Nỗ lực vì một nền hành chính phục vụ: Đột phá riêng có của Quảng Ninh

Với quyết tâm xây dựng nền hành chính dân chủ, minh bạch, hiện đại, hoạt động hiệu quả, hiệu lực, thời gian qua Quảng Ninh đã quyết liệt trong chỉ đạo triển khai chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước, giai đoạn 2011-2020. Với những bước đi thận trọng, sáng tạo, đến nay Quảng Ninh trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước trong thực hiện cải cách hành chính. Thành quả ấy đã minh chứng cho sự thống nhất, đoàn kết, đồng lòng, tư duy đột phá dám nghĩ, dám làm của cả hệ thống chính trị tỉnh.

“Mở khoá” chính quyền điện tử

Nhiều năm qua, kinh tế của Quảng Ninh luôn duy trì tốc độ tăng trưởng  khá. Tuy vậy, tỉnh xác định để phát triển một cách bền vững, hệ thống chính trị tỉnh phải không ngừng đổi mới từ tư duy, nhất quán trong vận hành; thẳng thắn, cầu thị nhìn lại mình và không né tránh thực tế, đó là: Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành có lúc, có nơi chưa thực sự quyết liệt. Nhìn một cách tổng thể, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng tốt yêu cầu. Mặc dù môi trường đầu tư đã được cải thiện nhiều, tuy nhiên chưa chuyên nghiệp; phòng, chống tham nhũng, lãng phí vẫn còn những hạn chế, chưa thật sự căn cơ... Để từng bước giải quyết triệt để tồn tại, tỉnh xác định khẩn trương khắc phục, nhưng thận trọng và chắc chắn trong từng bước đi. Từ thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, tỉnh đã tìm tòi, học tập các mô hình với quyết tâm đổi mới, xây dựng nền hành chính phục vụ.

Cán bộ làm việc tại Trung tâm Hành chính công tỉnh hướng dẫn công dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 qua tổng đài tư vấn 1900558826.

Tiếp thu nền tảng của các nước phát triển, tháng 9-2012, Đề án xây dựng chính quyền điện tử (CQĐT) tỉnh đã chính thức được phê duyệt. Chủ trương của tỉnh trong xây dựng Đề án là hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) trên cơ sở bảo đảm tính kế thừa, tận dụng những thành tựu, kết quả đã có, phù hợp với các chiến lược, quy hoạch phát triển trong lĩnh vực CNTT và truyền thông của tỉnh. Đến nay, sau gần 4 năm triển khai, tỉnh đã hoàn thành giai đoạn I của đề án (2012-2016) với những kết quả đáng mừng. Đồng chí Võ Đức Hạnh, Phó Ban Quản lý điều hành dự án xây dựng CQĐT tỉnh, cho biết: Nhiều nội dung quan trọng trong đề án đã hoàn thành và vượt mục tiêu đề ra, như: 100% lãnh đạo các đơn vị cấp sở, ban, ngành, huyện được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về chiến lược, tầm nhìn, kỹ năng quản lý CNTT, CQĐT; 90% CB,CC,VC được bồi dưỡng, hướng dẫn những kỹ năng tin học cơ bản và nâng cao, đáp ứng yêu cầu xử lý công việc trên máy tính, trên mạng, sử dụng, khai thác hiệu quả CQĐT; trên 80% người dân và doanh nghiệp được truyền thông về CQĐT, trong đó trên 25% có thể tiếp cận sử dụng các dịch vụ được cung cấp bởi CQĐT...

Đến nay, việc triển khai cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 cũng được tỉnh chỉ đạo triển khai đảm bảo theo lộ trình. Đã có 252 thủ tục hành chính (TTHC) cấp tỉnh, 181 TTHC cấp huyện và 16 TTHC cấp xã được thực hiện dưới dạng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 (dịch vụ cho phép người sử dụng khai báo và nộp hồ sơ qua mạng trực tuyến). Tính đến ngày 31-8, có trên 460 hồ sơ đăng ký qua mạng và 183 hồ sơ nộp qua mạng thành công...

