Xã Sông Khoai (TX Quảng Yên): Lỏng lẻo trong công tác quản lý đất đai

Vừa qua, Báo Quảng Ninh nhận được đơn của bà Đinh Thị Hiền, trú tại thôn 2, xã Sông Khoai (TX Quảng Yên) kiến nghị về việc UBND xã Sông Khoai chậm giải quyết đơn tố cáo của công dân theo thẩm quyền.

Một phần diện tích thửa 71 của gia đình bà Hiền đã bị chính quyền địa phương san gạt mặt bằng để làm Nhà văn hoá thôn 2 dẫn đến khiếu kiện.

Theo đơn trình bày của bà Hiền: Phần diện tích 396m2 là đất vườn đồi bậc thang do gia đình ông Bùi Văn Đông khai phá, trồng cây bạch đàn, sau đó đã nhượng lại cho bà và được chính quyền xã Sông Khoai đồng ý vào năm 1995. Sau khi nhận chuyển nhượng, bà Hiền thuê xe để san gạt làm nhà nhưng do độ dốc cao, gia đình không đủ điều kiện để làm nên đã trồng bạch đàn và keo trên diện tích được giao. Tuy nhiên, năm 2011 ông Đoàn Văn Long (hiện là Trưởng thôn 2) đã dùng máy xúc ủi lấy luôn cả phần đất của gia đình bà đem bán ngoài thị trường thu nhập bất hợp pháp. Bà Hiền đã kiến nghị tới UBND xã Sông Khoai nhiều lần nhưng không được giải quyết thấu tình đạt lý.

Tìm hiểu về nguồn gốc thửa đất, chúng tôi được biết thửa đất số 71, tờ bản đồ địa chính P11, diện tích 396m2 được đo đạc năm 1997, đã đăng ký sổ mục kê, sổ địa chính lưu tại UBND xã Sông Khoai đứng tên chủ sử dụng đất là ông Đinh Văn Lượng (chồng bà Hiền). Phần diện tích này được UBND xã Sông Khoai cấp để xây dựng nhà ở từ năm 1995 (nằm phía sau Nhà văn hoá thôn 2). Tuy nhiên, sau khi xây dựng một nhà tạm để ở trong một thời gian ngắn, bà Hiền không sử dụng thửa đất vào mục đích xây dựng nhà ở mà chuyển xuống khu vực Đượng Cả xây dựng nhà ở trái phép trên đất nông nghiệp.

Năm 2002, UBND xã Sông Khoai đồng ý cho gia đình ông Đoàn Văn Long thầu mượn khu đất sau Nhà văn hoá thôn 2 với diện tích 10.000m2 để trồng cây. Trong suốt quá trình sử dụng không xảy ra tranh chấp, kiến nghị giữa các hộ gia đình. Năm 2011, thực hiện xây dựng nhà văn hoá theo tiêu chí mới, UBND xã Sông Khoai đã xây dựng mới được 3 nhà văn hoá do nguồn vốn của tỉnh đầu tư. Để tiếp tục thực hiện chương trình này, xã Sông Khoai đã đưa vào lộ trình đề nghị cấp trên hỗ trợ nguồn vốn để xây dựng Nhà văn hoá thôn 2 và một số thôn khác. Song song với việc đề nghị tỉnh hỗ trợ nguồn vốn để xây dựng nhà văn hoá theo chương trình xây dựng nông thôn mới, xã Sông Khoai đã đồng ý cho Công ty Thăng Long do ông Đoàn Văn Long làm giám đốc san gạt mặt bằng, lấy đất để làm đường nội đồng ở các thôn (ông Long đã thu hoạch cây và trả lại mặt bằng để xây dựng nhà văn hoá). Trong quá trình san gạt đồi lấy đất ông Long san gạt cả phần đất thuộc thửa 71 mà gia đình bà Hiền đã được giao năm 1995, dẫn đến tranh chấp, khiếu nại của công dân.

Ngoài ra, theo tìm hiểu của chúng tôi, vì cho rằng gia đình ông Lượng - bà Hiền sau khi được giao đất để xây dựng nhà ở (phía sau Nhà văn hoá thôn 2) nhưng bà Hiền lại không sử dụng, để hoang hoá, không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước nên UBND xã Sông Khoai đã trưng dụng phần diện tích đó để mở rộng, xây dựng nhà văn hoá phục vụ nhân dân.

Theo quy định tại Điều 45 Luật Đất đai 2003, Điều 37 Nghị định 181/2004 thì Nhà nước trưng dụng đất có thời hạn trong trường hợp có nhu cầu khẩn cấp của chiến tranh, thiên tai hoặc trong tình trạng khẩn cấp khác. Thẩm quyền trưng dụng đất thuộc Chính phủ, UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện. UBND cấp xã không có thẩm quyền trưng dụng đất. Như vậy, việc trưng dụng đất của UBND xã Sông Khoai đối với diện tích đất mà gia đình ông Lượng - bà Hiền được giao để xây dựng mở rộng Nhà văn hoá thôn 2 là không đúng quy định. Trong trường hợp này, chính quyền địa phương cần có văn bản đề nghị UBND TX Quảng Yên ban hành quyết định thu hồi đất theo quy định.

Thực tế, tại các buổi làm việc, giải quyết khiếu nại tố cáo, bà Hiền khẳng định mục đích khiếu nại là yêu cầu địa phương giao lại phần đất trên cho gia đình quản lý, sử dụng. Theo chúng tôi, đề nghị của bà Hiền là có cơ sở, bởi người có tên trong sổ địa chính được xem là người có giấy tờ hợp lệ về đất đai. Về phía gia đình bà Hiền cũng cần phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật đối với thửa đất đã được giao. Do vậy, UBND xã Sông Khoai cần sớm giải quyết dứt điểm kiến nghị của công dân để tránh khiếu kiện kéo dài, đồng thời giúp người dân ổn định cuộc sống.

Thiết nghĩ, để xảy ra tình trạng kiến nghị của công dân chính là do công tác quản lý đất đai của địa phương còn lỏng lẻo, không theo dõi, bám sát kịp thời. Lẽ ra, ngay từ thời điểm những năm 1995, khi giao đất ở cho gia đình bà Hiền nhưng gia đình bà không sử dụng thì cần có phương án đề nghị cấp có thẩm quyền thu hồi diện tích đất trên giao lại cho UBND xã Sông Khoai quản lý. Đây cũng chính là bài học mà chính quyền địa phương cần rút kinh nghiệm trong công tác quản lý đất đai ở cơ sở.

Thanh Hoa