Kế thừa và phát huy "lửa" báo Than

Những năm 20 của thế kỷ 20, Quảng Ninh lúc bấy giờ là khu công nghiệp mỏ lớn nhất trong cả nước. Với sự phát triển lớn mạnh không ngừng của phong trào cách mạng, cuối năm 1928, tờ báo Than - cơ quan ngôn luận đầu tiên của Chi bộ Đảng Vùng mỏ Quảng Ninh trực thuộc Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội đã ra đời. Đến nay, "lửa" báo Than vẫn đã và đang thắp sáng con đường xây dựng, phát triển của Đất mỏ.

[links()]

Dù chỉ tồn tại từ cuối năm 1928 đến đầu năm 1931, nhưng báo Than đã thực sự là “nguồn lửa” thắp sáng lý tưởng cách mạng của giai cấp công nhân mỏ và đóng góp một mốc son vào lịch sử phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam, là tiền đề để đến ngày nay, Báo Quảng Ninh cùng các cơ quan báo chí, truyền thông của tỉnh lần lượt ra đời và phát triển, gắn liền với sự lớn mạnh của Đất mỏ anh hùng...

Trong không khí hân hoan của dịp kỷ niệm 90 năm ra đời báo Than, các thế hệ nguyên là cán bộ, lãnh đạo của Báo Quảng Ninh qua các thời kỳ đã có dịp ngồi lại với nhau, cùng nhau tìm lại những ký ức lịch sử hào hùng của báo Than, để thêm một lần nữa khắc ghi truyền thống và đặt ra những yêu cầu để báo chí cách mạng Quảng Ninh ngày càng phát huy được vai trò to lớn trong thời đại mới.

* Nhà báo Nguyễn Huy Trợ, nguyên Tổng Biên Tập Báo Quảng Ninh (1972-1/1988): “Đội ngũ nhà báo có quan điểm rõ ràng, giỏi nghề, có bản lĩnh chính trị vững vàng, tính Đảng, đạo đức nghề nghiệp tốt”

Năm 1960 tôi phụ trách báo Vùng mỏ sau đó là Báo Quảng Ninh. Từ đó đến nay báo chí Quảng Ninh luôn học tập tinh thần của báo Than để phát triển đội ngũ của chúng ta ngày càng trưởng thành. Trong đó chú trọng xây dựng đội ngũ có quan điểm rõ ràng, giỏi nghề, có bản lĩnh chính vững vàng, tính Đảng tốt, đạo đức nghề nghiệp tốt. Đặc biệt, nhà báo phải luôn tự học tập, phải đọc, phải suy nghĩ nhiều, phải đi, phải viết nhiều. Nhà báo không chỉ rèn luyện về chuyên môn, nghiệp vụ, mà phải rèn luyện cả về đạo đức, tác phong, lối sống, sức khoẻ.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bạn đọc, nhà báo phải tiếp tục trau dồi kiến thức chuyên môn nghiệp vụ. Đặc biệt, Báo Quảng Ninh dần dần cải tiến để có nhiều cách viết nhẹ nhàng, đỡ khô cứng; nhiều chuyên mục hấp dẫn hơn; khổ báo thuận tiện hơn cho người đọc hơn...

* Nhà báo Nguyễn Viết Khai, nguyên Tổng Biên tập Báo Quảng Ninh (2/1988-5/2000): “Cần thiết phải chuẩn bị cho dịp kỷ niệm 100 năm báo Than ngay từ bây giờ”

Ngày hôm nay ngồi tại đây, là tôi nghĩ chúng ta đang chuẩn bị nguồn tư liệu cho kỷ niệm 100 năm báo Than. Vì đây chính là một phần của lịch sử báo chí Quảng Ninh. Tuy nhiên, những tư liệu lịch sử, những dấu mốc, địa danh, con người... đang ngày một phai mờ và còn khó kiểm chứng...

Chính vì vậy, để ghi nhớ và kế thừa, phát huy được dấu ấn này, ngay từ bây giờ, chúng ta cần phải ý thức được những ý nghĩa to lớn, quan trọng của báo Than nói riêng và báo chí Quảng Ninh trong các thời kỳ cách mạng, để từ đó ngay lập tức bắt tay ngay vào công tác tìm kiếm, sưu tầm, giữ gìn, kiểm chứng, công bố những minh chứng lịch sử của tờ báo Than. Từ đó, mới kế thừa và phát huy được truyền thống. Trong quá trình đó, chúng ta cần có sự trợ giúp của nhiều sở, ngành và cả sự giúp đỡ, tạo điều kiện của nhiều cơ quan, đơn vị cấp Trung ương.

