Tự chủ trong các cơ sở giáo dục: Còn nhiều khó khăn

Những năm gần đây, Quảng Ninh đã có nhiều đổi mới trong lĩnh vực giáo dục đào tạo cả về loại hình hoạt động, phương thức quản lý lẫn phương pháp dạy học. Một số cơ sở giáo dục đã thực hiện từng bước tự chủ một phần kinh phí, tự quyết định, tự chịu trách nhiệm về các khoản thu, khoản chi của đơn vị mình, nhưng không vượt quá mức khung do Nhà nước quy định.

Từ năm 2019, Trung tâm HN&GDTX tỉnh thực hiện tự chủ 30% kinh phí hoạt động thường xuyên. Trong ảnh: Tiết học tin học tại Trung tâm HN&GDTX tỉnh.

Thực hiện chỉ đạo của ngành Giáo dục, từ năm 2015 đến 2018, Trung tâm HN&GDTX tỉnh phải thực hiện tự chủ 20% kinh phí, lại thêm quy mô đào tạo giảm, đội ngũ có nhiều biến động, ảnh hưởng lớn đến tình hình thực hiện nhiệm vụ tại đơn vị. Đặc biệt là công tác bồi dưỡng đội ngũ đảm nhiệm công việc mới. Từ năm 2019, mức tự chủ kinh phí hoạt động thường xuyên nâng lên 30%. Vì vậy, để hoàn thành các nhiệm vụ được giao, Trung tâm phải xây dựng các giải pháp mở rộng quy mô đào tạo, tăng nguồn thu cho đơn vị, đảm bảo đời sống cho cán bộ, giáo viên, nhân viên.

Bà Nguyễn Thị Tiến Lộc, Giám đốc Trung tâm HN&GDTX tỉnh, cho biết: Để đảm bảo việc tự chủ, Trung tâm đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực. Trong đó, chú trọng sắp xếp lại cơ cấu bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả; bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Cùng với đó là mở rộng hình thức đào tạo bồi dưỡng các lớp ngắn hạn phù hợp với đặc thù của địa phương, với chủ trương định hướng đổi mới của ngành. Đó là các lớp bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp tiếng Anh, tiếng Trung cơ bản cho đội ngũ lái xe taxi, nhân viên bán hàng tại TP Hạ Long. Đồng thời bố trí thời gian, không gian giảng dạy phù hợp để các đối tượng theo học đầy đủ.

Trường THPT Chuyên Hạ Long thực hiện tự chủ một phần kinh phí lớp không chuyên từ năm học 2015-2016.

Đặc biệt, Trung tâm chú trọng đổi mới công tác quản lý tài chính, sử dụng hiệu quả tài sản, cơ sở vật chất, quan tâm cải thiện đời sống cho cán bộ, giáo viên, nhân viên. Theo đó, Trung tâm đã xây dựng kế hoạch giao mức khoán kinh phí thu chi, khoán định mức lao động, cơ chế chi thu nhập tăng thêm tới từng phòng ngay từ đầu năm (dựa theo chức năng nhiệm vụ và nguồn thu từ năm trước). Nếu tập thể phấn đấu vượt chỉ tiêu thì sẽ được thưởng hệ số năng suất để tính thu nhập tăng thêm, nếu không đạt chỉ tiêu sẽ không được hưởng thu nhập tăng thêm.

Một cơ sở giáo dục nữa cũng đã thực hiện tự chủ một phần kinh phí là Trường THPT Chuyên Hạ Long. Theo thầy giáo Trịnh Đình Hải, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Hạ Long thì từ năm 2015, Trường đã thực hiện Đề án lớp không chuyên trong Trường THPT Chuyên Hạ Long theo nhu cầu người học, tự chủ một phần kinh phí hoạt động. Đề án từ khi thực hiện đã giúp Trường thực hiện tốt hơn việc đa dạng hóa các loại hình dịch vụ giáo dục, giúp phụ huynh và học sinh có thêm sự lựa chọn các dịch vụ giáo dục. Đồng thời, giúp Trường lựa chọn được nhiều hơn những học sinh có thành tích học tập tốt, có nhu cầu được học tập trong môi trường giáo dục THPT Chuyên Hạ Long. Nếu năm học 2015-2016, Trường chỉ tự chủ 30% kinh phí lớp không chuyên, thì đến năm học 2018-2019, con số này là 70%.

Theo báo cáo triển khai nhiệm vụ năm học 2020-2021 của Sở GD&ĐT, năm học này, Sở đã tiếp tục giao 7 trường THPT trực thuộc gồm: THPT Hòn Gai, THPT Chuyên Hạ Long (tự chủ 100% lớp không chuyên), THPT Bạch Đằng, THPT Cẩm Phả, THPT Hoàng Quốc Việt, THPT Uông Bí, THPT Trần Phú triển khai xây dựng đề án tự chủ.

Được biết, việc đẩy mạnh phân cấp và thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các cơ sở giáo dục là một trong những nhiệm vụ mà ngành Giáo dục Quảng Ninh đã và đang chú trọng thực hiện. Hoạt động này nhằm tăng quyền chủ động của nhà trường trong việc thực hiện kế hoạch giáo dục gắn với việc nâng cao năng lực quản trị nhà trường của đội ngũ cán bộ quản lý.

Giờ tin học của học viên Trung tâm HN&GDTX tỉnh.

Tuy nhiên, việc đẩy mạnh phân cấp, thực hiện tự chủ vẫn còn gặp nhiều vướng mắc. Cụ thể, việc xây dựng đề án tự chủ tại các đơn vị trực thuộc gặp khó khăn do chưa có hướng dẫn để tạo cơ sở pháp lý triển khai mô hình đơn vị sự nghiệp giáo dục phổ thông công lập tự đảm bảo một phần hoặc hoàn toàn kinh phí hoạt động trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

Lan Anh