Nhiều giải pháp thực hiện hiệu quả Đề án 498

Quảng Ninh có 12,13% dân số là người dân tộc thiểu số (DTTS), cư trú hầu hết tại các địa phương trọng yếu về quốc phòng, an ninh, biên giới quốc gia. Tỷ lệ tảo hôn trên địa bàn tỉnh chỉ còn 1,2%, không có hôn nhân cận huyết thống. Đây là kết quả từ sự nỗ lực của tỉnh, các sở, ngành và địa phương trong việc thực hiện hiệu quả Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS giai đoạn 2015-2025” (gọi tắt là Đề án 498).

Đồng bào DTTS xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ được tuyên truyền về Luật hôn nhân và gia đình.

Để triển khai hiệu quả Đề án 498, tỉnh đã ban hành các văn bản, xây dựng kế hoạch cụ thể, phân công nhiệm vụ cho từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Xác định công tác tuyên truyền có vai trò then chốt trong việc thay đổi nhận thức, hành vi, phong tục của đồng bào DTTS, các sở, ngành và địa phương đã thực hiện với nhiều hình thức.

Các hoạt động tuyên truyền đều có nội dung đa dạng, gần gũi, dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng. Trong đó, Ban Dân tộc tỉnh đã biên soạn, in, phát 30.000 tờ gấp có chủ đề “Nói không với tảo hôn”, “Nói không với hôn nhân cận huyết thống”; cấp phát 150 quyển sách chỉ dẫn áp dụng Luật Hôn nhân và gia đình 2014; mở riêng chuyên mục trên cổng thông tin điện tử...

Song song với đó, Ban Dân tộc tỉnh cũng thường xuyên tổ chức các hội nghị tập huấn kỹ năng tuyên truyền, vận động về Luật Hôn nhân và gia đình với các cán bộ xã, thôn; diễn đàn “Học sinh DTTS nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thông” tại các trường phổ thông dân tộc nội trú trên địa bàn... Tổ chức các cuộc kiểm tra tại địa phương có đông đồng bào DTTS sinh sống để nắm tình hình, chấn chỉnh những tồn tại, biểu dương những việc làm sáng tạo.

Ban Dân tộc tỉnh tổ chức diễn đàn học sinh dân tộc thiểu số nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh.

Là một trong những địa phương có tỷ lệ đồng bào DTTS  ở mức cao, thời gian qua, huyện Hải Hà đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về Luật Hôn nhân và gia đình. Trong đó, huyện đã sử dụng hiệu quả hoạt động của cụm loa truyền thanh ở các thôn; thường xuyên tổ chức các hội nghị tuyên truyền pháp luật, các cuộc thi tìm hiểu về Luật Hôn nhân và gia đình; phát tờ rơi, tờ gấp pháp luật; duy trì hiệu quả các mô hình nâng cao chất lượng dân số của đồng bào DTTS, mô hình tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân. Qua đó, những năm gần đây, trên địa bàn huyện không có trường hợp tảo hôn.

Thời gian qua, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh đã tích cực huy động tối đa các nguồn lực thực hiện giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho đồng bào DTTS, cải thiện đời sống. Đây được coi là giải pháp động lực trong việc thực hiện Đề án 498.

Nổi bật là Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết 07-NQ/TV ngày 29/5/2013 về công tác dân tộc và Đề án 196, ưu tiên nguồn lực ngân sách trong giai đoạn 2016-2020 khoảng 2.000 tỷ đồng và thực hiện tốt các chính sách dân tộc, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo so với khu vực thành thị. Nguồn lực nêu trên đã thực sự tạo ra những chuyển biến tích cực trong đời sống của đồng bào DTTS, qua đó, nâng cao nhận thức cho nhân dân, chấp hành tốt các quy định của Nhà nước, giảm thiểu tình trạng tảo hôn.

Bà Ân Thị Thìn, Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh, cho biết: Với vai trò là cơ quan chủ trì, Ban sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị tăng cường tuyên truyền một cách hiệu quả về Luật Hôn nhân và gia đình, rà soát lại các mô hình tư vấn, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phụ nữ DTTS, phát huy vai trò của cán bộ xã, thôn, bản trong việc ngăn chặn nguy cơ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Các đơn vị tiếp tục tăng cường thời lượng sinh hoạt chuyên đề, ngoại khóa, kỹ năng sống về sức khỏe sinh sản tại các trường, giải quyết việc làm cho người DTTS, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống để răn đe. Hiện Ban Dân tộc tỉnh đang xây dựng đề án "Phát triển bền vững KT-XH vùng DTTS miền núi, biên giới, biển đảo trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030". Trong đó, tổng nguồn vốn của đề án là hơn 1.750 tỷ đồng, góp phần cải thiện đời sống đồng bào DTTS, nâng cao nhận thức, thực hiện hiệu quả Đề án 498.

Cao Quỳnh

[links()]