Bài phát biểu của Bí thư Tỉnh ủy Phạm Minh Chính tại Hội nghị đổi mới hoạt động xúc tiến đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh tỉnh Quảng Ninh

Kính thưa đồng chí Hoàng Trung Hải, Phó Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam.

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương.

Kính thưa các vị khách quốc tế, các nhà đầu tư trong và ngoài nước, các cơ quan thông tấn báo chí và các vị khách quý tham dự hội nghị.

Thưa toàn thể quý vị,

Hôm nay, trên thành phố biển Hạ Long xinh đẹp; trong không khí nồng nàn, rực rỡ nắng hè và mặn mòi gió biển, tỉnh Quảng Ninh vinh dự đón tiếp các quý vị đại biểu đến dự Hội nghị đổi mới hoạt động xúc tiến đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh tỉnh Quảng Ninh.

Thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh, tôi xin gửi tới các quý vị đại biểu lời chào trân trọng và lời chúc mừng nồng nhiệt nhất. Xin được bày tỏ sự tri ân, lòng biết ơn sâu sắc và tình cảm sâu đậm đến các quý vị đã quan tâm, giúp đỡ, đóng góp cho sự phát triển của Quảng Ninh thời gian qua và dành thời gian, công sức đến với Hạ Long để tham dự Hội nghị quan trọng này.
Kính thưa quý đại biểu!

Đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy phát biểu tại hội nghị.

Nằm ở địa đầu Tổ quốc, Quảng Ninh hội tụ đầy đủ các yếu tố đặc thù của Việt Nam nên đã từng được ví như là “một Việt Nam thu nhỏ”. Những giá trị này đã tạo nên lợi thế so sánh của vùng đất và con người Quảng Ninh trên tương quan quốc gia và quốc tế: (1) Quảng Ninh là tỉnh duy nhất có đường biên giới cả trên bộ, trên biển và trên không với Trung Quốc; (2) Có nhiều cảnh quan nổi trội có một không hai, như Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long; (3) Có trữ lượng than đá chiếm hơn 90% cả nước và lớn nhất Đông Nam Á; (4) Đây là nơi hội tụ, giao thoa, sự thống nhất trong đa dạng của nền văn minh sông Hồng, nơi hình thành ngành công nghiệp đầu tiên của Việt Nam và là cái nôi của giai cấp công nhân Việt Nam; (5) Là nơi khởi phát thiền phái Trúc Lâm Yên Tử mang bản sắc riêng của Phật giáo Việt Nam; nơi duy nhất có bậc minh quân từ bỏ ngai vàng lên núi hóa Phật, để lại giá trị tư tưởng về hòa nhập đạo pháp với dân tộc và đoàn kết các tôn giáo.

Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận thức được đang phải đối mặt với hai mâu thuẫn xung đột: giữa việc giải phóng tiềm năng thế mạnh và không gian phát triển lớn với cơ chế chính sách còn hạn hẹp; mâu thuẫn giữa việc khai thác than, phát triển công nghiệp nặng với phát triển du lịch, dịch vụ trên cùng một địa bàn. Bên cạnh đó, là hai thách thức lớn: Thách thức vừa phải phát triển kinh tế nhanh, mạnh vừa phải góp phần bảo vệ quốc phòng an ninh, đảm bảo độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ trên bộ, trên biển, trên không, đảm bảo an sinh xã hội. Thách thức giữa việc giải quyết vấn đề môi trường sống, phát triển bền vững trong bối cảnh công nghiệp hóa, đô thị hóa nhanh đồng thời phải chịu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và nước biển dâng cao.

