Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh tham gia thảo luận ở tổ

Chiều 27-5, Quốc hội thảo luận ở tổ về Dự án Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi). Tổ thảo luận số 15 gồm có đoàn ĐBQH các tỉnh: Quảng Ninh, Lâm Đồng, Hải Dương, Bến Tre.

Các vị đại biểu phát biểu thảo luận tập trung vào các nội dung về: việc mở rộng các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; quyền của người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo; căn cứ tạm giam và thời hạn tạm giam; cấp giấy đăng ký bào chữa; quyền thu thập chứng cứ và các biện pháp thu thập chứng cứ của người bào chữa; bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can; biện pháp điều tra tố tụng hình sự đặc biệt; trình tự xét hỏi tại phiên tòa và tranh luận tại phiên tòa; giới hạn xét xử; thẩm quyền sửa bản án, quyết định hình sự của hội đồng giám đốc thẩm; thủ tục đặc biệt xem xét lại quyết định của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

Đồng chí Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh chủ trì thảo luận tổ và phát biểu.

Tham gia phát biểu thảo luận, Đoàn Quảng Ninh có các đại biểu: Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trường Đoàn ĐBQH tỉnh; Vũ Chí Thực, Giám đốc Công an tỉnh, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh.

Đại biểu Đỗ Thị Hoàng phát biểu, Bộ luật TTHS (sửa đổi) cơ bản đã thể chế hóa được quan điểm, chủ trương cải cách tư pháp của Đảng và Hiến pháp năm 2013, đặc biệt là quyền con người, quyền công dân; Bộ luật cũng dã kế thừa và phát huy những mặt tích cực, khắc phục một cách cơ bản những vướng mắc, bất cập trong Bộ luật tố tụng hình sự hiện tại; bổ sung làm rõ hơn vị trí, vai trò của những cơ quan tiến hành tố tụng hình sự. Tuy nhiên, dự thảo Bộ luật mới quá lớn, nhiều nội dung thay đổi nhiều, thời gian chuẩn bị chưa nhiều, chưa tiếp thu  đầy đủ những vấn đề cần đổi mới, dân chủ, khách quan, thận trọng nhưng hiệu quả, không bỏ lọt tội phạm, không oan sai, nên các yêu cầu của tố tụng hình sự chưa thật đảm bảo. Đại biểu tham gia về một số nội dung cụ thể: đồng ý bổ sung cơ quan và người được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra do thực tế các loại tội phạm về thuế, chứng khoán... ngày càng có xu hướng tinh vi nên cần mở rộng diện cơ quan chuyên môn được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra liên quan đến các lĩnh vực này; đồng tình với quan điểm: không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận là mình có tội, không buộc phải đưa ra chứng cứ bất lợi cho mình để giảm thiểu oan sai trong lúc lấy lời khai đối tượng tâm lý không ổn định, tránh bức cung, nhục hình. Đại biểu băn khoăn về quyền của người bị can không có người bào chữa được đọc, ghi chép tài liệu trong hồ sơ vụ án sau khi kết thúc điều tra khi vụ án có liên quan đến nhiều bị can, bị cáo sẽ dễ dẫn đến tình trạng thông cung, khó khăn cho quá trình điều tra, tố tụng, đồng thời còn liên quan tới cả việc bảo vệ các nhân chứng. Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quyền yêu cầu giám định của bị hại, bị cáo, người tình nghi phạm tội, người bào chữa. Bộ luật hiện hành mới chỉ quy định quyền của bị can, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác được thông báo và nội dung kết luận giám định được trình bày lấy ý kiến của mình về kết luận giám định, yêu cầu giám định bổ sung và giám định lại. Nhưng lại không quy định có quyền yêu cầu giám định để chứng minh ngoại phạm, vô tội của mình là chưa đảm bảo bình đẳng trong thu thập chứng cứ buộc tội và gỡ tội. Đại biểu không đồng tình việc quy định về tổ chức bộ máy trong các luật chuyên ngành.  

Đại biểu Vũ Chí Thực cho rằng, dự thảo BLTTHS (sửa đổi) là bộ luật hình thức của Bộ luật hình sự; thời gian chuẩn bị chưa nhiều; nội dung sửa đổi, bổ sung nhiều. Đồng thời đại biểu phân tích và đề nghị chỉ nên sửa đổi, bổ sung những điều luật chưa phù hợp với Hiến pháp năm 2013, phục vụ cho công cuộc đổi mới của đất nước, xu thế hội nhập quốc tế. Tham gia những nội dung cụ thể: Về việc mở rộng các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, đại biểu đồng tình với việc mở rộng cơ quan điều tra( các cơ quan: thuế, chứng khoán nhà nước..). Về quyền của bị can, bị cáo, đại biểu cho rằng, nếu giao quyền của bị can, bị cáo lớn quá sẽ khó khăn cho cơ quan điều tra. Về bắt buộc phải ghi âm nghi hình hoạt động hỏi cung bị can, đại biểu phân tích và đề nghị chỉ nên nghi âm, nghi hình đối với những vụ án quan trọng, vì nguồn nhân lực công tác điều tra còn ít, nếu tổ chức ghi âm, ghi hình đối với tất cả các vụ án thì phải thêm nhân lực, tăng cường trang bị trang thiết bị ngay trước khi Bộ luật có hiệu lực thực hiện là không khả thi. Về căn cứ tạm giam và thời hạn tạm giam, đại biểu phân tích từ tình hình thực tế và cho rằng không nên hạn chế thời gian tạm giam vì mục đích tạm giam để phục vụ cho công tác điều tra, nếu không thận trọng, tội phạm sẽ nhởn nhơ ngoài pháp luật, nên cần phải xem xét quy định này. Về biện pháp điều tra tố tụng hình sự đặc biệt, đồng tình cho phép điều tra đặc biệt, tuy nhiên quy định chặt chẽ, cấp nào thực hiện...

Ngô Sỹ Khảo (VP Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh)