Nam giới tham gia BHXH có được hưởng chế độ thai sản và chăm con ốm?

Bạn Nguyễn Bình (TP Móng Cái) có số điện thoại: 0913…578 hỏi: Tôi là người lao động (NLĐ) nam giới đã có gia đình và đang tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, vợ tôi đã sinh con nhưng không may vợ tôi bị chết, không biết tôi có được hưởng chế độ thai sản thay vợ và chăm sóc con khi ốm đau không? Quy định hồ sơ giải quyết như thế nào?

Trung tâm Tư vấn pháp luật Công đoàn trả lời bạn như sau:

Căn cứ khoản 3, 4 Điều 31, Luật BHXH: Trường hợp chỉ có cha hoặc mẹ tham gia BHXH hoặc cả cha và mẹ đều tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng được hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 4 tháng tuổi. Thời gian hưởng chế độ thai sản tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hàng tuần. Mức hưởng chế độ thai sản bằng 100% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc và thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản được tính là thời gian đóng BHXH. Thời gian này NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ) không phải đóng BHXH (Điều 35, Luật BHXH).

Căn cứ khoản 1, 2, Điều 24, Luật BHXH: Thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau trong một năm được tính theo số ngày chăm sóc con tối đa là 20 ngày làm việc nếu con dưới 3 tuổi; tối đa là 15 ngày làm việc nếu con từ đủ 3 tuổi đến dưới 7 tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH, nếu một người đã hết thời hạn hưởng chế độ mà con vẫn ốm đau thì người kia được hưởng chế độ theo quy định tại khoản 1 điều này. Mức hưởng chế độ ốm đau bằng 75% mức tiền lương, tiền công đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc (khoản 1, Điều 35, Luật BHXH).

Như vậy, NLĐ nam giới vẫn được hưởng chế độ thai sản sau khi vợ sinh con dưới 4 tháng tuổi mà vợ bị chết và được hưởng chế độ chăm sóc con bị ốm đau khi con dưới 7 tuổi.

Về hồ sơ và quy trình hưởng các chế độ BHXH sẽ căn cứ vào Quyết định số 777/QĐ-BHXH, ngày 17-5-2010 của BHXH Việt Nam.

Tại khoản 3, Điều 8, hồ sơ giải quyết hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ chăm sóc con ốm, gồm: Sổ BHXH; giấy ra viện (bản chính hoặc bản sao) hoặc sổ y bạ của con (bản chính hoặc bản sao). Trường hợp NLĐ có từ hai con trở lên cùng ốm đau mà trong đó có thời gian các con ốm đau không trùng nhau thì gồm giấy ra viện hoặc sổ y bạ của các con bị ốm.

Tại khoản 4, Điều 8 quy định: Hồ sơ giải quyết hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ nghỉ việc để chăm sóc con ốm đau khi người trước đó (cha hoặc mẹ) đã hưởng hết thời gian theo quy định tại khoản 2, Điều 24, Luật BHXH: Ngoài hồ sơ theo quy định tại khoản 3 điều này, có thêm giấy xác nhận về nghỉ việc để chăm sóc con ốm đau (mẫu số 5B-HSB) của NSDLĐ nơi NLĐ nghỉ việc trước đó (cha hoặc mẹ) đã hưởng hết thời gian theo quy định.

Tại khoản 5, Điều 9 quy định: Hồ sơ giải quyết hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp sau khi sinh con, người mẹ chết, người cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng con đến khi đủ 4 tháng tuổi:

Với trường hợp cả cha và mẹ đều tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản, hồ sơ gồm: Sổ BHXH của mẹ (để giải quyết trợ cấp một lần khi sinh con và trợ cấp cho thời gian hưởng khi người mẹ còn sống); sổ BHXH của người cha (để giải quyết trợ cấp cho thời gian hưởng của người cha sau khi người mẹ chết); giấy chứng sinh (bản sao) hoặc giấy khai sinh (bản sao) của con; giấy chứng tử của người mẹ (bản sao).

Với trường hợp chỉ có người mẹ tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản, hồ sơ gồm: Sổ BHXH của người mẹ; giấy chứng sinh (bản sao) hoặc giấy khai sinh (bản sao) của con; giấy chứng tử của người mẹ (bản sao); đơn của người cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng con (mẫu số 11A-HSB).
Với trường hợp chỉ có người cha tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản, hồ sơ gồm: Sổ BHXH của người cha; giấy chứng sinh (bản sao) hoặc giấy khai sinh (bản sao) của con; giấy chứng tử của người mẹ (bản sao).

Trung tâm Tư vấn pháp luật Công đoàn