Đấu tranh chống địch phá hoại Hiệp định Giơ-ne-vơ, giải phóng hoàn toàn Vùng mỏ

(Tháng 7 năm 1954 đến tháng 4 năm 1955)

II. Đấu tranh chống địch cưỡng ép nhân dân di cư vào miền Nam

Để thực hiện âm mưu phá hoại hoà bình và chuẩn bị một cuộc chiến tranh mới, đế quốc Mỹ ra sức chỉ đạo thực dân hiếu chiến Pháp và bọn tay sai điên cuồng cưỡng ép nhân dân ta di cư vào miền Nam.

Ngay sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký, địch đã ráo riết cưỡng ép nhân dân ở các vùng tạm chiến trước đây di cư vào miền Nam. Chúng coi đây là mục tiêu chiến lược, tập trung thực hiện bằng những âm mưu thâm độc và thủ đoạn tàn bạo nhất, hòng phá hoại hoà bình, phá hoại Hiệp định Giơ-ne-vơ. Trước mắt nhằm tranh thủ kiếm thêm những lá phiếu cho chính phủ phản động Ngô Đình Diệm, sau là bắt thêm quân, thêm lao động và cuối cùng là khiêu khích chiến tranh, chuẩn bị cho mưu đồ “Bắc tiến” sau này.

Chiến sĩ của các đơn vị ta vào tiếp quản Hòn Gai chứng kiến những tên lính Pháp cuối cùng rút khỏi Hòn Gai tại bến phà Hòn Gai. (Ảnh minh hoạ)

Tỉnh Quảng Yên, Đặc khu Hòn Gai và tỉnh Hải Ninh là một trong những địa bàn trọng điểm trong kế hoạch cưỡng ép di cư của đế quốc Mỹ và tay sai. Trước hết ở đây có khu công nghiệp lớn, với lực lượng công nhân đông đảo, đặc biệt là số công nhân có kỹ thuật cao, và là vùng có nhiều dân tộc thiểu số, đồng bào Thiên Chúa Giáo, những đối tượng rất quan trọng của mưu đồ cưỡng ép, di cư. Hơn nữa địch có thể dựa vào vùng tạm kiểm soát 300 ngày, kết hợp với tính chất phức tạp của vùng rừng núi, biên giới, ven biển là điều kiện thuận lợi cho mưu đồ của chúng. Do đó, đế quốc Mỹ và bọn tay sai đã tập trung mọi lực lượng để cưỡng ép nhân dân di cư vào miền Nam.

Tháng 12 năm 1954, đế quốc Mỹ cử tên Cô-lin cùng tên E-ly đến Hòn Gai, để chỉ đạo trực tiếp kế hoạch cưỡng ép di cư. Theo lệnh Mỹ, Ngô Đình Diệm đã phái tên Vũ Văn Đăng, đại diện tổng uỷ di cư của chính quyền bù nhìn phản động đến Hòn Gai, Cẩm Phả để chỉ đạo các tổ chức phản động thực hiện mưu đồ. Chúng dựng lên một bộ máy khá chặt chẽ để thực hiện âm mưu cưỡng ép nhân dân di cư.

Ở đặc khu Hòn Gai và tỉnh Hải Ninh, đế quốc Mỹ và tay sai dựng lên “Tổng uỷ di cư” có trụ sở Hòn Gai do tên Voòng A Sáng cầm đầu. Dưới “Tổng uỷ di cư” ở Hòn Gai chúng lập ra “Ban di cư xã hội” có 27 tên. Cùng với “Ban di cư xã hội” có các tổ chức phản động như “Uỷ ban bảo vệ công nhân chống nạn thất nghiệp”, “Liên đoàn công nhân mỏ”, “Liên đoàn những người đánh cá”, tiến hành lừa bịp cưỡng ép nhân dân di cư. Riêng đối với người Hoa chúng sử dụng tổ chức “Lý sự hội”.

Ở vùng Hải Ninh địch sử dụng lực lượng tại chỗ với gần 1.000 tên có vũ trang, do những tên đầu sỏ như Lục Văn Thông, Lý Xuân Phương chỉ đạo. Riêng ở tỉnh Quảng Yên địch trực tiếp sử dụng lực lượng quân đội Liên hiệp Pháp, tổ chức ra “Ban di cư” do tên đại uý Nguyễn Huy Chương cầm đầu. Phối hợp với chúng là gần 2.000 lính Âu phi, bảo an binh và gần 300 tên phản động là cha cố và các giáo dân mà kẻ địch đưa từ Bùi Chu, Phát Diệm tới.

Ở mỗi vùng, bọn phản động tập trung cưỡng ép di cư vào một đối tượng nhất định ở địa bàn Hải Ninh chúng ráo riết cưỡng ép đồng bào các dân tộc thiểu số, người Hoa. Ở địa bàn Khu mỏ chúng tập trung cưỡng ép công nhân có trình độ kỹ thuật cao và tầng lớp trên như cai, ký, giám thị. Ở địa bàn Quảng Yên chúng tập trung đồng bào Thiên Chúa Giáo những người trước đây là ngụy quân, ngụy quyền.

Kẻ địch đã dùng mọi thủ đoạn thâm độc, tàn bạo. Chúng xuyên tạc tình hình, phủ nhận mọi thắng lợi của cuộc kháng chiến, tung ra những tin giật gân như “Mỹ sẽ dùng bom nguyên tử ném ra miền Bắc”, “hai, ba tháng sau Voòng A Sáng sẽ đánh ra chiếm Hải Ninh” và “Cộng sản sẽ giết hết những người làm việc cho Pháp” với đồng bào Thiên Chúa Giáo, chúng xuyên tạc chính sách tự do tín ngưỡng của Đảng ta, là “chúa đã vào miền Nam” “Việt Minh sẽ cấm đạo như thời kỳ Tự Đức” và đưa ra khẩu lệnh rất phản động là “Mất nước còn hơn mất chúa”… với đồng bào các dân tộc thiểu số, chúng tung tin xuyên tạc “Việt Minh sẽ giết những ai là dõng và ngay cả gia đình của họ”…

Theo Lịch sử Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh (tập II)

(Còn nữa)

[links()]