Trong quá trình phát triển, chúng tôi cũng còn nhiều tồn tại hạn chế, yếu kém: Tăng trưởng nóng, thu ngân sách nội địa còn dựa vào ngành than là chủ yếu; Hàm lượng khoa học công nghệ ít (xuất thô là chủ yếu); Hạ tầng đồng bộ còn thiếu và yếu nhất là hạ tầng giao thông (đường sắt đang xây dựng dở dang, đường cao tốc chuẩn bị khởi công xây dựng trong tháng 7/2014, sân bay đang kêu gọi đầu tư...); Nguồn nhân lực chất lượng cao còn chiếm tỷ lệ chưa cao; Phát triển đô thị nóng, khai thác tài nguyên thiên nhiên thiếu bền vững, để lại hậu quả môi trường nghiêm trọng; Đầu tư còn dàn trải, chỉ số ICOR cao; Khoảng cách giàu nghèo còn lớn; Tiêu cực, tham nhũng lãng phí đã từng bước được khắc phục, đẩy lùi nhưng chưa thực sự bền vững; Công tác xúc tiến đầu tư và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh chưa tương xứng với tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh và những giá trị ”hội tụ và lan tỏa” thấm đẫm trên mảnh đất và trong con người Quảng Ninh.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Trước những cơ hội, thách thức và hạn chế yếu kém đan xen nhau; Quảng Ninh đã mạnh dạn tìm tòi đổi mới, sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm nhằm tổ chức thực hiện có hiệu quả 3 đột phá chiến lược gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế và chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”. Với quan điểm phát triển dựa vào nguồn lực bên trong là chiến lược, cơ bản lâu dài và nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá; chúng tôi đã nỗ lực hết mình để vun đắp Quảng Ninh thành một nơi bình yên, ấm áp tình người, hiệu quả kinh doanh và chất lượng cuộc sống.

Thứ nhất, chúng tôi hiểu rằng giải quyết “nút thắt” về thể chế có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự hấp dẫn của môi trường đầu tư. Do vậy, thời gian qua, Quảng Ninh đã trăn trở, nghiên cứu, đề xuất và mạnh dạn thể nghiệm về thể chế, trọng tâm là: (1) Tập trung xây dựng và chuẩn bị các quy hoạch quan trọng từ cấp tỉnh đến cấp huyện trong một tổng thể nhất quán (trong đó có các quy hoạch quan trọng là Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội do McKinsey làm tư vấn, Quy hoạch về đô thị và hạ tầng do Nikken Sekkei làm tư vấn; Quy hoạch đào tạo phát triển nguồn nhân lực và Quy hoạch phát triển du lịch do BCG làm tư vấn; Quy hoạch bảo vệ môi trường do Nippon Koei làm tư vấn...); các quy hoạch đều có sự đóng góp ý kiến của các tầng lớp nhân dân và các bộ ngành thẩm định. Đặc biệt là Tỉnh cam kết và chủ trương định hướng trong quy hoạch đô thị ven vịnh Hạ Long có các khu vực dành riêng cho người nước ngoài để đón nhận bạn bè quốc tế, đối tác và doanh nghiệp nước ngoài đến làm việc, sinh sống như ở nhà; (2) Xây dựng Đề án Phát triển KT-XH nhanh, bền vững; bảo đảm vững chắc quốc phòng an ninh và Đề án xây dựng Đặc khu kinh tế Vân Đồn với thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù, phù hợp, cạnh tranh quốc tế ở mức độ cao. (3) Đang nghiên cứu triển khai hình thức hợp tác công - tư (PPP), thí điểm và từng bước áp dụng các mô hình quản lý: “lãnh đạo công, quản trị tư”, “đầu tư công, quản lý tư”, “đầu tư tư, sử dụng công” cho việc xây dựng, vận hành các khu kinh tế, khu công nghiệp, các thiết chế kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế... (4) Xây dựng thể chế thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí và tổ chức sản xuất ở trình độ cao dựa trên nền tảng của công nghiệp sáng tạo. (5) Tăng cường dân chủ, trong đó thúc đẩy dân chủ trong kinh tế theo hướng bảo đảm môi trường cạnh tranh bình đẳng cho mọi loại hình doanh nghiệp và tăng cường dân chủ trong chính trị theo hướng xây dựng cơ chế để nhân dân thể hiện ý kiến, bầu cử trực tiếp người lãnh đạo mình ở phường, xã. (6) Từng bước hoàn thiện cơ chế, chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy xây dựng Trường Đại học đa ngành Hạ Long cùng các trường, trung tâm đào tạo nghề khác trong Tỉnh. Đặc biệt đang nghiên cứu vận hành các hoạt động giáo dục, y tế theo hướng cung cấp dịch vụ công là chính và thúc đẩy sự đóng góp nhiều hơn nữa của khu vực tư nhân. (7) Huy động và kết hợp các nguồn lực (nhất là hợp tác theo mô hình PPP) để đẩy mạnh xây dựng hạ tầng động lực như đường cao tốc, sân bay, cảng hàng hóa, cảng du lịch... (8) Nghiên cứu, xây dựng các cơ chế chính sách đặc thù thu hút nguồn nhân lực khoa học công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, thành lập Quỹ phát triển công nghệ… để nâng cao hiệu quả ứng dụng, chuyển giao và làm chủ công nghệ.