Hy vọng trong thời gian tới, tỉnh sẽ có sự quan tâm, chỉ đạo đội ngũ người làm báo Quảng Ninh trong công tác này. Bên cạnh đó, Hội Nhà báo tỉnh cũng nên đưa phần việc này vào chương trình công tác của năm, của giai đoạn, từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể, tỉ mỉ, có nhiều chương trình chính thức để lấy ý kiến của các nhà nghiên cứu, nhà lịch sử, nhân chứng lịch sử...

* Nhà báo Lê Toán, nguyên Tổng Biên tập Báo Quảng Ninh (1/2001-7/2002): “Cần có một đề án sưu tầm, bảo tồn hiện vật, địa danh, nhân chứng... để chứng minh vai trò của báo Than trong sự nghiệp của báo chí cách mạng Việt Nam” 

Từ định hướng, tư tưởng “chỉ đường” của báo Thanh niên do đồng chí Nguyễn Ái Quốc sáng lập, báo Than tuy tồn tại trong khoảng thời gian không lâu dài nhưng vẫn là một dấu mốc rất quan trọng trong “dòng chảy” của lịch sử Vùng mỏ Quảng  Ninh và trong cả sự nghiệp báo chí cách mạng Việt Nam. Sau “ngọn lửa” báo Than, ở Vùng mỏ đã ra đời hàng loạt tờ báo vô sản cách mạng khác như tờ Hầm mỏ, Mỏ than (trước Cách mạng Tháng Tám); Sóng Bạch Đằng, Hải Ninh, Quảng Yên, Vùng Than, Vùng mỏ, tạp chí Thợ mỏ... (sau Cách mạng Tháng Tám)...

Hiện nay, với sự phát triển ngày một lớn mạnh của báo chí trên địa bàn tỉnh, đội ngũ những người làm báo Quảng Ninh, ngoài việc tập trung, nỗ lực cho công tác chuyên môn, nghiệp vụ cần luôn ý thức được việc phải kế thừa và phát huy truyền thống cách mạng của báo Than. Cùng với đó, các cấp lãnh đạo cũng cần quan tâm, chỉ đạo để sự ra đời và phát triển của báo Than có thêm những minh chứng vững chắc, sát thực, thuyết phục để tỏ rõ vai trò, vị trí của báo Than trong sự nghiệp báo chí cách mạng Việt Nam, trong tiến trình lịch sử của cách mạng của dân tộc...

* Nhà báo Nguyễn Chí Thiết, nguyên Tổng Biên tập Báo Quảng Ninh (7/2002 - 9/2005): "Báo Quảng Ninh cùng các cơ quan báo chí, truyền thông của tỉnh cần kế thừa và phát huy truyền thống của báo Than đúng với xu thế, thời đại"

Phát huy truyền thống báo Than đến Báo Quảng Ninh hôm nay, chúng ta rất tự hào về những thành tích đạt được trong công tác tuyên truyền. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận những khó khăn, tồn tại trong giai đoạn hiện nay. Tỉnh Quảng Ninh có nhiều đột phá, báo chí Quảng Ninh cũng nằm trong xu thế đó cũng hướng tới những đột phá mới với việc xây dựng cơ qua báo chí đa phương tiện. Vậy để tiếp tục phát huy truyền thống báo Than trong giai đoạn mới, nhất là loại hình báo in thì cần có những cách tiếp cận mới, cách phát hành mới... Đặc biệt Báo Quảng Ninh cần có phương án thay đổi về khổ báo hằng ngày; còn tờ báo cuối tuần nên phát triển thêm trang, nội dung nên tập trung vào giải trí, văn nghệ để hấp dẫn bạn đọc hơn.

Bên cạnh đó, các cơ quan của tỉnh cần đề xuất, tham mưu để Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan lịch sử trong cả nước đánh giá về vai trò lịch sử của tờ báo Than. Đây là tờ báo không hoàn toàn của địa phương mà của quốc gia, của phong trào cách mạng và giai cấp công nhân.

Minh Hà - Nguyễn Hoa