Hồi sinh những cuộc đời

Có lẽ sẽ chẳng thể tìm thấy ở nơi nào mà trẻ em thiệt thòi lại được quan tâm, chăm sóc tận tình, với đầy đủ cơ sở vật chất như ở các cơ sở chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Không cha, không mẹ, có những bé bị bỏ lại bên đường khi còn chưa rụng rốn, có bé bị bắt cóc, may mắn được lực lượng chức năng giải cứu khi đang trên đường bị đưa sang bên kia biên giới; có trẻ tàn tật mà cuộc sống chẳng thể biết đến ngày mai... Mặc dù không có bố mẹ, nhưng các em lại có rất nhiều bố mẹ từ những người chẳng cùng huyết thống, để rồi, những cuộc đời từ đó hồi sinh.

6 tháng trước, em bé này khi mới được giải cứu khỏi đường dây buôn bán trẻ em chỉ nặng 1,7kg.

Những đứa trẻ bị bỏ rơi

Chúng tôi có mặt tại Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt (Sở LĐ-TB&XH) vào một buổi chiều đầu năm, khi dịch Covid-19 đang hoành hành khắp nơi. Tụi trẻ được nghỉ học dài ngày để phòng dịch. Cũng vì thế mà chúng tôi có cơ hội được tiếp xúc với các con nhiều hơn.

Tại một phòng lớn ở tầng 2, khu chăm sóc trẻ đặc biệt, sau cánh cửa mở ra, đập vào mắt tôi là một cảnh tượng thật khó tưởng tượng. Giữa phòng là một dãy 4 chiếc nôi điện, nơi có những em bé chỉ vài tháng tuổi đang say giấc nồng. Một dãy giường bên trái, các em nhỏ chừng tuổi mẫu giáo vừa dậy sau giấc ngủ trưa, đang tập trung ăn bánh kẹo và nô đùa. Ánh mắt tôi dừng lại ở chiếc giường bên phải, nơi có 3 em nhỏ chừng 9-10 tuổi đang nằm, chân tay co quắp vì bại não. Cạnh đó là căn phòng nhỏ bị chắn bởi những thanh gỗ, một cậu bé có khuôn mặt đẹp đứng nhìn ra ngoài, thi thoảng chạy khắp phòng hoặc kêu lên những thanh âm vô nghĩa. Những cô bảo mẫu đang tất bật, người lấy thuốc, người pha sữa, người thay bỉm cho các em bé, cho cả những bạn lớn nhưng không thể tự mình chăm sóc bản thân. Và các con đều gọi các cô bằng “mẹ”...

Trước khung cảnh ấy, có lẽ người mạnh mẽ nhất cũng không khỏi chạnh lòng. Một em bé chỉ mới 5 tháng tuổi, bị sứt môi, hở hàm ếch bẩm sinh, có cánh tay nhỏ xíu và những ngón tay, ngón chân bị dính vào nhau, co quắp. Vì cơ thể không phát triển hoàn thiện, nên mỗi khi cho con ăn là mỗi lần những cô bảo mẫu chẳng thể cầm được nước mắt. Do háu ăn, thi thoảng con bị sặc, người tím tái, các mẹ phải thực hiện sơ cứu nhanh. Bé ấy được các mẹ đặt tên là Nguyễn Gia Hưng.

Phải khó khăn lắm, các mẹ mới hoàn thành bữa ăn cho bé Nguyễn Gia Hưng.

Trong căn phòng có những bạn đã 13-14 tuổi nhưng không thể đi lại, chỉ nằm một chỗ, lắng nghe, ngày ngày ngắm nhìn những trẻ nhỏ nô đùa, khát khao được ngồi dậy, nhưng điều đó mãi là không thể. Có cậu bé tên Khánh, khoảng 6 tuổi, song thể trạng chỉ như đứa trẻ lên 4. Nhìn qua có vẻ bình thường, nhưng theo bà Nguyễn Thị Mai, Phó trưởng Phòng Quản lý, chăm sóc cho biết, mỗi khi có điều gì phật ý, Khánh thường lao từ trên giường xuống đất đập đầu liên hồi. Vì bị bại não thể nhẹ, Khánh có thể vận động bình thường nhưng lại không thể nói. 

Một em nhỏ chừng 4 tuổi, khóc không ngừng ngoài hành lang, bám chặt chị gái không rời. Còn cô chị (đang học lớp 8) cũng không thể cầm được nước mắt. Bà Mai bảo: Đó là 2 trong số 5 chị em ruột, mới vào đây được chừng 3 tháng. Gia đình có hoàn cảnh thương tâm, bố sát hại mẹ rồi tự tử, để lại 5 đứa con bơ vơ. Họ hàng thân thích không ai có thể đảm nhận việc nuôi dạy cùng lúc 5 đứa trẻ, nên các con được đưa vào đây, nhờ các cô chăm sóc. 

Mặc dù không có hơi ấm của cha mẹ đẻ, nhưng những đứa trẻ ở đây vẫn có rất nhiều người mẹ hết lòng yêu thương.

