Đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt và phục vụ sản xuất cho người dân Ba Chẽ

Ba Chẽ là huyện miền núi có địa hình nhiều sông suối, tỷ lệ độ che phủ rừng cao, khả năng sinh thủy và giữ nước tốt. Tuy nhiên, do dân cư phân bố thưa thớt, việc đầu tư hệ thống cấp nước sinh hoạt, hồ chứa nước tại địa phương gặp nhiều khó khăn. Nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của người dân nói chung và các nhà máy chế biến trong CCN Nam Sơn nói riêng dự báo sẽ tăng cao, trong khi các công trình nước sinh hoạt hiện có khó đáp ứng đủ yêu cầu. Phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Minh Sơn, Chủ tịch UBND huyện Ba Chẽ về việc đảm bảo nguồn nước sinh hoạt đang được nhiều người dân trên địa bàn huyện quan tâm.

- Để cung cấp nước sinh hoạt phục vụ nhân dân thời gian qua, huyện Ba Chẽ đã triển khai những dự án, công trình gì, thưa ông?

+ Từ năm 2010 đến nay, bằng nguồn kinh phí hỗ trợ của Chương trình 135 và chương trình xây dựng nông thôn mới, huyện Ba Chẽ đã đầu tư, nâng cấp sửa chữa nhiều công trình cấp nước sinh hoạt. Tính đến nay, cả huyện có 54 công trình cấp nước sinh hoạt tự chảy tập trung. Toàn huyện có 5 trạm xử lý nước sạch, trong đó 4 trạm (Lương Mông, Thanh Lâm, Nam Sơn và Đạp Thanh) do huyện đầu tư lắp đặt; 1 trạm thị trấn Ba Chẽ do Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh đầu tư quản lý. Đa số các công trình có quy mô nhỏ được xây dựng ở hầu hết các thôn trên địa bàn đã có quy chế, duy trì mô hình tổ quản lý hoạt động.

Ngoài việc đầu tư các công trình trên, năm 2016 và 2018 huyện đã đầu tư 2 công trình hồ chứa lớn gồm: Hồ chứa nước Khe Lọng Trong (xã Thanh Sơn) và hồ chứa nước Khe Mười (xã Đồn Đạc) với dung tích chứa gần 1 triệu m3.

Từ khi đưa vào hoạt động, các công trình trên đã phát huy hiệu quả, từng bước nâng cao tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, tăng từ 88% (năm 2015) lên 97,8% (năm 2019). Riêng 5 trạm xử lý nước sạch hiện đang duy trì hoạt động cung cấp nguồn nước sạch cho hơn 2.170 hộ dân, chiếm gần 40% tổng số hộ dân trên địa bàn huyện (cả huyện có hơn 5.500 hộ dân).

- Là huyện miền núi có dư địa nguồn tài nguyên nước khá phong phú, tuy nhiên không ít hộ dân vẫn thấy lo lắng về các công trình nước sinh hoạt, hồ đập, lâu dài sẽ khó đáp ứng năng lực cung cấp đủ lượng nước sinh hoạt phục vụ nhân dân và hoạt động sản xuất cho CCN Nam Sơn. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

+ Theo tôi, việc người dân lo lắng là có cơ sở. Hiện nay, một số công trình cấp nước sinh hoạt tự chảy đã được đầu tư từ lâu, do ảnh hưởng của mưa lũ, một số đường ống dẫn nước đang bị hư hỏng, ảnh hưởng đến việc cấp nước ổn định và chất lượng nước sinh hoạt của người dân. 54 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung được xây dựng chủ yếu ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, khu vực khó khăn, người dân sống rải rác, việc đầu tư các công trình cấp nước sinh hoạt và nước sạch chi phí khá cao.

Trong khi đó, địa phương là huyện khó khăn nhất tỉnh, nguồn thu ngân sách trên địa bàn thấp, việc huy động các vốn đầu tư, bố trí kinh phí sửa chữa, xây dựng thêm các công trình cấp nước sinh hoạt gặp rất nhiều khó khăn.

Người dân thôn Khe Tâm, xã Nam Sơn (huyện Ba Chẽ), sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh phục vụ sinh hoạt. Ảnh: Thùy Loan (Trung tâm TT-VH Ba Chẽ)

Về lâu dài 2 hồ chứa nước của huyện (Khe Mười và Khe Lọng Trong) không thể đáp ứng cung cấp đủ sản lượng nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất cho cả huyện. Trong khi đó hiện nay, CCN Nam Sơn (rộng hơn 47ha) đã thu hút được 2 doanh nghiệp với 5 nhà máy chế biến đang hoạt động. Cả 5 nhà máy chủ yếu hoạt động lĩnh vực chế biến thực phẩm (chân gà, bóc tôm) nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt khá cao.

Theo quy hoạch công suất xử lý nước sinh hoạt của CCN Nam Sơn có mức thiết kế 2.000m³/ngày đêm. Hiện tại, hệ thống hạ tầng cơ sở như điện, nước đáp ứng tốt cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu thu hút doanh nghiệp lấp đầy diện tích trong CCN cần phải tính toán đầu tư hệ thống hồ, đập chứa nước lớn đảm bảo cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất cho các nhà máy hoạt động.

- Vậy huyện đã có giải pháp nào để tháo gỡ khó khăn trên, thưa ông?

+ Trước mắt, để đảm bảo nguồn cung cấp nước sinh hoạt cho người dân, huyện sẽ quan tâm, duy trì sửa chữa hệ thống cung cấp nước tự chảy. Đối với việc cung cấp nước sinh hoạt cho các xã vùng cao năm 2020, huyện sẽ tiếp tục tập trung triển khai xây dựng công trình hồ chứa nước tại xã Lương Mông. Dự án này khi đi vào hoạt động sẽ cấp nước sinh hoạt, sản xuất cho 14.000 nhân khẩu của 4 xã: Lương Mông, Minh Cầm, Đạp Thanh, Thanh Lâm.

Bên cạnh đó, để nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch, thời gian tới huyện sẽ đề nghị với tỉnh và Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh tiếp tục quan tâm đầu tư, nâng công suất, công nghệ xử lý hiện đại tại nhà máy nước hiện có khu vực trung tâm thị trấn. Song song với đó, nghiên cứu đầu tư các công trình nước sạch khác. Đặc biệt, huyện sẽ ưu tiên bảo vệ phát triển rừng đầu nguồn thông qua triển khai Đề án trồng rừng gỗ lớn nhằm tạo nguồn sinh thủy ổn định cung cấp nguồn nước cho các công trình hồ, đập.

Ngoài ra, thời gian tới, huyện sẽ đề nghị tỉnh tiếp tục quan tâm đầu tư hệ thống trạm xử lý nước sạch tại một số công trình nước sinh hoạt tự chảy tập trung để đảm bảo đáp ứng tiêu chí số hộ sử dụng nước sạch theo quy định trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Mục tiêu cuối cùng của những giải pháp là đảm bảo cung cấp nguồn nước sinh hoạt ổn định, chất lượng, phục vụ nhu cầu sử dụng nước cho người dân và sản xuất trong CCN Nam Sơn.

- Xin cảm ơn ông!

Phạm Tăng (Thực hiện)