Kiến nghị của bà Nguyễn Thị Loan (TP Uông Bí) không có cơ sở giải quyết

Vừa qua, Báo Quảng Ninh nhận được đơn của bà Nguyễn Thị Loan, trú tại tổ 2, khu 2, phường Thanh Sơn, TP Uông Bí kiến nghị về việc không được cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) theo quy định.
 

Ảnh minh họa. (nguồn Internet)

Qua nghiên cứu hồ sơ lưu tại Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Uông Bí cho thấy: Theo giấy phép sử dụng đất công và xây dựng nhà ở cấp năm 1996, gia đình ông Nguyễn Văn Quốc (vợ là Nguyễn Thị Loan) được cấp 100m2 đất (chiều dài 20m, chiều rộng 5m). Gia đình bà Đinh Thị Minh (chồng là Nguyễn Khắc Hưng) được cấp GCNQSDĐ năm 1993 với diện tích 100m2, là thửa đất liền kề thửa đất của gia đình ông Quốc, bà Loan. Quá trình sử dụng, cả hai gia đình đã khai hoang phần đất phía sau, xây dựng công trình phụ và sinh hoạt. Trong đó, phần đất xảy ra tranh chấp giữa hai gia đình là phần diện tích có tường rào chạy dọc theo hai thửa đất (ranh giới phân chia của hai thửa đất trên).

Đối với phần tranh chấp 0,31m2 (dài 3,65m, rộng trung bình 0,085m) là phần tường bếp của gia đình ông Hưng xây và hiện đang sử dụng. Theo ông Quốc, phần đất này nằm trong GCNQSDĐ đã cấp cho gia đình ông, gia đình ông Hưng - bà Minh đã lấn chiếm, xây dựng. Việc tranh chấp này đã được TAND TP Uông Bí xét xử tại bản án số 3/2011/TCDS-ST và được TAND tỉnh xét xử phúc thẩm tại bản án số 27/2011/DS-PT. Cả hai bản án đều không chấp nhận đơn khởi kiện của ông Quốc về yêu cầu đòi quyền sử dụng đất đối với diện tích đất tranh chấp 0,31m2.

Sau khi có quyết định của Toà án, ông Quốc tiếp tục gửi đơn xin cấp đổi GCNQSDĐ tới cơ quan chức năng của TP Uông Bí. Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất TP Uông Bí đã đề nghị UBND phường Thanh Sơn cung cấp thông tin về thửa đất của ông Quốc để làm căn cứ xét duyệt cấp đổi GCNQSDĐ cho ông theo quy định. Ngày 18-2-2012, Hội đồng đăng ký đất đai phường Thanh Sơn họp xét duyệt nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất của gia đình ông Quốc. Tại Báo cáo số 34A/BC-UBND của UBND phường Thanh Sơn về kết quả xét duyệt hồ sơ cấp đổi GCNQSDĐ của gia đình ông Quốc đã ghi rõ: “Căn cứ theo diện tích đo đạc địa chính và hiện trạng sử dụng đất thì hiện nay gia đình ông Nguyễn Văn Quốc đang có tranh chấp với gia đình ông Nguyễn Khắc Hưng (đối với phần đất chưa được cấp quyền sử dụng đất, Hội đồng đăng ký đất đai phường Thanh Sơn xét duyệt và chưa đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp quyền sử dụng đất theo quy định vì đất còn đang tranh chấp.” Trên cơ sở đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản tham mưu cho TP Uông Bí trả lời cho công dân, chưa thể thực hiện cấp đổi GCNQSDĐ cho gia đình ông Quốc do phần đất còn xảy ra tranh chấp.

