Để hoạt động “tự soi, tự sửa” của cán bộ, đảng viên đi vào thực tiễn

Qua quá trình hoạt động, Đảng ta đã khẳng định: Tự phê bình và phê bình là quy luật phát triển của Đảng, là thuộc tính bản chất của một chính đảng cách mạng, là công cụ sắc bén để giáo dục rèn luyện cán bộ, đảng viên của Đảng và củng cố khối đoàn kết thống nhất trong Đảng. Vì vậy, tự phê bình và phê bình luôn là việc làm không thể thiếu trong sinh hoạt và hoạt động của Đảng ta.

Tự phê bình, phê bình giúp cho cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng thấy được những ưu điểm, khuyết điểm của mình, qua đó tìm cách khắc phục khuyết điểm, phát huy ưu điểm, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và cán bộ đảng viên. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng khẳng định: "Tiếp tục đưa tự phê bình, phê bình trong các cấp ủy và tổ chức đảng từ Trung ương đến các cơ sở thành nền nếp thường xuyên và theo định kỳ, không làm qua loa chiếu lệ hình thức".  

Quá trình tiến hành hoạt động tự phê bình và phê bình trong Đảng, có thể thấy hoạt động này trong tập thể lãnh đạo cấp ủy và đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp và đội ngũ đảng viên đã thể hiện rõ mục đích, tính chất tự phê bình và phê bình trong Đảng. Cán bộ, đảng viên thực hiện tự phê bình và phê bình đã tuân thủ đúng hình thức, quy trình, phương pháp tự phê bình và phê bình trong Đảng và yêu cầu của Trung ương. Trong hoạt động tự phê bình và phê bình của đội ngũ cán bộ, đảng viên đạt yêu cầu về nội dung, đã làm rõ được những ưu điểm, khuyết điểm chủ yếu và chỉ ra được biện pháp khắc phục… Có được những kết quả nêu trên là do hoạt động tự phê bình và phê bình được tiến hành thường xuyên trong Đảng. Có sự chỉ đạo tập trung, kiên quyết, kịp thời của cấp ủy cấp trên trong thực hiện chế độ tự phê bình và phê bình. Các cấp ủy đã nghiêm túc quán triệt các quan điểm của Đảng, chỉ thị, nghị quyết và hướng dẫn chỉ đạo của Trung ương trong thực hiện chế độ tự phê bình và phê bình nghiêm túc. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt luôn tự giác, gương mẫu, nhiệt tình, trách nhiệm, ngày càng được củng cố về số lượng và chất lượng.

Bên cạnh những ưu điểm, việc tiến hành hoạt động tự phê bình và phê bình trong Đảng còn tồn tại một số hạn chế. Việc thực hiện quy trình tự phê bình và phê bình có lúc, có nơi, có đảng bộ chưa thực sự coi trọng, do đó làm hạn chế kết quả tự phê bình và phê bình; Một số cấp ủy, tập thể lãnh đạo cơ quan đơn vị chưa chỉ đạo tự phê bình và phê bình thật tập trung kiên quyết, chưa kịp thời sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm. Trong tiến trình tự phê bình và phê bình của đội ngũ cán bộ đảng viên vẫn còn những vi phạm thuộc về tính chất tự phê bình và phê bình trong Đảng. Tính tự giác, dũng khí đấu tranh với sai lầm khuyết điểm trong tự phê bình và phê bình của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa cao. Sự phối hợp giữa sinh hoạt tự phê bình và phê bình với công tác kiểm tra, công tác tổ chức, công tác tư tưởng ở một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa thật tốt đã hạn chế đến chất lượng tự phê bình và phê bình của đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Nguyên nhân của những hạn chế đó là do một bộ phận cán bộ, đảng viên có nhiều chức trách song phải chịu nhiều tác động tiêu cực của mặt trái kinh tế thị trường thời kỳ mở cửa hội nhập quốc tế. Tinh thần tự phê bình và phê bình của một số cán bộ, đảng viên chưa cao, còn nể nang, dĩ hòa vi quý, đoàn kết xuôi chiều là nguyên nhân của những tồn tại yếu kém. Công tác tổ chức, triển khai các đợt kiểm điểm tự phê bình và phê bình của đảng bộ nói chung, của đội ngũ cán bộ, đảng viên nói riêng, thường vào dịp cuối năm, có nhiều việc đồng thời phải giải quyết nên công tác chuẩn bị không kỹ và thiếu thời gian thực hiện. Sự phối, kết hợp giữa các ban xây dựng Đảng với các tổ chức đảng chưa thật tốt đã hạn chế vai trò tham mưu cho cấp ủy trong thực hiện tự phê bình và phê bình. Một bộ phận cán bộ lãnh đạo tham gia tự phê bình và phê bình còn thiếu nhiều thông tin cần thiết về việc làm, về thu nhập, về nhà đất của những đồng chí trong tập thể cán bộ, đảng viên. Ở một số cấp ủy các cấp và một số cán bộ, đảng viên có biểu hiện trù dập người phê bình và người phê bình sợ bị trù dập đã hạn chế kết quả tự phê bình và phê bình.

