Nhiều chuyển biến trong công tác dân số

Thực hiện tốt công tác DS-KHHGĐ là giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng cá nhân, từng gia đình và của toàn xã hội. Vì thế, công tác dân số trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016-2020 đã có những chuyển biến căn bản, tích cực; góp phần vào sự phát triển KT-XH chung của tỉnh.

Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh phối hợp với Ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ huyện Đầm Hà tổ chức Tọa đàm đề xuất giải pháp thực hiện các mục tiêu về nâng cao chất lượng dân số vị thành niên/thanh niên, tháng 10/2020.

Giai đoạn 2016-2020, hoạt động truyền thông chuyển trọng tâm từ DS-KHHGĐ sang dân số và phát triển, nhận được sự ủng hộ tích cực từ cộng đồng dân cư. Các mô hình, CLB dân số được thành lập, duy trì và mở rộng. Các cuộc thi, hội thi giao lưu tìm hiểu về dân số diễn ra sôi nổi từ tỉnh, huyện đến cơ sở; các nội dung về dân số được đưa vào nội quy, quy chế của cơ quan, đơn vị, hương ước, quy ước của khối, xóm, thôn, bản... Hoạt động tư vấn, nói chuyện chuyên đề về sức khỏe sinh sản (SKSS) cho cộng đồng, các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, vị thành niên, thanh niên… được tổ chức thường xuyên đã thu hút hàng trăm nghìn lượt người tham gia.

Để nâng cao chất lượng chăm sóc SKSS, ở tuyến tỉnh, hệ thống cung cấp dịch vụ SKSS-KHHGĐ thường xuyên được củng cố, kiện toàn, sắp xếp để nâng cao chất lượng. Bệnh viện Sản Nhi tỉnh đã đạt tiêu chuẩn cung cấp dịch vụ sản khoa và cấp cứu sản khoa hàng đầu trong tỉnh. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sau sáp nhập đã từng bước đáp ứng yêu cầu chăm sóc SKSS-KHHGĐ và chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em.

Ở tuyến huyện, Trung tâm Y tế huyện, thị xã, thành phố đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS thiết yếu, làm tốt vai trò chỉ đạo tuyến, hỗ trợ kỹ thuật và cung cấp dịch vụ DS-KHHGĐ lưu động tại cơ sở...

Cán bộ dân số xã Hiệp Hòa (TX Quảng Yên) phát tờ rơi tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe sinh sản cho người dân trên địa bàn xã (Ảnh chụp tháng 12/2020).

Nhằm nâng cao chất lượng dân số, các hoạt động tầm soát trước sinh và sơ sinh được triển khai ở 177/177 xã, phường với 13.284 cuộc tư vấn lồng ghép tại Trạm Y tế về nội dung sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh nhân ngày tiêm chủng mở rộng.

Đồng thời, Sở Y tế đã phối hợp với Sở GD&ĐT triển khai các hoạt động tại các trường THCS, THPT về giáo dục giới tính, bình đẳng giới, chăm sóc SKSS. Các hoạt động về tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi được duy trì đều đặn và nhận được sự quan tâm của người dân.

Còn tại các cụm công nghiệp, khu công nghiệp, doanh nghiệp trên địa bàn, các địa phương cũng tổ chức truyền thông, cung cấp kiến thức về KHHGĐ cho công nhân thông qua các buổi nói chuyện chuyên đề, tư vấn cộng đồng, tư vấn nhóm nhỏ, lồng ghép tuyên truyền tại phân xưởng các nội dung về dân số, SKSS, các biện pháp tránh thai, bình đẳng giới…

Giai đoạn 2016-2020, nhiều chỉ tiêu về công tác DS-KHHGĐ của tỉnh đã đạt và vượt kế hoạch đề ra. Cơ cấu dân số chuyển dịch tích cực từ cơ cấu dân số phụ thuộc sang cơ cấu dân số vàng, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh. Chất lượng dân số được cải thiện nhiều mặt, tuổi thọ bình quân năm 2019 là 73,5 tuổi (tương đương với toàn quốc). Tình trạng suy dinh dưỡng, tử vong bà mẹ, trẻ em giảm mạnh, tỉ lệ trẻ em được sàng lọc sơ sinh năm 2020 là 61,8%. Tỉ lệ phụ nữ mang thai được sàng lọc trước sinh đạt trên 80%. Tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ đạt 94,1%.

Bác sĩ Khoa Phụ, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh điều trị cho bệnh nhân thực hiện biện pháp kế hoạch hóa gia đình. Ảnh: Nguyễn Hoa

Dân số bước đầu đã có sự phân bố hợp lý, gắn với quá trình quy hoạch, nông thôn mới, đô thị hóa, công nghiệp hóa và phát triển kinh tế xã hội. Tỉ lệ dân số sống ở khu vực thành thị của tỉnh, đến năm 2019 chiếm 64,56% cao so với cả nước (34,4%) cũng như vùng Đồng bằng sông Hồng (35,06%). Mật độ dân số thấp hơn trung bình của tỉnh bằng với cả nước là 214 người/km².

Cùng với đó, nhận thức của nhân dân đã có chuyển biến tích cực, mô hình “mỗi cặp vợ chồng có 2 con” đã trở thành chuẩn mực, lan tỏa, thấm sâu trong toàn xã hội. Dịch vụ DS-KHHGĐ được mở rộng, đa dạng hình thức cung cấp, chất lượng ngày càng cao.

Theo ông Hoàng Văn Hy, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh: Mục tiêu chung của công tác DS-KHHGĐ giai đoạn kế tiếp 2021-2025 đó là duy trì vững chắc mức sinh thay thế, giảm mức sinh ở những địa phương có mức sinh cao, khống chế đà tăng tỉ số giới tính khi sinh, đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; chủ động tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hoá dân số; phân bố dân số hợp lý...

Vân Anh