Thứ hai, chúng tôi cũng không ngừng củng cố, tăng cường đảm bảo an ninh trật tự và đẩy mạnh hoạt động đối ngoại nhằm xây dựng một môi trường đầu tư an toàn, hướng ngoại, có độ mở cao. Mở rộng phát triển mối quan hệ hữu nghị, hợp tác, phát triển với một số tỉnh, thành phố, các đối tác, doanh nghiệp, nhà đầu tư chiến lược ở các nước Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Mỹ, EU… Xác định tinh thần thượng tôn pháp luật trong mọi hoạt động, Quảng Ninh đã thực hiện đúng cam kết với các nhà đầu tư; thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết theo đúng pháp luật và cam kết để đảm bảo an ninh và an toàn tuyệt đối cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người nước ngoài yên tâm sản xuất, kinh doanh tại Quảng Ninh.

Thứ ba, chúng tôi đã tập trung thực hiện các giải pháp xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và bộ máy chính quyền vững mạnh, tinh gọn, hiệu quả, cởi mở và có tính phục vụ cao, như: (i1) Các ngành các cấp tập trung thực hiện Đề án "Nâng cao năng lực, sức chiến đấu, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và tinh giản bộ máy, biên chế"; (i2) Thực hiện nghiêm túc quy chế dân chủ ở cơ sở để phát huy mọi nguồn lực trong cộng đồng xã hội; (i3) Tăng cường đối thoại, mở rộng dân chủ, công khai, minh bạch; (i4) Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, xây dựng chính quyền điện tử, đào tạo công dân điện tử và thành lập các trung tâm phục vụ hành chính công, tách dịch vụ công ra khỏi quản lý nhà nước, tạo sự thuận tiện nhất cho người dân và doanh nghiệp...

