Đến tháng 4/2024 phải khắc phục xong các tồn tại về chống khai thác IUU

Sáng 13/12, tại TP Hà Nội, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (gọi tắt là chống khai thác IUU) chủ trì Cuộc họp lần thứ 8 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU. Tham dự cuộc họp có đại diện một số bộ, ngành liên quan và các địa phương ven biển.

Dự họp trực tuyến tại điểm cầu Quảng Ninh có đồng chí Vũ Văn Diện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo về chống khai thác IUU tỉnh và đại diện lãnh đạo các ngành thành viên trong Ban chỉ đạo.

Báo cáo về kết quả chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), đại diện Bộ NN&PTNT cho biết, sau 6 năm triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU và qua kết quả 4 đợt thanh tra từ Đoàn Thanh tra của EC, tình hình chống khai thác IUU đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thể gỡ được cảnh báo “thẻ vàng” do vẫn còn nhiều tồn tại sau: Còn trên 16.000 tàu cá “3 không” (chưa đăng ký, chưa đăng kiểm, chưa cấp phép); hầu hết các địa phương chưa kiểm soát được chặt chẽ việc đóng mới, cải hoàn, chuyển nhượng tàu cá; mới có 40% tàu cá cả nước được kiểm soát hoạt động, kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng; nhiều tàu có vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài... Nếu tình trạng này kéo dài, nguy cơ bị nâng lên cảnh báo “thẻ đỏ” là rất cao.

Tại Quảng Ninh, bám sát chỉ đạo của Trung ương và các ý kiến chỉ ra của Ban chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU, thời gian qua tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt việc triển khai thực hiện nhiều biện pháp, giải pháp nhằm quản lý, kiểm soát tàu cá, thủy sản khai thác, như: Hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác, cấp giấy chứng nhận, cam kết an toàn thực phẩm, cập nhật dữ liệu trên Vnfishbase; mở các đợt cao điểm tuần tra, xử lý, thu giữ, cấm lưu hành đối với tất cả các tàu cá vi phạm; người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp huyện, cấp xã chịu trách nhiệm về kết quả triển khai thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU; xây dựng kế hoạch chống khai thác IUU năm 2024. Đặc biệt là tỉnh đã chỉ đạo xây dựng và ban hành quy định khung pháp lý, quy trình đăng ký tàu “3 không”. Mục tiêu đặt ra đến tháng 4/2024, toàn tỉnh sẽ đăng ký 100% số tàu đủ điều kiện hoạt động lâu dài, các trường hợp không đủ an toàn thì tiếp tục quản lý chặt chẽ cho đến khi giải bản.

Tại hội nghị, lãnh đạo các địa phương, bộ, ngành đã phát biểu thảo luận, chỉ rõ những tồn tại, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp, cơ chế, chính sách để quản lý đội tàu cá, quản lý việc truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác.

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh, dự kiến tháng 4/2024, Đoàn Thanh tra của EC sẽ thanh tra lần thứ 5 và đây cũng sẽ là cơ hội để Việt Nam gỡ "thẻ vàng". Do đó, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu từ nay đến tháng 4/2024, các ban, bộ, ngành, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế trong chống khai thác IUU.

Cụ thể, Bộ NN&PTNT và các đơn vị liên quan cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho Bộ Ngoại giao để thực hiện hiệu quả trên mặt trận ngoại giao; sớm có các giải pháp tháo gỡ khó khăn về công nghệ thông tin và phần mềm quản lý; tham mưu sửa đổi các văn bản quy phạm phù hợp. Bộ Quốc phòng dồn sức kiểm soát tàu ra, vào cảng; kiểm soát, ngăn chặn vi phạm tại các vùng biển giáp biên trên biển. Bộ Công an tham mưu sớm ban hành nghị quyết hướng dẫn xử lý hành vi môi giới đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam đi khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; tiếp tục thực hiện các chuyên án điều tra các hoạt động tổ chức đưa người vượt biên trái phép ra nước ngoài; điều tra các vụ việc lừa đảo liên quan đến truy xuất nguồn gốc hải sản. 

Đối với các tỉnh có tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý từ đầu năm 2023 đến nay (Bình Định, Bình Thuận, Tiền Giang, Bến Tre, Khánh Hòa, Cà Mau, Kiên Giang) và các tỉnh có tàu cá vi phạm mất kết nối VMS, khẩn trương rà soát hồ sơ, ra quyết định xử phạt dứt điểm các trường hợp vi phạm còn thời hạn, thời hiệu, hoàn thành trước ngày 30/12/2023. Đồng thời, tổ chức các đợt cao điểm ra quân tăng cường tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức của thuyền trưởng, chủ tàu, ngư dân; kiểm soát và quản lý đội tàu trên địa bàn, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm khai thác IUU, đảm bảo thực thi pháp luật đồng bộ giữa các địa phương.

Ngay sau cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU, đồng chí Vũ Văn Diện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan tiếp thu nghiêm túc ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ. Với quyết tâm gỡ “thẻ vàng”, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan tập trung thực hiện những nội dung trọng tâm sau: Đến hết ngày 31/12/2023, Sở NN&PTNT phải hoàn thành việc tiếp nhận đăng ký, đăng kiểm cho những phương tiện thuộc thẩm quyền của Sở; tất cả các xã, phường thị, trấn cũng phải tiếp nhận xong hồ sơ đăng ký, đăng kiểm thuộc thẩm quyền của địa phương; đến hết ngày 25/2/2024 phải cơ bản hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm chính thức; phấn đấu hoàn thành đăng ký, đăng kiểm các phương tiện thủy trước ngày 30/3/2023 và có kế hoạch ra quân cao điểm xử lý triệt để vào tháng 4/2024.

Từ ngày 1/4/2024, tàu cá nào chưa đăng ký, đăng kiểm sẽ bị di dời lên bờ, không cho phép hoạt động. Đồng thời, các lực lượng chức năng (Biên phòng, Kiểm ngư, Công an…), mỗi tuần phải xử phạt ít nhất một tàu cá không có đăng ký, đăng kiểm và làm đến đâu thì tăng cường tuyên truyền đến đó.