Không đồng ý với các quyết định trên, ông Quốc tiếp tục có đơn đề nghị được cấp đổi GCNQSDĐ. Ngày 3-8-2012, UBND phường Thanh Sơn tổ chức họp hoà giải tranh chấp đất đai giữa hai gia đình ông Quốc và ông Minh. Tại cuộc họp hoà giải, hai bên đã thống nhất, phần đất tranh chấp nằm trong GCNQSDĐ đã được Toà án giải quyết và thực hiện theo quyết định của Toà án. Đối với phần đất nằm ngoài GCNQSDĐ, UBND phường Thanh Sơn thống nhất cấp theo hiện trạng, có thu tiền sử dụng đất. Tại cuộc họp, cả hai gia đình đã đồng ý với phương án trên. Tuy nhiên, sau khi chính quyền địa phương xuống làm việc, xác định mốc giới thửa đất, hai gia đình không thống nhất được ranh giới phân chia thửa đất, quyền sử dụng phần đất có tường rào giáp ranh giữa hai thửa đất. Tại biên bản làm việc ngày 2-1-2013, phường Thanh Sơn đã làm việc với gia đình ông Quốc về việc cấp đổi GCNQSDĐ. Đối với phần đất nằm ngoài GCNQSDĐ đã cấp, phường Thanh Sơn có nêu 2 phương án: 1, đề nghị ông Quốc và ông Hưng tự thống nhất phân chia ranh giới thửa đất, lập biên bản có sự chứng kiến của khu dân cư và UBND phường để làm căn cứ cấp đổi GCNQSDĐ theo quy định; 2, chính quyền địa phương đề nghị hai gia đình tháo dỡ vật kiến trúc trên phần đất tranh chấp, trả lại đất cho nhà nước quản lý. Ông Quốc không đồng ý với các phương án nêu trên. Và đến thời điểm hiện nay, cơ quan chức năng cũng không nhận được văn bản nào thể hiện việc thống nhất phân chia ranh giới thửa đất giữa hai gia đình.

Để có cơ sở giải quyết dứt điểm kiến nghị của công dân, ngày 24-4-2013, phường Thanh Sơn tiếp tục tổ chức buổi hoà giải đối với phần diện tích đất tranh chấp ngoài GCNQSDĐ được cấp. Phần diện tích đất có tường rào ngoài GCNQSDĐ (phía sau 2 nhà), đoạn từ mép bể phốt trở xuống phía Bắc (chiều dài 9,86m) ông bà Hưng, Minh đã công nhận bức tường và móng do gia đình ông bà Quốc, Loan xây dựng. Tuy nhiên, phần kế tiếp về phía Nam, giáp ranh bể phốt nhà ông Hưng (có chiều dài 3,64m), theo ý kiến của gia đình ông bà Hưng, Minh do gia đình ông xây một nửa (xây móng), còn theo ý kiến của ông bà Loan, Quốc thì do gia đình ông xây cả tường và móng. Buổi hoà giải không đạt được kết quả do hai gia đình chưa thống nhất được ranh giới phần đất giáp ranh này. Theo quy định tại Khoản 6, Điều 50 Luật Đất đai năm 2003 thì “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này nhưng đất đã được sử dụng từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành, nay được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt đối với nơi đã có quy hoạch sử dụng đất thì được cấp GCNQSDĐ và phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của Chính phủ”. Cũng theo quy định tại điều 48 Nghị định 181/2004/NĐ-CP về thi hành Luật Đất đai, Khoản 2 Điều 48 quy định về cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất như sau: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà toàn bộ thửa đất hoặc một phần thửa đất không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật Đất đai được cấp GCNQSDĐ đối với phần diện tích đất không có giấy tờ khi có đủ các điều kiện sau: “Đất không có tranh chấp;… Trường hợp sử dụng đất từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2004 thì phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất”.

Như vậy, một trong những điều kiện để được cấp GCNQSDĐ đối với phần đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật là đất không có tranh chấp và được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận. Do vậy, trên cơ sở đó, chính quyền địa phương chưa thực hiện cấp đổi GCNQSDĐ cho gia đình ông bà Quốc, Loan là có cơ sở.

Được biết, vụ việc trên kéo dài đã hơn 10 năm nay nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Cơ quan chức năng của TP Uông Bí cũng đã tổ chức làm việc, hoà giải nhiều lần giữa hai gia đình nhưng đều không đạt được kết quả. Trong khi đó, phần diện tích tranh chấp rất nhỏ (chưa đến 1m2), thiết nghĩa, hai hộ gia đình cần xem xét lại, nhường nhịn nhau để đạt được kết quả tốt nhất, hai bên cùng có lợi. Về phía chính quyền địa phương, nếu xét thấy không thể hoà giải được, cần phải có biện pháp dứt khoát, thu hồi lại diện tích đất ngoài GCNQSDĐ của các hộ gia đình để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

Thanh Hoa