Dạy học cho trẻ khiếm thính

Khiếm thính là một dạng khuyết tật rất đặc biệt. Trẻ khiếm thính thường không nghe và nói được, nên rất khó khăn trong cuộc sống, sinh hoạt, học tập, đặc biệt là trong tiếp cận các dịch vụ xã hội, như giao thông, y tế, việc làm, giáo dục... Để biết chữ, tính toán, có kỹ năng sống và giao tiếp bằng ngôn ngữ ký hiệu nhằm hòa nhập cộng đồng, sự học của trẻ em khiếm thính rất gian nan.

Đầu tháng 6 vừa qua, Cơ sở Bảo trợ, chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh Quảng Ninh (Sở LĐ-TB&XH) tổ chức lễ tốt nghiệp và trao giấy chứng nhận hoàn thành chương trình tiểu học dành cho trẻ khiếm thính cho 13 em theo học tại Cơ sở. Để có tấm giấy chứng nhận này, các em đã phải rất nỗ lực, trải qua gần 8 năm học tập miệt mài với rất nhiều khó khăn, thử thách. Bù lại, các em đã biết cộng, trừ, nhân, chia; biết những ký hiệu trong giao tiếp; biết đọc, viết và giao tiếp với mọi người bằng chữ viết...

Giám đốc Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh trao giấy khen cho học sinh khiếm thính học giỏi năm học 2018-2019.

Chị Phùng Thị Vui (tổ 4, khu 9, phường Thanh Sơn, TP Uông Bí) có con bị khiếm thính là Vũ Ngọc Nhi, chia sẻ: "Năm 2011, tôi gửi con vào Cơ sở khi cháu mới 6 tuổi, gia đình rất lo lắng. Sau một thời gian, được các thầy, cô ở Cơ sở kiên trì, tận tâm dạy dỗ, cháu đã hòa nhập được cuộc sống, rất vui khi được đến lớp. Sau 8 năm học tập, cháu hiểu biết nhiều hơn, kỹ năng sống tốt hơn, đã có mong muốn, dự định cho riêng mình".

Em Nguyễn Huy Quyết (khu 2, phường Hà Trung, TP Hạ Long) năm nay 14 tuổi, theo học tại Cơ sở từ năm 8 tuổi. Khiếm thính bẩm sinh, Quyết không nghe, không nói được khiến em trở nên nhút nhát, tự ti, không tiếp xúc với người lạ. Chị Bùi Thị Hồng, mẹ Quyết, cho biết: "Sau 6 năm học tập ở Cơ sở, từ một cậu bé tự ti, hay cáu gắt, nay Quyết rất mạnh dạn, tự tin, giao tiếp được với mọi người xung quanh. Con tôi được như ngày nay là nhờ sự kiên trì, yêu thương của các thầy, cô ở Cơ sở. Phải thật sự yêu thương, tâm huyết, kiên nhẫn thì mới dạy được các cháu khiếm thính, khiến các cháu muốn được đến lớp, tích cực học tập. Sau khi học hết chương trình tiểu học, tôi tiếp tục gửi con vào Cơ sở học nghề, để sau này cháu có thể tự nuôi được bản thân".

Một tiết học của học sinh khiếm thính tại Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh.

Với một trẻ 6 tuổi, khi vào lớp 1 là có thể tự phục vụ bản thân, tự làm một số việc đơn giản, biết nghe lời thầy, cô, giao tiếp với bạn bè. Nhưng đối với trẻ câm điếc, những điều đơn giản ấy lại vô cùng khó khăn. Các em không nghe được, không nói được, không hiểu được mọi người, mọi thứ quanh mình, dễ dẫn đến ức chế, cáu gắt, khóc lóc, đập phá… Các thầy, cô giáo ở Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh đã phải rất kiên trì, tận tâm, tận lực dạy dỗ, chăm sóc, nuôi dưỡng các em.

Thầy Cà Trọng Hiếu, Phó Phòng Giáo dục và Phục hồi chức năng, Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh, chia sẻ: Mỗi trẻ khiếm thính có hoàn cảnh, tính cách, sở thích… riêng. Các em vào Cơ sở học với nhiều độ tuổi khác nhau. Có nhiều em không chỉ bị câm điếc bẩm sinh, mà còn kèm theo tăng động, chậm phát triển trí tuệ. Khi vào học lớp 1, các em đều không nghe, không nói được, nên chưa biết đọc, chưa biết viết, vì vậy đòi hỏi giáo viên phải rất tỉ mỉ, ân cần, kiên nhẫn, tận tình hướng dẫn các em từ cách chào hỏi, thực hiện nội quy, quy định, sau đó mới dạy các em các kiến thức trong chương trình học thông qua ngôn ngữ ký hiệu. Điều đáng mừng là các em ở trong môi trường có các bạn giống mình, thầy cô hiểu mình, nên nhanh hòa nhập, tiến bộ.

Học sinh khiếm thính học làm tranh giấy cuốn Nhật Bản.

Cơ sở Bảo trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh hiện có trên 60 trẻ khiếm thính theo học. Các em được học chương trình giáo dục chuyên biệt cấp tiểu học dành cho học sinh khiếm thính từ lớp 1 đến lớp 5. Sau khóa học, các em có thể biết viết, đọc một đoạn văn ngắn; biết làm các phép tính cộng, trừ, nhân, chia; biết giao tiếp với bạn bè bằng ngôn ngữ ký hiệu, bằng cách nhắn tin qua điện thoại các câu hỏi đơn giản và trao đổi thông tin bằng cách viết ra giấy. Quan trọng nhất là các em nắm được các kỹ năng cơ bản trong cuộc sống, trong sinh hoạt hằng ngày, kỹ năng tự lập của bản thân, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sống khi ra ngoài xã hội để làm nền tảng cho việc học nghề cũng như học văn hóa cấp cao hơn. Năm học 2019-2020, Cơ sở sẽ tổ chức khai giảng năm học mới, tiếp tục triển khai hướng nghiệp, dạy nghề cho cho học sinh khiếm thính.

“Chúng tôi rất cảm động trước tình yêu thương, trách nhiệm, kiên trì của các thầy cô ở Cơ sở dành cho học sinh khiếm thính, giúp học sinh tiến bộ, trưởng thành. Tôi mong Cơ sở và các thầy, cô tiếp tục hướng nghiệp, dạy nghề, để các em có thể tự lập, có điều kiện vươn lên trong cuộc sống” - Chị Bùi Thị Hồng, mẹ của học sinh khiếm thính Nguyễn Huy Quyết, chia sẻ.

Hoàng Quý

[links()]