Theo lời bà Mai, trẻ ở khu chăm sóc đặc biệt này thuộc nhiều nhóm đối tượng khác nhau, nhưng thường chưa tự chăm sóc bản thân mình. Đó là trẻ tàn tật nặng; trẻ nhiễm HIV; trẻ bị buôn bán qua biên giới; trẻ mồ côi không nơi nương tựa, bị bỏ rơi và có bố hoặc mẹ vi phạm pháp luật đang chấp hành hình phạt tù; trẻ khiếm thính. “Khổ nhất là khi các bạn nữ đến tuổi dậy thì, nhưng vì bị câm hoặc bại não nên các con không thể nói ra được. Các mẹ đành phải tự tay thay giặt cho” - Bà Mai tâm sự.

Vững tin vào tương lai rộng mở

Hơn 50 tuổi, bà Nguyễn Thị Mai có 10 năm gắn bó với các bạn nhỏ nơi đây, chứng kiến bao lứa trẻ được bố mẹ nuôi đón về, tương lai đầy rộng mở, cũng có những trẻ cứ ở đây mãi, vì sức khỏe, chẳng biết mai này ra sao. Nhớ lại ngày đầu tiên bắt tay vào công việc này sau nhiều năm làm công nhân mỏ, chính cách gọi “mẹ” đầy thân thương, trìu mến của lũ trẻ đã khiến cho bà Mai xúc động, không cầm được nước mắt. 

Căn phòng với 23 trẻ, mỗi ca làm việc có 3 người, thế nhưng chẳng mấy khi các mẹ có thời gian rảnh rỗi. Nhiều đêm các bé nhỏ gắt ngủ, không chịu bế cũng chẳng chịu ăn, chỉ khóc. Có đợt dịch cúm, thủy đậu, cùng ngày 9 bé nhập viện, gần chục mẹ lại phải thay nhau ở viện để chăm sóc, vì mỗi bạn một bệnh khác nhau, không cùng nằm chung phòng điều trị. Những lúc ấy, chuyện gia đình luôn phải xếp lại phía sau.

Có người lạ đến, nhưng các bé đều rất thân thiện, hồ hởi khoe bức ảnh mới chụp ở trường.

Hỏi về nỗi vất vả của các mẹ, chúng tôi luôn nhận được những nụ cười. “Mỗi công việc có đặc thù riêng. Ngày ngày ở bên lũ trẻ, chúng tôi chỉ thương chúng được sinh ra mà không được thừa nhận, thiếu hoàn toàn hơi ấm, vòng tay của mẹ cha. Nhưng chúng tôi vẫn tin rằng các con rồi sẽ trưởng thành, bởi sự thật là chúng tôi yêu chúng, thương chúng như chính con cháu trong gia đình mình vậy” - Chị Trần Thị Thúy Hương, giáo viên Phòng Giáo dục và Phục hồi chức năng, chia sẻ.

Ông Trương Mạnh Hùng, Giám đốc Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, cho biết: 128 trẻ đang sống tại cơ sở, trong đó có 55 trẻ mới được tiếp nhận năm 2019. Hiện tại, 37 trẻ đang theo học các trường từ mẫu giáo đến THPT (57% xếp loại khá, giỏi); 8 trẻ đang học tại các trường nghề ngoài cộng đồng. Cơ sở cũng đang duy trì hoạt động trị liệu cho 22 trẻ từ 3-4 tuổi bị rối loạn phát triển. 

Bên cạnh đó, cơ sở cũng duy trì 3 lớp dạy nghề (1 lớp làm tranh giấy cuốn Nhật Bản; 1 lớp làm đồ lưu niệm bằng đất sét cho 25 trẻ khiếm thính; 1 lớp học cắt tóc cho 66 trẻ khiếm thính và mồ côi). Đồng thời, phối hợp với các công ty du lịch cho các trẻ khiếm thính vẽ tranh trên nón lá, bày tại quầy lưu niệm của công ty để bán cho khách nước ngoài. Số tiền thu được sẽ ủng hộ cho quỹ xã hội từ thiện của cơ sở.

Chiếc máy bay giấy mang theo bao hy vọng của cậu bé 6 tuổi này như niềm tin của các cô bảo mẫu tại cơ sở về tương lai của lũ trẻ nơi đây.

Mỗi ngày, tự tay chăm sóc các con, nhìn các con lớn lên, có những bạn học hết lớp 12, thi đậu đại học, rồi có công ăn việc làm tử tế, có chỗ đứng trong xã hội, bà Mai và các đồng nghiệp lấy đó làm niềm vui, là niềm tự hào trong câu chuyện kể lại cho lũ trẻ hàng ngày.

Những đứa trẻ lớn lên rồi sẽ có cuộc sống mới, có những trẻ sẽ tìm được cho mình gia đình mới để yêu thương, chăm sóc. Cuộc đời của chúng từ chỗ vô thừa nhận, nhờ sự chăm sóc, dạy dỗ, truyền lửa của các mẹ nơi đây đã thực sự sang một trang mới, như chiếc máy bay giấy đầy hy vọng mà cậu bé Lê Trung Kiên phóng lên bầu trời trong buổi chiều ngày hôm ấy...

Hằng Ngần - Thu Trang

[links()]