ĐBQH tỉnh Trần Văn Minh chất vấn Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà

Tiếp tục chương trình làm việc kỳ thứ 5, Quốc hội khóa XIV, chiều ngày 4/6, Quốc hội đã tổ chức phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà các vấn đề "nóng" về quản lý đất đai tại các thành phố lớn. Đại biểu Trần Văn Minh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, ĐBQH tỉnh Quảng Ninh đã chất vấn Bộ trưởng Trần Hồng Hà về những vấn đề cử tri và nhân dân quan tâm liên quan đến công tác bảo vệ môi trường.

Quang cảnh phiên chất vấn.

ĐB Trần Văn Minh đã chỉ ra rằng: Các cơ sở ô nhiễm môi trường nghiêm trọng có thể ví như những u nhọt của môi trường sống. Qua 4 năm thực hiện Quyết định 1788/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ thì đến 31/12/2017 mới xử lý được 229 cơ sở, đạt 62,56% kế hoạch của giai đoạn. Kết quả như vậy là khá thấp, đề nghị Bộ trưởng trao đổi thêm về trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương và cơ sở để giai đoạn sau tiếp tục được thực hiện tốt hơn. Cũng với kết quả trên, ĐB cho rằng, nếu như so với mục tiêu đến năm 2020 thì còn rất xa, mà mới chỉ đạt có 52,64% và cũng chỉ còn 3 năm thực hiện là đến năm 2020 thì Bộ trưởng có tin tưởng khẳng định sẽ hoàn thành được kế hoạch xử lý các cơ sở ô nhiễm môi trường nghiêm trọng này không?.

“Về ô nhiễm do chất thải sinh hoạt Bộ trưởng vừa trao đổi vào đầu giờ, tôi rất đồng ý với ý kiến Bộ trưởng nói đây là trách nhiệm xử lý cụ thể của các địa phương nhưng tôi thấy cũng chưa thỏa đáng, muốn được Bộ trưởng làm rõ thêm vai trò chủ đạo dẫn dắt của bộ trong giải quyết vấn đề này, từ giải pháp cho đến lộ trình xử lý để các địa phương thực hiện” – ĐB Trần Văn Minh nhấn mạnh.

Trả lời chất vấn của ĐB Trần Văn Minh, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định ý kiến của ĐB Trần Văn Minh là quá đúng. Bởi câu chuyện này đặt ra từ năm 1993, khi Luật Bảo vệ Môi trường 1992 mới ban hành, đặc biệt là xử lý chất thải rắn, thuốc bảo vệ thực vật, thậm chí cả những nơi ô nhiễm tồn lưu dioxin, các chất chúng ta thu được trong quá trình buôn bán trái phép .v.v., trong đó có nhiều dịch vụ công như bệnh viện. Như vậy, trách nhiệm ở đây là Nhà nước đã đưa ra Quyết định 64, bây giờ là Quyết định 1788 tức là từ năm 1993 đến nay quá dài để chúng ta nói câu chuyện này. Bộ trưởng cũng cho rằng, hiện nay những gì thuộc trách nhiệm Nhà nước chúng ta cần đầu tư kinh phí để làm dứt điểm, càng làm sớm thì sẽ phòng ngừa và ngăn chặn được ô nhiễm ảnh hưởng sức khỏe của người dân.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Số lượng chúng ta đã biết, chúng ta đã có chương trình, mục tiêu nhưng điều khó nói nhất là cho đến nay qua chừng ấy năm mỗi lần chúng ta bố trí được khoảng 20%, cho đến nay sắp hết nửa nhiệm kỳ thì chương trình, mục tiêu do cơ chế các địa phương 50, Trung ương 50, nhiều địa phương không có nguồn thu, thậm chí chi nhiều hơn thu thì họ lấy từ đâu. Vấn đề này đang tồn tại và chương trình, mục tiêu cho đến bây giờ chúng ta chưa phê duyệt được, bởi vì nguồn ngân sách Trung ương như thế nào, địa phương như thế nào. Vấn đề môi trường như đại biểu nói là Nhà nước phải đầu tư, không tư nhân nào làm việc này cả vì không có lợi nhuận. 

Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định: Với tư cách là Bộ trưởng hiện nay, tôi cũng làm hết sức mình, đã thống kê đề xuất các nhu cầu để làm sao bố trí sớm nhưng hiện nay chưa bố trí được vì trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương. Tôi cũng thấy chương trình này phải chấm dứt, xử lý theo Quyết định 64 là do chúng ta chưa có luật. Còn từ nay trở đi công trình công, công trình tư ô nhiễm thì phải xem lại người đầu tư và trách nhiệm của chủ đầu tư đó phải xử lý, không để mãi thế này được. Nếu đi tài trợ cho ô nhiễm thì danh mục này có thể còn tăng lên nữa. Tôi nghĩ cần phải chấm dứt và chúng ta cần phải có chính sách mới và biện pháp chế tài mới đối với các cơ sở gây ô nhiễm, không phải do nguồn gốc đầu tư từ Nhà nước trước đây.

ĐB Trần Văn Minh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, ĐBQH tỉnh Quảng Ninh chất vấn Bộ trưởng Bộ TN – MT. Ảnh: Quang Khánh (Báo Đại biểu Nhân dân)

Ngay sau phần trả lời của Bộ trưởng Bộ TN – MT Trần Hồng Hà, ĐB Trần Văn Minh tiếp tục chất vấn: Tôi đã nghiên cứu Quyết định 2149 về phê duyệt chiến lược quản lý tổng hợp chất thải rắn của Thủ tướng Chính phủ và đã xem Quyết định 491 về điều chỉnh Quyết định 2149 này. Tuy nhiên, câu hỏi thứ hai tôi đặt cho Bộ trưởng không phải ý này mà tôi muốn nói với thực trạng xử lý nước thải của ta đang dưới 10% như Bộ trưởng nêu. Còn đối với chất thải rắn sinh hoạt còn khoảng trên 70% xử lý bằng công nghệ chôn lấp, đa số là các bãi chôn lấp không hợp vệ sinh. Đây là thực trạng gây ô nhiễm môi trường, trong trả lời đầu giờ của Bộ trưởng đã nói đây trách nhiệm của các địa phương là phải xử lý cụ thể vấn đề này. Tôi cho rằng thế này chưa thỏa đáng vì còn có trách nhiệm của Bộ là đầu mối thay mặt Chính phủ chủ trì quản lý môi trường mà chưa được làm rõ. Tôi đề nghị Bộ trưởng làm rõ vấn đề này chứ không phải nghiên cứu.

Phần chất vấn của ĐB Trần Văn Minh đã được Bộ trưởng Bộ TN – MT Trần Hồng Hà cam kết sẽ trả lời đầy đủ bằng văn bản do thời gian của phiên chất vấn, trả lời chất vấn có hạn.

Hồng Loan (Báo Đại biểu Nhân dân)