Thứ tư, bên cạnh những nội dung trên, chúng tôi cũng ưu tiên đảm bảo an sinh xã hội trong mọi hoàn cảnh, tập trung vào địa bàn vùng sâu vùng xa, vùng biên giới hải đảo, đã tăng chi cho an sinh xã hội (3 năm 2011-2013 tăng 54,9%/năm so với bình quân của 5 năm trước), đồng thời tập trung thực hiện Chương trình quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Việc thực hiện các giải pháp trên bước đầu đạt được kết quả: (1) GDP duy trì tốc độ tăng trưởng khá, trung bình năm 2012 và 2013 là 7,5%. GDP bình quân đầu người năm 2013 đạt 3.000 USD, tăng 1,6 lần so năm 2010. (2) Thu ngân sách luôn đứng vào tốp 5 địa phương có số thu cao nhất cả nước. (3) Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng và tích cực (tỷ trọng nhóm ngành công nghiệp ngày càng giảm từ 59,2% năm 2011 xuống 55,5% năm 2013 trong khi nhóm ngành dịch vụ tăng nhanh từ 34,9% năm 2011 lên 38,9% năm 2013), thu ngân sách nội địa dựa vào than giảm dần (từ tỷ lệ chiếm đến 67% năm 2011 xuống 51% năm 2013; năm 2014 dự kiến dưới 50%). (4) Kết cấu hạ tầng đã có bước phát triển cơ bản với nhiều dự án động lực (đưa điện lưới quốc gia đến tận thôn khu khe bản ở đất liền và ra huyện đảo Cô Tô, hoàn thành nâng cấp cải tạo quốc lộ 18A đoạn Uông Bí - Hạ Long, Dự án đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng chuẩn bị khởi công, chuẩn bị các phương án kêu gọi đầu tư dự án đường cao tốc Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái, đang tích cực kêu gọi đầu tư sân bay Vân Đồn…). (5) Cải cách hành chính chuyển biến tích cực, đã điều chỉnh đơn giản hóa 80% thủ tục hành chính, hiện vận hành có hiệu quả các trung tâm hành chính công và đang phấn đấu năm 2014 đưa 70% các thủ tục hành chính và năm 2015 là 100% vào Trung tâm dịch vụ hành chính công của tỉnh và các địa phương. (6) Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2013 nằm trong tốp 4 của cả nước (tăng 16 bậc so với năm 2012). (7) Chỉ số phát triển con người (HDI) thuộc nhóm 5 địa phương đứng đầu cả nước; tỷ lệ hộ nghèo năm 2010 là 7,68% và hết năm 2013 còn 2,52%; nông thôn mới tỉnh Quảng Ninh hiện đạt 12 tiêu chí/xã, cao hơn bình quân chung của cả nước là 8 tiêu chí/xã, có 34 xã trên tổng số 188 xã của toàn quốc đạt tiêu chí nông thôn mới. (8) Đặc biệt, thu hút FDI có bước tiến vượt bậc, năm 2012 thu hút mới vốn đầu tư đạt 412 triệu USD gấp 15 lần so với năm 2011; năm 2013 FDI tăng 8% so với kế hoạch và dự kiến hết năm 2014 thu hút đầu tư trong và ngoài nước ước đạt trên dưới 1 tỷ USD.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Những giải pháp và kết quả tích cực đạt được trong thời gian qua cho thấy hướng đi và cách làm của Quảng Ninh bước đầu đúng hướng; quan trọng nhất là tạo được niềm tin của các nhà đầu tư; đảm bảo được lợi ích, hỗ trợ một cách tích cực, hiệu quả, làm cho các nhà đầu tư yên tâm đầu tư sản xuất kinh doanh. Với tình cảm chân thành, cởi mở, thiết tha, nói đi đôi với làm chúng tôi khẳng định luôn đồng hành, kề vai sát cánh, hợp tác chặt chẽ, sẵn sàng hỗ trợ và tạo những điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư.

Hiện nay, bối cảnh tình hình còn nhiều khó khăn đang ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư nói chung và đầu tư nước ngoài nói riêng, cạnh tranh thu hút đầu tư nước ngoài trên thế giới gia tăng. Trong khi đó, môi trường đầu tư của Tỉnh vẫn còn nhiều tồn tại hạn chế; đòi hỏi một mặt phải kiên trì và tăng cường cải thiện môi trường đầu tư; nhưng mặt khác công tác xúc tiến đầu tư cần phải không ngừng đổi mới; trong đó quan trọng nhất hiện nay là phải đổi mới nhận thức, tạo chuyển biến về tư duy, hành động của các cấp các ngành và các tầng lớp nhân dân; tất cả phải vào cuộc, chung tay chung sức, đồng tâm hiệp lực để thực hiện xúc tiến đầu tư. Hai năm qua chúng ta đã có tiến bộ, nhưng chưa đủ, trong xã hội và trong bộ máy công quyền vẫn còn những biểu hiện trì trệ, tiêu cực, chộp giật, cục bộ, chủ nghĩa cá nhân... đã làm nản lòng một số nhà đầu tư; và nhiều người còn đứng ngoài cuộc coi xúc tiến đầu tư không phải là việc của mình. Phải nhận thức sâu sắc rằng đây không chỉ đơn thuần là công tác của Ủy ban nhân dân Tỉnh, của Ban Xúc tiến đầu tư (IPA), mà đó là sự nghiệp chiến lược, lâu dài của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong toàn tỉnh với tư tưởng nhà nhà, người người và tất cả cùng làm xúc tiến và cải thiện môi trường đầu tư. Lịch sử đã minh chứng con người Quảng Ninh đã vươn lên qua phong ba bão táp, giành được những chiến công hiển hách cũng là xuất phát từ sức mạnh đoàn kết, kỷ luật và đồng tâm. 