Trong thời gian vừa qua, Tỉnh ủy Quảng Ninh đã quán triệt quan điểm công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị đã được Đảng đề ra trong các kỳ Đại hội, Hội nghị Trung ương. Thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Tỉnh ủy Quảng Ninh tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng từ tỉnh đến cơ sở về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị với chủ đề “Tự soi, tự sửa” nhằm triển khai thực hiện Kết luận, Quy định của Hội nghị Trung ương 4 (khóa XIII) nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tự phê bình và phê bình trong Đảng. Nội dung tư tưởng chỉ đạo và phạm vi sâu rộng hơn; mục tiêu được xác định lần này cao hơn, sát thực và phù hợp hơn với tình hình mới: Không chỉ ngăn chặn, đẩy lùi mà phải đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị. Bổ sung, làm rõ, đồng bộ một số nhiệm vụ, biện pháp trong thời gian tới về công tác chính trị, tư tưởng, tự phê bình và phê bình; về cơ chế, chính sách; về kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; về phát huy vai trò của nhân dân và Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội.

Để hoạt động “tự soi, tự sửa” của cán bộ, đảng viên đi vào thực tiễn, thời gian tới chúng ta cần làm tốt một số giải pháp. Đó là tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao ý thức tự giác thực hiện tự phê bình và phê bình đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên. Nội dung giáo dục cụ thể cần đi sâu vào giáo dục lý luận chính trị tư tưởng, về giáo dục đạo đức, lối sống. Nâng cao tính tự giác, tính tích cực chính trị của người cán bộ, đảng viên. 

Nghiêm chỉnh chấp hành chế độ quy định về tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt cấp ủy, chi bộ đảng đối với cán bộ, đảng viên. Đảng ta đã khẳng định: Tự phê bình và phê bình là quy luật phát triển của Đảng, là biện pháp sắc bén để giáo dục, rèn luyện đảng viên và củng cố đoàn kết thống nhất trong Đảng. Cán bộ, đảng viên thực hiện tốt quy định trong Điều lệ Đảng được thông qua từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI: "Đảng viên có nhiệm vụ... giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng; thường xuyên tự phê bình và phê bình, trung thực với Đảng". Chế độ tự phê bình và phê bình đã quy định rõ trong Điều lệ, Nghị quyết của Đảng là hoạt động bắt buộc đối với cán bộ, đảng viên.

Phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên trong việc tự phê bình và phê bình. Phát huy tốt vai trò tự phê bình và phê bình sẽ giúp phòng chống các bệnh quan liêu, tham nhũng, mất dân chủ, xa rời quần chúng..., quyền lực dễ làm cho đội ngũ cán bộ tha hóa, sự đam mê quyền lực dễ làm cho cán bộ quên rằng mình là đày tớ trung thành của nhân dân, làm việc vì lợi ích của tập thể, xã hội trong đó có lợi ích của bản thân.

Phối hợp chặt chẽ hoạt động tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng với công tác kiểm tra, thanh tra và các cơ quan bảo vệ pháp luật của nhà nước. Để nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong đội ngũ cán bộ , đảng viên hiện nay, một số vấn đề đặt ra là, cần phải phối hợp chặt chẽ hoạt động tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng với công tác kiểm tra của Đảng, thanh tra Nhà nước và các cơ quan bảo vệ pháp luật khác.

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, của cấp ủy các cấp trong việc thực hiện chế độ tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: Tổ chức đảng, đảng viên cần phê bình và tự phê bình như cần không khí, như “mỗi ngày phải tự rửa mặt”. Đội ngũ cán bộ, đảng viên có vai trò hết sức quan trọng trong lãnh đạo tổ chức thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh quốc phòng… hiện nay. Để xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có đủ phẩm chất và năng lực công tác đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, tiến hành hoạt động “tự soi, tự sửa” trong các tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên được xem là biện pháp đột phá, có ý nghĩa thiết thực, cơ bản và lâu dài, góp phần cùng toàn Đảng thực hiện có hiệu quả công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị, xây dựng vững chắc niềm tin của nhân dân đối với Đảng, để Đảng Cộng sản Việt Nam không ngừng lớn mạnh, thực hiện được mục tiêu lý tưởng của Đảng là xây dựng đất nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.