Học đánh vần: Nhiều lựa chọn cho một mục đích

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ khẳng định Tài liệu Tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục là một trong những phương án để các địa phương lựa chọn, Tài liệu này đảm bảo các yêu cầu về mục tiêu, chuẩn kiến thức kĩ năng. Còn theo GS Nguyễn Minh Thuyết, trẻ có thể học đánh vần theo chương trình phổ thông hoặc chương trình thực nghiệm, cách đánh vần khác nhau nhưng đích đến cuối cùng vẫn có thể đạt được.

Cách đánh vần khác nhau nhưng đích đến cuối cùng là trẻ đọc thông viết thạo, đọc đúng, viết đúng Tiếng Việt.

Trao đổi với phóng viên về vấn đề đang được dư luận quan tâm liên quan tới việc dạy học Tiếng Việt lớp 1, TS. Nguyễn Hữu Độ, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT cho biết, Tài liệu Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục (TV1- CNGD) là kết quả nghiên cứu từ năm 1978 của một số nhà khoa học, đứng đầu là GS. TSKH Hồ Ngọc Đại thông qua các đề tài nghiên cứu và được áp dụng vào dạy học ở Trường Thực nghiệm Giảng Võ, Hà Nội.

Căn cứ kết quả nghiên cứu và áp dụng thí điểm trong dạy học môn Tiếng Việt ở lớp 1 tại trường Thực nghiệm và một số cơ sở giáo dục, Bộ GD&ĐT đồng ý cho các địa phương có nhu cầu và đảm bảo các điều kiện được áp dụng vào việc dạy học Tiếng Việt lớp 1, nhất là ở những vùng khó từ năm học 2008-2009 đến năm học 2016-2017 trên tinh thần tự nguyện của các địa phương.

Cuối năm 2016, tiếp thu ý kiến của Đại biểu quốc hội trong Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã giao cho Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (KHGD) nghiên cứu, khảo sát, đánh giá chất lượng, hiệu quả triển khai Tài liệu TV1-CNGD và đề xuất các giải pháp chỉ đạo (GS.TS Trần Công Phong - Viện trưởng Viện KHGD Việt Nam chủ trì).

Căn cứ vào kết quả nghiên cứu, khảo sát, Viện KHGD Việt Nam đã đánh giá việc triển khai Tài liệu TV1-CNGD ở các địa phương đạt được hiệu quả khả quan thông qua kết quả giáo dục học sinh, năng lực chuyên môn của giáo viên và đề xuất các giải pháp để tiếp tục sử dụng hiệu quả Tài liệu TV1-CNGD. Trong báo cáo, Viện KHGD Việt Nam đề nghị Bộ GD&ĐT tổ chức Hội đồng thẩm định Tài liệu TV1-CNGD theo quy định và đề nghị các tác giả tiếp tục chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện Tài liệu để đáp ứng nhu cầu của các địa phương.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ, trong năm 2017 và 2018, nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt lớp 1, cùng với việc rà soát, tinh giảm các nội dung chưa phù hợp với học sinh trong sách giáo khoa hiện hành, Bộ GD&ĐT đã tổ chức Hội đồng thẩm định quốc gia Tài liệu TV1-CNGD.

Mọi sách giáo khoa đều phải được thẩm định

Sau 2 vòng thẩm định, Hội đồng thẩm định đã đánh giá: Tài liệu TV1-CNGD về cơ bản đảm bảo các yêu cầu về mục tiêu, chuẩn kiến thức kĩ năng của môn Tiếng Việt lớp 1 trong Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học (Theo Quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 5/5/2006 của Bộ GD&ĐT). Tài liệu TV1-CNGD đã được các tác giả chỉnh sửa, hoàn thiện theo Kết luận của Hội đồng thẩm định.

Căn cứ kết quả khảo sát, đánh giá của Viện KHGD Việt Nam và ý kiến kết luận của Hội đồng thẩm định Tài liệu TV1-CNGD, Bộ GD&ĐT hướng dẫn các Sở GD&ĐT triển khai Tài liệu TV1-CNGD phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương trên nguyên tắc tự nguyện của nhà trường trong năm học 2017-2018 và năm học 2018-2019 ở những nơi đang triển khai và không mở rộng để giữ ổn định cho đến khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ khẳng định Tài liệu TV1-CNGD là một trong những phương án để các địa phương lựa chọn nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Việt lớp 1 trong Chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, nhất là với học sinh vùng khó, vùng dân tộc thiểu số.
"Khi Chương trình giáo dục phổ thông mới được ban hành, với chủ trương “một chương trình nhiều sách giáo khoa”, tất cả các tài liệu dạy học được đưa vào nhà trường với tư cách là sách giáo khoa đều phải được Hội đồng quốc gia thẩm định", Thứ trưởng Độ cho hay.

Căn cứ vào kết luận và đề xuất của Hội đồng thẩm định quốc gia, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT sẽ phê duyệt danh mục sách giáo khoa (theo Chương trình giáo dục phổ thông mới) được phép sử dụng trong các cơ sở giáo dục. Trên cơ sở đó, căn cứ vào các quy định, các cơ sở giáo dục được phép lựa chọn sách giáo khoa phù hợp.

Vì sao có ô vuông, tam giác?

Mấy ngày gần đây, dư luận đang quan tâm tới những bài văn, đơn xin phép toàn ô vuông, tam giác. Thậm chí có những clip ghi lại cảnh cha mẹ "nổi đóa" vì con đọc được ô vuông, tam giác nhưng không đọc được chữ... Thật ra, đây là những cách hiểu hoàn toàn sai lầm về chương trình Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục.

Theo Thứ trưởng, ô vuông, tam giác chỉ là cách để trẻ phân tách lời nói thành các tiếng. Trẻ sẽ chỉ học “ô vuông” vài tuần đầu của lớp 1. Đương nhiên, lúc mới vào lớp 1 thì cha mẹ yêu cầu đọc chữ, con sẽ chưa thể đọc được. Trẻ chỉ có thể học thuộc lòng các đoạn thơ, ca dao và nhìn theo “ô vuông” để đọc lại.

GS.TS. Nguyễn Minh Thuyết (Tổng chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông) nhận xét về cách dạy trẻ tập đọc của Tài liệu TV1-CNGD: “Ở mấy bài đầu, chủ trương của tác giả cuốn sách là học sinh sẽ học cách tách lời nói thành các tiếng, từ đó hiểu cách đọc lời thơ, chứ không phải là học chữ hay học đánh vần. Học sinh sẽ hình dung mỗi mô hình hình tam giác, hình vuông là khối chữ mà không đọc thừa, thiếu chữ. Cách dạy này đã được GS Hồ Ngọc Đại thực nghiệm qua rất nhiều năm ở các trường thực nghiệm, đem lại kết quả và đã được các nhà chuyên môn kiểm chứng. Sau này, học sinh nắm rất vững quy tắc phát âm, dùng từ, đặt câu trong tiếng Việt, ít bị sai sót”.

Như vậy, trẻ có thể học đánh vần theo sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 của chương trình phổ thông hay chương trình thực nghiệm đều được. Cách đánh vần khác nhau nhưng đích đến cuối cùng là trẻ đọc thông viết thạo, đọc đúng viết đúng Tiếng Việt vẫn có thể đạt được.

Theo Nhật Nam (Chinhphu.vn)[links()]