Hiện tỉnh đang bắt tay triển khai giai đoạn 2 (2017-2020) của Đề án xây dựng CQĐT với quyết tâm tiếp thu công nghệ mới, khoa học hiện đại nhất, thiết kế theo hướng mở và mang tính lâu dài để xây dựng CQĐT một cách hiệu quả và bền vững...

Mô hình tiên phong, khẳng định hiệu quả

Trong Đề án xây dựng CQĐT, tỉnh đã lấy mô hình Trung tâm Hành chính công (HCC) làm trung tâm của nền hành chính phục vụ. Năm 2014, từ quyết định thành lập thí điểm Trung tâm HCC tỉnh và 5 trung tâm cấp huyện (Hạ Long, Uông Bí, Móng Cái, Cẩm Phả và Vân Đồn), tỉnh đã tập trung nguồn lực, khẩn trương đưa Trung tâm HCC tỉnh và 14 trung tâm cấp huyện vào hoạt động. Đặc biệt, ngày 28-10-2015, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thí điểm thành lập Trung tâm HCC tỉnh trực thuộc UBND tỉnh Quảng Ninh. Mặc dù chưa có tiền lệ, song hoạt động của mô hình này đã nhanh chóng khẳng định hiệu quả trong tiếp nhận, thụ lý giải quyết các TTHC. Trong quá trình triển khai, tỉnh luôn vận dụng tư duy sáng tạo theo tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cái gì cũ mà xấu thì phải bỏ. Cái gì cũ mà không xấu, nhưng phiền phức thì phải sửa đổi cho hợp lý. Cái gì cũ mà tốt thì phải phát triển thêm. Cái gì mới mà hay thì phải làm”. Bám sát chủ trương của Đảng, tôn trọng quy luật khách quan và dựa trên cơ sở tổng kết thực tiễn, các địa phương trong tỉnh đã rà soát và đưa 100% TTHC thuộc thẩm quyền vào giải quyết tại Trung tâm HCC. Riêng Trung tâm HCC tỉnh đang thực hiện giải quyết 1041 thủ tục, trong đó 20/24 sở, ngành của tỉnh đưa 100% TTHC vào Trung tâm. Quan trọng hơn, các thủ tục trước khi đưa vào đều được rà soát, cắt giảm, đơn giản về thành phần hồ sơ, trình tự thủ tục. Hầu hết TTHC đưa vào Trung tâm đều cắt giảm lượng, thời gian giải quyết so với quy định của pháp luật. Chẳng hạn, thủ tục của Sở NN&PTNT giảm từ 102 TTHC xuống còn 94 TTHC. Trong đó, lĩnh vực quản lý chất lượng nông, lâm, thuỷ sản thời gian giải quyết thủ tục từ 22 ngày xuống 2 đến 10 ngày; lĩnh vực khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản từ 3 ngày xuống còn 1 ngày giải quyết. Đặc biệt, thời gian xử lý hồ sơ đầu tư giảm 55%, từ 237 ngày làm việc theo quy định xuống còn 106 ngày; chấp thuận địa điểm đầu tư giảm từ 40 ngày, còn 9 ngày; chấp thuận chủ trương đầu tư từ 35 xuống còn 15 ngày...

