Chinh phục chiều sâu tầng than bằng cơ giới hóa

Hà Lầm được nhận định là một mỏ hầm lò “già” nhất, nhưng lại sở hữu sức trẻ và công nghệ hiện đại nhất ngành Than. Chặng đường hơn 10 năm qua, sức trẻ của Công ty CP Than Hà Lầm được thể hiện rõ, nhất là thợ lò, khai thác độ sâu tới -300m, chinh phục mọi giới hạn của công nghệ sản xuất than bằng giếng đứng đầu tiên của TKV.

Thợ mỏ Công ty CP Than Hà Lầm điều khiển máy khấu than.

Ngày 3/2/2009, Công ty CP Than Hà Lầm tiên phong mở vỉa những mét lò giếng đứng đầu tiên của dự án khai thác phần dưới mức -50m, công suất 2,4 triệu tấn/năm. Đây là dự án khai thác mở vỉa bằng 3 giếng đứng đến mức sâu -300m, là mức khai thác sâu nhất của ngành Than thời điểm đó. Trong 3 giếng đứng của mỏ Hà Lầm: Giếng chính - còn gọi là giếng vận tải than, sâu -420m; giếng phụ là giếng vận tải người, vật liệu, sâu -405m; giếng đứng thông gió, sâu -332m.

Khi nhà thầu thi công bàn giao mặt bằng, từ đáy giếng ở độ sâu -300m, thợ mỏ Hà Lầm tiếp tục đào một đường lò xuyên vỉa qua các mạch than để mở các lò chợ khai thác. Đường lò xuyên vỉa của dự án này lớn nhất từ trước tới nay, tiết diện tới 24m2; đào các sân ga, hầm trạm, có chỗ tiết diện tới 60m2. Tuyến đường lò vận tải chính này tồn tại đến khi kết thúc dự án, nên quá trình thi công đòi hỏi độ chính xác cao, nhất là khâu truyền tọa độ từ mặt bằng xuống mức -300m qua các giếng đứng.

Đào lò ở độ sâu này, thợ mỏ Hà Lầm phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Điều kiện địa chất có nhiều biến động, cấu trúc địa tầng phức tạp hơn so với tài liệu thăm dò. Các gương lò đào có tiết diện thi công lớn, mức đào liên tục xuống sâu, đi xa, khiến công tác vận tải người và vật liệu vô cùng vất vả.

Khó là vậy, nhưng bằng ý chí và quyết tâm của những thợ mỏ Hà Lầm, dự án đã thành công hơn cả mong đợi. Nhiệm vụ đào lò ở độ sâu chưa từng có đã thôi thúc những thợ mỏ Hà Lầm mạnh dạn áp dụng công nghệ mới trong thi công. Đó là công nghệ chống giữ lò bằng kỹ thuật vì neo kết hợp bê tông phun, cơ giới hóa trong thi công các đường lò, thi công hệ thống bunke chứa than thẳng đứng thay thế cho các dạng bunke nghiêng truyền thống.

Dự án lò giếng đứng Công ty CP Than Hà Lầm.

Thành công lớn nhất của dự án được đánh dấu bằng sự kiện đưa vào vận hành 2 lò chợ cơ giới hóa đồng bộ khai thác than, công suất thiết kế 1,2 triệu tấn/năm và 600.000 tấn/năm từ năm 2016. Sự kiện này đã hiện thực hóa khát vọng của nhiều thế hệ cán bộ, thợ mỏ ngành Than trong công cuộc chinh phục chiều sâu tầng than bằng cơ giới hóa. 

Anh Tô Đức Vương, Phó Quản đốc Công trường Cơ giới hóa khai thác 1, Công ty CP Than Hà Lầm, cho biết: “Với hệ thống giàn chống tự hành, máy khấu than, hệ thống máng cào, cầu chuyển tải và hệ thống băng tải co giãn để đưa than ra ngoài, bình quân sản lượng khai thác than của Công trường đạt 4.500 tấn/ngày, năng suất lao động bình quân 41 tấn/người/ngày. Nếu so với công nghệ khai thác truyền thống, năng suất hiện nay của Công trường tăng gấp 5-6 lần”.

Làm chủ công nghệ khai thác bằng cơ giới hóa đồng bộ ở độ sâu -300m, trình độ khai thác và quản lý của Hà Lầm có sự đột phá đáng kể so với trước. Công ty đang nỗ lực mở rộng quản lý, điều hành bằng công nghệ thông tin, nâng cao độ bao quát toàn diện, chuẩn xác trong nhiều lĩnh vực; giảm thiểu các thủ tục văn bản hành chính không cần thiết, tiến tới tinh giản dần bộ máy, nâng cao hiệu suất làm việc. Đây là những bước tiến gần hơn đến mô hình mỏ hầm lò hiện đại, ít người, thông minh theo chủ trương của TKV.

Dù đang sở hữu lợi thế về công nghệ, nhưng “sức mạnh mềm” mới là động lực số một để Công ty phát triển bền vững. Ông Vũ Ngọc Thắng, quyền Giám đốc Công ty, chia sẻ: Trải qua nhiều thăng trầm, Hà Lầm luôn tự hào và tự tin vì có một đội ngũ thợ mỏ lành nghề, luôn đoàn kết vì mục tiêu chung. Đó là kho tàng tinh thần quý báu để thợ mỏ Hà Lầm tiếp tục chinh phục chiều sâu tầng than, mang về nguồn tài nguyên quý giá cho đất nước.

Hoàng Yến