Phòng, chống bạo lực gia đình - Nỗi ám ảnh cần được ngăn chặn

Cách đây 13 năm (năm 2007), Quốc hội đã ban hành Luật Phòng chống bạo lực gia đình. Từ đó đến nay, công tác phòng, chống bạo lực gia đình ở Quảng Ninh được đẩy mạnh, lồng ghép vào các hoạt động ở nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, trước tình hình bạo lực gia đình không thuyên giảm ở nhiều tỉnh, thành trong nước đòi hỏi công tác này cần tiếp tục được sâu sát hơn nữa.

Hội LHPN thị trấn Bình Liêu (huyện Bình Liêu) tuyên truyền cho hội viên, phụ nữ địa phương về công tác phòng, chống bạo lực gia đình. Ảnh: Vân Anh

Ám ảnh những vụ bạo lực gia đình

Mặc dù đã gần 2 năm trôi qua, nhưng mọi người vẫn còn nhớ vụ việc chị N.T.T.H ở Việt Hưng (TP Hạ Long) bị chồng hành hung gây chấn thương nặng vùng đầu, mặt bị bầm tím, phần dưới đầu gối, cẳng chân bị cắt sâu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Hay vụ việc xảy ra tại xã Quảng Minh, huyện Hải Hà, vào đêm ngày 4/5/2019, ông L.V.C chỉ vì ghen tuông đã dùng dao sát hại vợ mình.

Nhìn rộng ra các tỉnh, thành phố trong nước cho thấy, không chỉ với phụ nữ mà trẻ em cũng là đối tượng dễ bị bạo hành gia đình. Cụ thể như vụ việc cháu N.T.K.P, 4 tuổi, trú ở xã Tân Phú, huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh, bị cha dượng là N.L.T  bạo hành. Ngày 22/3/2020, T. chở bé P (con riêng của vợ) đi trên đường bờ kênh thuộc xã Hưng Thuận, huyện Tràng Bảng (Tây Ninh), khi tới đoạn đường vắng, T. đột nhiên dừng xe máy giữa đường, rồi dùng chân đạp bé P. té văng xuống đất, bóp cổ bé. Sau đó, hắn áp tay, chân của bé P. vào bô xe máy đang nóng. Vụ việc khiến bé P. phải vào Trung tâm y tế TX Hòa Thành để điều trị với nhiều vết thương phỏng nặng trên người... 

Trên đây chỉ là 3 trong số hàng nghìn vụ bạo lực gia đình xảy ra. Mặc dù những kẻ gây ra những vụ bạo hành trên đã bị bắt giữ, những nỗi đau, nỗi ám ảnh sẽ theo nhưng người bị bạo hành và gia đình họ mãi không nguôi.

Theo Luật Phòng chống bạo lực gia đình năm 2007 thì: Bạo lực gia đình là hành vi cố ý của thành viên gia đình gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế đối với thành viên khác trong gia đình. Thống kê của Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh cho thấy, năm 2019, toàn tỉnh có 220 vụ bạo lực gia đình. Tuy nhiên, đây chỉ là phần nổi trong tảng băng chìm bởi nhiều người vẫn chưa thể xóa bỏ được hoàn toàn tư tưởng bất bình đẳng giới, và chính người vợ đôi khi cũng chấp nhận việc bị chồng bạo hành vì "xấu chàng thì hổ thiếp", do đó nhiều vụ bạo hành diễn ra trong một số gia đình nhưng được giấu giếm. Còn đối với trẻ em, khi bị bạo hành chưa biết cách tự bảo vệ mình hoặc những thành viên khác cũng che giấu cho hành vi bạo hành trong gia đình.

Cần sự lên án, vào cuộc của chính những người ở tổ dân, khu phố

Có thể thấy rằng, trong những năm qua, công tác triển khai, thực hiện phòng, chống bạo lực gia đình trên địa bàn tỉnh đã được tăng cường. Sở Văn hóa - Thể thao đã triển khai Quyết định số 4843/QĐ-BVHTT ngày 18/12/2017 ban hành thí điểm Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình tại các huyện, thị xã, thành phố, trong đó lựa chọn xã Tiền An (Quảng Yên) và xã Yên Than (Tiên Yên) thực hiện thí điểm “Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình năm 2019”. Từ năm 2019 đến nay, các địa phương tổ chức cho 600 đại diện gia đình thuộc các nhóm, cha, mẹ con; ông bà, cháu, anh chị, em đăng ký thực hiện bộ tiêu chí trên; truyền thông cho 2.400 lượt đại biểu, nhân dân về bộ quy tắc ứng xử trong gia đình; tập huấn, tuyên truyền cho các cán bộ văn hóa cấp huyện, xã và 1.680 đại diện các gia đình trên địa bàn tỉnh về các nội dung của bộ tiêu chí, trong đó có phòng, chống bạo lực gia đình.

Cán bộ Phòng LĐ-TB&XH TP Uông Bí (bên phải) đang tìm hiểu người bị bạo lực gia đình ở Nhà tạm lánh cộng đồng trong năm 2019. Ảnh: Công Thành

Cùng với đó, công tác tuyên truyền phòng, chống bạo lực gia đình cũng được đa dạng về hình thức, như: Tuyên truyền trực quan bằng băng zôn, khẩu hiệu, tổ chức tọa đàm, nói chuyện chuyên đề, lồng ghép trong các hội thảo, hội nghị, sân khấu hóa... Nhiều ngành, địa phương đã tập trung tuyên truyền vào nhóm đối tượng dễ xảy ra bạo lực gia đình như gia đình trẻ, gia đình nguy cơ ly hôn, ly thân... Nội dung tuyên truyền đi vào các văn bản pháp luật liên quan đến phòng, chống bạo lực gia đình như: Bình đẳng giới, mất cân bằng giới tính khi sinh, nhận biết, ứng phó với bạo lực gia đình... Ngay như trong tháng hành động phòng, chống bạo lực gia đình năm 2019, các địa phương, ngành... trên địa bàn đã hướng dẫn cho 5.860 đại biểu các kỹ năng ứng xử, kỹ năng xử lý tình huống khi có bạo lực gia đình.

Các cơ sở tư vấn, khám chữa bệnh cho đối tượng bị bạo lực gia đình cũng được mở rộng. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 590 cơ sở tư vấn, 159 cơ sở khám, chữa bệnh, 34 cơ sở bảo trợ xã hội, 1.544 địa chỉ tin cậy ở cộng đồng, 186 trạm y tế tuyến xã bố trí nơi tạm lánh, tư vấn và điều trị cho nạn nhân bị bạo lực gia đình. Riêng Hội LHPN tỉnh, từ năm 2019 đến nay tổ chức gần 10 lớp tập huấn thay đổi hành vi “Lên tiếng để bảo vệ bản thân” cho 264 thành viên CLB “Thân thiện”, “Trẻ em”; 2 hội thảo về phòng chống bạo lực gia đình, xâm hại tình dục phụ nữ và trẻ em gái... Hội cũng duy trì 236 mô hình “Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng” trên địa bàn tỉnh để tư vấn, hỗ trợ cho phụ nữ, trẻ em bị bạo hành hay gặp các vấn đề khác...

Mặc dù vậy, nguyên nhân của nạn bạo lực này là vô cùng phức tạp, khó lường. Bởi vậy, để hạn chế những vụ bạo lực xảy ra trong mỗi gia đình thì sự vào cuộc của chính những người thân và người dân ở tổ dân, khu phố rất là quan trọng.

Cầm Khuê