Phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là tình trạng viêm mạn tính đường thở. Đây là căn bệnh thường gặp ở Việt Nam và trên toàn thế giới. Theo Tổ chức Y tế thế giới, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là nguyên nhân gây tử vong thứ 4 sau các bệnh mạch vành, ung thư và tai biến mạch máu não.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính - COPD. Ảnh: Internet

Anh Lê Văn D. (trú tại phường Phương Đông, TP Uông Bí) đã có trên 20 năm hút thuốc lá. Mỗi ngày, anh hút trên 20 điếu. Gần đây, anh D. ho nhiều, khó thở, nhiều đờm, đi khám bệnh tại Bệnh viện Lao và Phổi Quảng Ninh, các bác sĩ kết luận anh D. bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Đỗ Quang Hùng, Trưởng Khoa Bệnh phổi, Bệnh viện Lao và Phổi Quảng Ninh, cho biết: Khoa điều trị từ 100-130 bệnh nhân mỗi tháng. Trong đó, 50% người điều trị là bị mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh COPD bên cạnh các tác nhân khác như: Ô nhiễm không khí, môi trường làm việc ô nhiễm, hoá chất độc hại, khói bếp... Người hút thuốc có nguy cơ tử vong do bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cao gấp 10 lần so với người không hút thuốc. Những người hút thuốc lá thụ động cũng có nguy cơ mắc bệnh COPD.

Sinh hoạt thường kỳ CLB Hen và COPD tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp, có thể gây ra nhiều dấu hiệu và triệu chứng gây khó thở. COPD có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng sau đây: Ho mạn tính (kéo dài); ho có đờm, đờm có thể màu trắng, màu vàng xám hoặc màu xanh lá cây. Đôi khi, nó có thể đi kèm vệt máu; bị nhiễm trùng đường hô hấp tái đi tái lại (như cúm và cảm lạnh), nhất là khi gắng sức và cảm giác thắt chặt ở ngực. Lúc đầu, bệnh nhân có thể không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, về lâu dài bệnh COPD đã và đang làm giảm chất lượng cuộc sống hằng ngày bởi những hậu quả do đợt kịch phát mà bệnh gây ra nếu không được kiểm soát; hậu quả là tử vong, tàn phế, hay các chi phí lớn khi nhập viện. Người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản có thể sinh hoạt bình thường hoặc tương đối bình thường nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách.

Từ năm 2016 đến nay, dự án phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản đã được triển khai tại các Bệnh viện: Lao và Phổi, Đa khoa tỉnh, Bãi Cháy và Trung tâm Y tế TP Móng Cái. Các đơn vị đã tổ chức khám sàng lọc và điều trị cho hàng nghìn lượt người bệnh mỗi năm. Trong năm 2018, 4 đơn vị đã khám sàng lọc cho trên 3.600 lượt bệnh nhân, qua đó đã phát hiện gần 1.000 bệnh nhân mắc bệnh COPD. Tại 4 đơn vị y tế đã thành lập phòng quản lý bệnh nhân đồng thời tổ chức tư vấn điều trị cho các bệnh nhân và người nhà bệnh nhân về bệnh COPD và hen phế quản.

Bệnh viện Lao và Phổi tỉnh đã được đầu tư nhiều trang thiết bị mới, công nghệ tiên tiến, đồng bộ để chẩn đoán và điều trị bệnh.

Song song, dự án phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản cũng tiến hành khám sàng lọc bệnh tại cộng đồng. Trong năm 2018, dự án đã tổ chức phát phiếu khám sàng lọc cho 5.000 người tại TP Hạ Long, Hoành Bồ. Kết quả có 600 người có các triệu chứng nghi COPD và hen phế quản được đo chức năng hô hấp, chụp phim quang phổi, phát hiện 87 người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản. Đoàn khám đã phát sổ quản lý bệnh nhân, hướng dẫn người bệnh đến các phòng quản lý để được theo dõi, điều trị bệnh.

Bên cạnh đó, các đơn vị y tế trong toàn tỉnh tăng cường truyền thông nâng cao sức khỏe, chú trọng vào tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ người dân biết cách phát hiện sớm bệnh, tuân thủ điều trị tại nhà khi mắc bệnh. Xây dựng các CLB bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, qua đó nhằm chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong cách kiểm soát bệnh, hạn chế số lần nhập viện, phục hồi chức năng hô hấp, có chất lượng cuộc sống tốt hơn. Đặc biệt là người mắc bệnh tắc nghẽn phổi mạn tính phải bỏ hút thuốc; tránh khói thuốc lá và những nơi ô nhiễm không khí; chế độ ăn uống tăng cường các loại rau, thịt, cá nạc, ngũ cốc; tập thể dục đều đặn hằng ngày.

Tường Vi

[links()]