệu quả điều trị, trẻ em sinh ra từ bà mẹ có HIV còn được hỗ trợ sữa bột thay thế sữa mẹ. Đặc biệt, tỉnh đã triển khai thêm một số phòng điều trị cho trẻ em sinh ra từ bà mẹ có HIV. Sau khi sinh, trẻ được giới thiệu chuyển về  những phòng này. Tại đây, các cháu tiếp tục được khám, điều trị, theo dõi cho đến khi được 21-24 tháng tuổi để khẳng định chắc chắn bé có bị nhiễm HIV hay không. Còn các bà mẹ được giới thiệu về các cơ sở điều trị ARV tại địa phương.

Trong năm 2011 và 3 tháng đầu năm 2012, toàn tỉnh đã có 46.164 phụ nữ mang thai được tư vấn và xét nghiệm HIV quay lại lấy kết quả tại các cơ sở tư vấn và điều trị dự phòng  lây truyền HIV từ mẹ sang con. Trong số này có hơn 100 phụ nữ mang thai nhiễm HIV sinh con.  Số trẻ sinh ra từ bà mẹ có HIV được điều trị dự phòng đạt hiệu quả cao. Với hoạt động khép kín như vậy, phụ nữ có HIV ngày càng tin tưởng hơn vào hoạt động phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Chương trình đã thực sự mang lại hạnh phúc cho nhiều gia đình nói chung và chị em phụ nữ có HIV nói riêng.

Cầm Khuê