Do vậy, tự đáy lòng mình, tôi tha thiết kêu gọi các cấp, các ngành, từng cán bộ, người dân trong tỉnh, với trách nhiệm và lòng tự trọng của mình, với truyền thống cách mạng của giai cấp công nhân Vùng Mỏ anh hùng, với tình yêu quê hương; từ lợi ích không chỉ cho cộng đồng mà cho chính mình, cho các con các cháu sau này; xin hãy chung tay chung sức chung lòng; bằng cảm xúc, hành động, lời ăn,tiếng nói, nụ cười và tất cả những gì có thể để cùng thực hiện xúc tiến và cải thiện môi trường đầu tư theo chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và bổn phận của mình. Mặt khác, Quảng Ninh cũng sẽ thành lập Quỹ xúc tiến đầu tư và xây dựng cơ chế cụ thể cho người nào mời gọi được nhà đầu tư được thưởng theo tỷ lệ vốn giải ngân. Tất cả cùng hướng tới xây dựng một Quảng Ninh năng động, thân thiện, chân tình hợp tác và mến khách; nơi hội tụ của trí tuệ, tình cảm, nụ cười thân thiện, trái tim nồng nàn và sự mặn mòi trong tâm hồn để từ đó lan tỏa tình yêu, nhiệt huyết, khát vọng và lợi ích cho các nhà đầu tư, cho tất cả những ai yêu quý, trân trọng giá trị con người và vùng đất Quảng Ninh.

Kính thưa các quý vị đại biểu

Hôm nay tại Hội nghị này, tôi rất mong các quý vị đại biểu hãy vì tình yêu mến Quảng Ninh mà nói hết, góp ý chân tình, cởi mở, thẳng thắn, trung thực, khách quan, xây dựng... những gì còn yếu kém hạn chế, thậm chí tiêu cực ở Quảng Ninh cần phải thay đổi, sửa chữa, loại bỏ; góp ý những giải pháp làm thế nào cho môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh và nâng cao cạnh tranh cấp tỉnh, đảm bảo hài hòa lợi ích cho nhà đầu tư, nhà nước, nhân dân thì các quý vị đại biểu hãy cứ nói thẳng, nói thật, nói như chưa bao giờ được nói. Để chúng tôi được đón nhận nó như một món quà quý giá nhất mà các quý vị đại biểu đã trao tặng cho chúng tôi tại Hội nghị này. Đó là tất cả những gì chúng tôi đã và đang mong ước.

Kính thưa các quý vị đại biểu

Với sự quan tâm, giúp đỡ của Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội; các bộ, ngành Trung ương, các địa phương; sự hợp tác, đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, các cơ quan thông tấn báo chí, các chuyên gia, học giả và các quý vị có mặt hôm nay; cộng với khát vọng và quyết tâm chính trị cao nhất của chính quyền và nhân dân các dân tộc Quảng Ninh, chúng tôi đang khao khát và tin rằng sẽ nắm bắt được cơ hội để chuyển sang một giai đoạn phát triển mới và Quảng Ninh trở thành điểm đến đầu tư kinh doanh và sinh sống lý tưởng tại Việt Nam và khu vực.

Thay mặt cho chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh, tôi xin chúc các đại biểu dồi dào sức khỏe, tràn đầy hạnh phúc, thành đạt với ý tưởng và mong muốn của mình.