Thiếu máu não cục bộ thoáng qua

Bạn đọc Phạm Đình Dũng, xã Yên Đức, TX Đông Triều hỏi: “Thi thoảng tôi bị choáng, người mệt mỏi. Đi khám ở trạm y tế, bác sĩ bảo thiếu máu não cục bộ. Qua Báo Quảng Ninh, tôi muốn nhờ các bác sĩ tư vấn giúp: Bệnh có nguy hiểm không? Cách nào khắc phục căn bệnh này?”.

Phóng viên Báo Quảng Ninh đã trao đổi cùng bác sĩ Nguyễn Thị Thoa, Trưởng Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh để tư vấn giúp bạn.

Người dân nên khám bệnh định kỳ và làm các xét nghiệm cần thiết để phát hiện các yếu tố nguy cơ gây thiếu máu não cục bộ. Trong ảnh: Lấy máu xét nghiệm cho bệnh nhân tại Bệnh viện Bãi Cháy.

- Xin bác sĩ cho biết nguyên nhân nào dẫn đến thiếu máu não cục bộ?

+ Triệu chứng như bạn đọc nói cũng có thể là do thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Bệnh này là những thiếu hụt thần kinh khu trú xảy ra đột ngột do nguyên nhân mạch máu kéo dài trên 24 giờ. Cơn xảy ra khi một mạch máu đưa máu lên não bị tắc nghẽn, khiến lưu lượng máu đến một khu vực cụ thể bị chậm hoặc dừng hẳn lại. Thiếu máu não cục bộ là do giảm lưu lượng máu não mà nguyên nhân có thể do co thắt mạch máu não hoặc do tắc động mạch não.

Thiếu máu não cục bộ thoáng qua xảy ra trên nền bệnh nhân mắc các bệnh, như: Thấp tim, bệnh van tim, van hai lá, loạn nhịp tim, viêm nội tâm mạch nhiễm khuẩn, u nhầy nhĩ, biến chứng nhồi máu cơ tim vách. Bên cạnh đó, còn có thể do loạn sản xơ cơ (hay gặp ở động mạch cảnh trong đoạn ở cổ), các bệnh viêm động mạch, hạ huyết áp, hội chứng đóng xi động mạch dưới đòn (xuất hiện khi có hẹp hoặc tắc khu trú ở đoạn từ gốc của động mạch dưới xương đòn đến chỗ xuất phát của động mạch đốt sống) hay do nguyên nhân huyết học, như: Đa hồng cầu, thiếu máu hồng cầu hình liềm, hội chứng tăng độ nhớt của máu...

- Triệu chứng nào để biết bị thiếu máu não cục bộ? Mức độ nguy hiểm của bệnh ra sao, thưa bác sĩ?

+ Triệu chứng của thiếu máu não cục bộ gồm: Đột nhiên yếu, nặng hay tê liệt tay, chân, mặt, hoặc một bên của cơ thể. Hoặc có thể giảm vận động, mất đồng bộ phối hợp trong vận động; đột ngột nhầm lẫn, nói khó, lộn xộn, sai lệch, không nói được nữa hoặc mất thị lực của một bên mắt đối diện với bên giảm vận động. Có những trường hợp gặp triệu chứng không điển hình, như: Thay đổi đơn thuần về ý thức; có cơn chóng mặt, loạng choạng, ngất xỉu; bần thần nhức đầu nhẹ; nôn, buồn nôn, co giật; đau ở mắt, nhìn mờ, dị cảm quanh miệng... và có thể mất các triệu chứng trên trong vòng trên 24h.

Sau cơn thiếu máu não cục bộ, có trường hợp bệnh nhân sẽ đột quỵ ngay. Tuy nhiên, một số trường hợp lại có các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua thường xuyên hàng tuần, hàng tháng mà không có đột quỵ.

Nếu gặp các triệu chứng trên, cần đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời bởi thiếu máu não cục bộ thoáng qua tuy không gây tổn thương não vĩnh viễn, nhưng lại là dấu hiệu báo trước cho tình trạng đột quỵ sắp xảy ra. Với những trường hợp triệu chứng kéo dài thì nguy cơ nhồi máu rất cao dẫn đến khả năng tử vong.

- Có điều trị dứt điểm được bệnh này không và cách phòng bệnh ra sao, thưa bác sĩ?

+ Tuỳ vào nguyên nhân gây thiếu máu não cục bộ ở mỗi người mà bác sĩ có những chỉ định điều trị khác nhau, như: Điều trị nội khoa nhằm phòng ngừa các cơn thiếu máu não cục bộ tiếp theo hay phòng ngừa đột quỵ; điều trị các bệnh tim gây huyết khối, tăng huyết áp; điều trị các bệnh viêm động mạch, đái tháo đường, tăng mỡ trong máu... Với trường hợp do hẹp, tắc động mạch cảnh có thể chỉ định phẫu thuật lấy bỏ huyết khối hoặc bóc bỏ mảng xơ vữa trong lòng động mạch cảnh làm giảm nguy cơ đột quỵ...

Để phòng thiếu máu não cục bộ xảy ra cần lưu ý điều chỉnh thay đổi lối sống, sinh hoạt: Tập thể dục đều đặn thường xuyên; tuỳ theo sức khoẻ, lứa tuổi và thể lực mà chọn các môn tập cho phù hợp như đi bộ, đi bơi, cầu lông, bóng bàn... Chế độ ăn hợp lý: Giảm muối và tăng kali giúp hạn chế tăng huyết áp; nên ăn nhiều thức ăn rau, củ, quả; hạn chế mỡ động vật; hạn chế bia, rượu; bỏ thuốc lá nếu đang hút. Tránh béo phì bằng cách tăng cường vận động thể lực. Nên khám bệnh định kỳ và làm các xét nghiệm cần thiết để phát hiện các yếu tố nguy cơ. Xử lý triệt để yếu tố nguy cơ: Tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn chuyển hoá mỡ máu, các bệnh lý tim mạch như bệnh van tim, loạn nhịp tim...

- Xin cảm ơn bác sĩ!

Thu Nguyệt (thực hiện)