Đài Xuyên thoát nghèo từ rừng

Là địa bàn vùng sâu, vùng xa của huyện Vân Đồn, thời gian gần đây, xã Đài Xuyên đã có những bước phát triển trong KT-XH. Đặc biệt, xã đã phát huy tiềm năng, lợi thế từ rừng để tạo việc làm, ổn định thu nhập cho người dân vươn lên thoát nghèo, từng bước làm giàu.

Người dân xã Đài Xuyên thu hoạch cây lấy gỗ.

Đài Xuyên có diện tích tự nhiên trên 9.110ha, trong đó đất lâm nghiệp hơn 6.965ha. Hiện toàn xã có 645 hộ với 2.251 nhân khẩu sinh sống trong 4 thôn. Đặc thù địa bàn rộng, dân cư sinh sống thưa thớt, nên nhiều năm nay, xã thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do trình độ dân trí của một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp, kết cấu hạ tầng, nhất là giao thông còn hạn chế; sản xuất kinh tế chủ yếu dựa vào tự cung, tự cấp.

Đáng chú ý, tuy diện tích đất lâm nghiệp rộng, nhưng do giao thông cách trở, giá thành đầu ra của sản phẩm thấp, nên nhiều hộ dân chưa chú trọng phát triển các loại cây có giá trị kinh tế ổn định, mà chủ yếu là khai thác lâm sản tự nhiên, dẫn đến nguy cơ đất rừng ngày càng bị nghèo kiệt, đời sống của người dân cũng khó vươn lên...

Hệ thống giao thông ở xã Đài Xuyên được đầu tư đồng bộ tạo thuận lợi cho việc tiêu thụ lâm sản.

Thời gian gần đây, qua các nguồn vốn đầu tư, nhất là vốn Chương trình xây dựng nông thôn mới, Chương trình 135, Đài Xuyên đã từng bước bê tông hoá tất cả các trục đường từ trung tâm xã đến các thôn. Đến nay, 100% tuyến đường trục xã, trục thôn đã được bê tông hóa, đảm bảo cho xe có tải trọng dưới 15 tấn lưu thông an toàn. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để thông thương hàng hóa, phát triển thế mạnh từ rừng của địa phương.

Xác định trồng rừng lấy gỗ là lợi thế lớn nhất, xã Đài Xuyên đã kết hợp với Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Vân Đồn tiến hành giao đất, giao rừng cho người dân và xây dựng cơ sở chế biến gỗ tại địa phương để nâng cao giá trị sản xuất. Toàn xã đã có 264 hộ được giao rừng với tổng diện tích 819ha, giá trị cây trồng chuẩn bị cho thu hoạch lên tới gần 100 tỷ đồng.

Hàng trăm héc ta rừng trồng ở xã Đài Xuyên đang sinh trưởng tốt sắp đến kỳ thu hoạch.

Điểm nổi bật trong phát triển lâm nghiệp ở Đài Xuyên là đã chủ trương hình thành các mô hình liên kết giữa các hộ sản xuất để hỗ trợ lẫn nhau về vốn, kỹ thuật lao động và đầu ra sản phẩm, nên đã tạo được sự đồng thuận cao của người trồng rừng tại địa phương.

Điển hình như tại thôn Đài Van hiện có 50 hộ trồng rừng, diện tích 486ha, chủ yếu là trồng keo, thông. Trong đó, nhận giao khoán từ Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Vân Đồn là 256ha đất trồng. Được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, từ cuối năm 2019, thôn đã thành lập HTX Lâm nghiệp Đài Van với 14 hộ thành viên.

Ông Nguyễn Hữu Thiếc, Giám đốc HTX Lâm nghiệp Đài Van, chia sẻ: Ngay sau khi đi vào hoạt động, HTX đã xây dựng kế hoạch cung ứng dịch vụ vật tư, cây giống cho các hộ và bao tiêu toàn bộ sản phẩm. Riêng đối với hộ khó khăn, HTX cho nợ vốn đến ngày thu hoạch và được các hộ thành viên khác hỗ trợ ngày công trồng, thu hoạch với giá rẻ hơn thuê ngoài. Nhờ vậy, giá bán sản phẩm đã được HTX đàm phán với cơ sở thu mua, chế biến ổn định hơn trước. HTX cũng chủ trương mở thêm cơ sở ươm cây, xưởng chế biến gỗ để hạ giá thành đầu vào, tăng giá trị sản phẩm đầu ra, từ đó giúp các hộ thành viên.

Hộ thành viên HTX Lâm nghiệp Đài Van dọn thực bì chuẩn bị trồng cây vụ mới. Ảnh chụp ngày 19/4

Song song với đó, xã Đài Xuyên đã tập trung rà soát, đánh giá hiện trạng sử dụng đất rừng để định hướng cho nhân dân có phương án phát triển phù hợp. Xã đã chủ trương khuyến khích người dân linh hoạt trong chuyển đổi một số diện tích trồng cây lâm nghiệp kém hiệu quả sang mô hình trồng cây lương thực kết hợp với mô hình gia trại, trang trại vừa và nhỏ.

Toàn xã đã chuyển đổi trên 100ha đất trồng rừng sản xuất sang trồng lúa nương, ngô và một số loại cây thực phẩm có giá trị kinh tế cao. Nhờ được hỗ trợ vốn, kỹ thuật, hiện tại trong xã đã có gần 50 mô hình gia trại, trang trại trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm cho thu nhập từ 30-50 triệu đồng/năm.

Nhờ các biện pháp tích cực, hiệu quả, nên đời sống nhân dân trong xã từng bước được cải thiện. Nếu như năm 2015, thu nhập bình quân đầu người/năm của xã chỉ đạt gần 20 triệu đồng, thì nay đã tăng lên 29 triệu đồng, trong đó, có tới gần 50% hộ trồng rừng tại xã có thu nhập bình quân đầu người trên 40 triệu đồng/năm; toàn xã hiện còn 27 hộ nghèo, 46 hộ cận nghèo, giảm được 22,1% so với năm 2015. Đáng mừng là phát triển lâm nghiệp hiệu quả, thôn Đài Van đã thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn năm 2019.

Tuy nhiên, để phát triển lâm nghiệp bền vững hơn, xã rất cần sự quan tâm đầu tư của cấp trên, nhất là cần tiếp tục rà soát diện tích đất rừng để giao thêm cho người dân để họ tự chủ trong sản xuất. Bởi hiện nay, diện tích đất rừng thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Vân Đồn quản lý trên địa bàn còn rất rộng, nhưng tỷ lệ người dân được nhận đất, nhận rừng vẫn thấp.

Quang Minh

[links()]