Tiếp nối thành công trong xây dựng Trung tâm HCC, trên cơ sở “một cửa” trước đây, UBND cấp xã đã chủ động ứng dụng công nghệ và hoàn thiện đồng bộ cơ sở hạ tầng, đưa vào vận hành bộ phận “Tiếp nhận và trả kết quả hiện đại” kết nối với Trung tâm HCC của địa phương. Với mô hình này, công dân đến giải quyết thủ tục ở một số lĩnh vực do thành phố, thị xã quản lý, bộ phận này có thể nhận hồ sơ và chuyển qua phần mềm quản lý văn bản cho các bộ phận chuyên môn cấp trên thẩm định, giải quyết. Công dân cũng có thể tra cứu, theo dõi qua các bước xử lý hồ sơ của mình trên trang web Trung tâm HCC của địa phương. Qua đó, đã tạo thuận lợi và nâng cao tính công khai, minh bạch trong giải quyết TTHC. Ở mỗi bộ phận đều lắp đặt hệ thống camera quan sát để các bộ phận dễ dàng theo dõi, hướng dẫn công dân, đồng thời giúp lãnh đạo kiểm soát việc thực thi công vụ của cán bộ làm việc tại đây.

Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, đến nay 86/186 xã, phường của tỉnh đã triển khai bộ phận “Tiếp nhận và trả kết quả hiện đại”; 4/14 địa phương (Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí và Cô Tô) đã triển khai đồng loạt bộ phận này tại 100% xã, phường, thị trấn. Theo lộ trình, năm 2017 hoàn thành 100% bộ phận này tại các địa phương. Để kịp thời khơi thông “điểm nghẽn” trong giải quyết TTHC, ở các Trung tâm HCC và bộ phận “Tiếp nhận và trả kết quả hiện đại”, tất cả các đơn vị bố trí lãnh đạo, tạo một “bộ máy” đủ thẩm quyền giải quyết TTHC theo nguyên tắc “thẩm định và phê duyệt tại chỗ”. Chị Nguyễn Thị Huệ, khu 6, phường Cao Thắng (TP Hạ Long), bộc bạch: “Thay vì trước đây phải đi qua phòng này, ban kia để giải quyết TTHC, thì nay khi có nhu cầu giải quyết thủ tục chỉ cần đến UBND phường nộp hồ sơ và nhận kết quả tại bộ phận “Tiếp nhận và trả kết quả hiện đại”. Hơn thế, mọi thủ tục đều công khai, minh bạch về thời gian, phí và lệ phí nên người dân dễ dàng nắm bắt về hồ sơ của mình đang giải quyết đến đâu, vướng mắc ở khâu nào. Tôi khá hài lòng về mô hình này, không những tạo thuận lợi cho công dân mà còn góp phần đẩy lùi tình trạng sách nhiễu, gây phiền hà của một bộ phận CB,CC...”.

Với những thành công trong công tác cải cách hành chính, gần đây tỉnh đón nhiều đoàn công tác của các tỉnh, thành phố trong cả nước đến học tập kinh nghiệm. Bên cạnh việc trao đổi cách làm của mình, Quảng Ninh luôn tiếp thu có chọn lọc những sáng tạo của tỉnh bạn cũng như nhiều nước trên thế giới trong thực hiện CQĐT gắn với cải cách hành chính. Nỗ lực của tỉnh đã được Trung ương, các địa phương và nhân dân trong tỉnh đánh giá cao. Đặc biệt, tháng 8 vừa qua, đồng chí Trương Hoà Bình, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, trong chuyến công tác tại tỉnh cũng đã ghi nhận: Quảng Ninh đã thấm nhuần tư tưởng của Đảng, có những cách làm rất linh hoạt, sáng tạo, chủ động, nhất là trong cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, thực hiện tinh giản bộ máy biên chế, nâng cao năng lực lãnh đạo... Đặc biệt, sau khi được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho thí điểm thành lập Trung tâm HCC, tỉnh chủ động đưa vào hoạt động 14 Trung tâm HCC cấp huyện, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp. Tỷ lệ giải quyết TTHC đúng hẹn đạt trên 99% không chỉ là con số rất ấn tượng mà cho thấy Quảng Ninh đang đi rất đúng hướng. Kinh nghiệm của Quảng Ninh sẽ được nghiên cứu tham gia cụ thể từ thực tiễn địa phương vào Đề án nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng của Bộ Chính trị.

Nguyễn Huế - Minh Thu

Bài 2: Gỡ “nút thắt” về thể chế[links()]