Triển vọng trong tuyển sinh thợ lò

Nhiều năm gần đây, tuyển sinh thợ lò luôn là bài toán nan giải đối với các trường đào tạo nghề mỏ của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) khi tỷ lệ tuyển sinh các năm đều đạt thấp so với kế hoạch đề ra. Tuy nhiên, bước sang năm 2018, tính đến hết ngày 10/9, tổng số học sinh tuyển mới là 2.913/3.733, đạt 78,03% kế hoạch năm, bằng 182,3% so với cùng kỳ năm 2017. Những con số này đã phần nào cho thấy sự lạc quan cho công tác tuyển sinh thợ lò.

ĐỒNG BỘ CÁC GIẢI PHÁP

Nếu như cùng kỳ năm trước, Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam - phân hiệu Cẩm Phả mới chỉ chiêu mộ được 140 học sinh thì năm nay, con số này đã tăng lên 190 em, đạt trên 60% kế hoạch năm 2018. Để có được kết quả này, phân hiệu đã chỉnh lý, rút ngắn thời gian đào tạo nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đào tạo; thí điểm đổi mới phương pháp đào tạo xen kẽ thời gian học lý thuyết, thực hành và thực tập giúp học sinh sớm tiếp xúc với thực tế sản xuất, có thêm thu nhập; quan tâm tạo điều kiện ăn ở, học tập tốt nhất cho học sinh. Đặc biệt, phân hiệu giao chỉ tiêu tuyển sinh cho các phòng, khoa cũng như các cán bộ, giáo viên và coi đây là tiêu chí đánh giá, phân loại chất lượng lao động hằng tháng, đánh giá thi đua cuối năm, qua đó thúc đẩy các cán bộ, giáo viên có trách nhiệm hơn đối với công tác tuyển sinh.

Thầy giáo Vũ Văn Cao, Khoa Hầm lò 1, chia sẻ: “Năm học 2018-2019, tôi được phân hiệu giao chỉ tiêu tuyển 10 học sinh thợ lò. Thông qua các giờ giảng trên lớp, tôi đã động viên các em học sinh từ thực tế học tập và làm việc tại doanh nghiệp của bản thân tích cực tuyên truyền cho anh em, bạn bè đăng ký theo học ngành nghề này. Dù chưa hết năm, hiện tôi đã tuyển được 12 học sinh, từ nay đến hết năm, phấn đấu sẽ tuyển thêm 2-3 em/tháng để giúp phân hiệu sớm hoàn thành chỉ tiêu được giao”.

Học sinh nghề mỏ hầm lò ở Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam - phân hiệu Cẩm Phả, thực tập tay nghề.

Bên cạnh sự chủ động của các phân hiệu, ngay từ đầu năm 2018, Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam đã tăng cường thực hiện các giải pháp đồng bộ, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyển sinh. Nhà trường mở rộng địa bàn tuyển sinh tại 63 tỉnh, thành phố; rà soát, đánh giá phân loại các địa bàn tiềm năng để chủ động làm việc với địa phương. Đối với các tỉnh, huyện tiềm năng, nhà trường thường xuyên tổ chức các hội nghị tư vấn tuyển sinh cấp xã, thôn, bản, trường học phổ thông trên địa bàn, trong đó chọn cử công nhân người địa phương đến trao đổi trực tiếp về nghề nghiệp, việc làm, thu nhập và các chế độ, chính sách khác. Cùng với đó, nhà trường triển khai chương trình phối hợp với cấp ủy địa phương trong công tác tuyển dụng lao động và giải quyết việc làm tại địa phương, tạo nguồn tuyển bền vững; chủ động mời các cán bộ chủ chốt cấp huyện, xã đến thăm, tìm hiểu thực tế về trường, doanh nghiệp để hiểu rõ hơn về điều kiện, môi trường học tập cũng như làm việc của lao động địa phương.

Tại các doanh nghiệp, nhà trường xây dựng mạng lưới tuyển sinh cấp công trường, phân xưởng qua hình thức cán bộ chuyên viên tuyển sinh của trường trực tiếp gặp công nhân đầu ca, cuối ca, tại các nhà giao ca, nhà ăn tập thể... thực hiện công tác thông tin tuyên truyền nhằm truyền tải đến người lao động tại các doanh nghiệp những nội dung về công tác tuyển sinh các nghề mỏ hầm lò, tạo sự kết nối thông tin giữa công nhân - cán bộ tuyển sinh nhà trường, doanh nghiệp. Mặt khác đề xuất với các công ty xây dựng phương án giao chỉ tiêu tuyển sinh cho từng đơn vị và cơ chế đảm bảo thực hiện chỉ tiêu được giao; chủ động trao đổi các giải pháp, cách làm có hiệu quả.

“GIỮ CHÂN” HỌC VIÊN THỢ LÒ

Tỷ lệ học sinh được tuyển mới tăng cao cho thấy công tác tuyển sinh thợ lò đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, chiêu sinh khó, “giữ chân” học sinh còn khó khăn hơn. Theo số liệu thống kê của Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam, năm nay số học sinh bỏ học vẫn còn nhiều, chiếm 13,4%, giảm 0,7% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do sự cạnh tranh gay gắt của thị trường lao động khi sức hút lao động tại chỗ ngày càng mạnh dẫn đến việc người lao động có nhiều cơ hội tìm kiếm việc làm gần nhà, điều kiện làm việc tốt hơn. Cùng với đó là đặc thù nghề mỏ hầm lò tương đối nặng nhọc, độc hại, tiềm ẩn nhiều yếu tố nguy hiểm khiến học sinh không mấy mặn mà, gắn bó.

Quan tâm chăm lo điều kiện sinh hoạt, học tập của học sinh là giải pháp giúp Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam thu hút và giữ chân học sinh.

Ông Vũ Văn Thịnh, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Đào tạo việc làm (Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam), cho biết: Để hạn chế học sinh bỏ học giữa chừng, nhà trường đã phối hợp với doanh nghiệp tổ chức tiếp xúc, giáo dục định hướng nghề nghiệp cho học sinh, kịp thời trao đổi, bổ sung, cung cấp các thông tin của doanh nghiệp cho học sinh; tổ chức cho học sinh tham quan thực tế công trường, phân xưởng khai thác than trước khi học sinh đi thực tập giúp học sinh ổn định tư tưởng ngay từ giai đoạn đầu vào học. Thêm vào đó, phối hợp tổ chức tốt công tác thực tập sản xuất từ công tác ăn, ở đến tiếp cận công việc của học sinh, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho học sinh trong quá trình thực tập. Đặc biệt, hỗ trợ trả thu nhập cho học sinh thực tập đạt mức 75-100% hệ số lương giống thợ lò chính; hỗ trợ tiền tàu, xe nhân dịp nghỉ lễ, tết...

Theo kế hoạch, năm 2018,  Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam phấn đấu tuyển sinh đào tạo nghề mỏ hầm lò là 3.733 học sinh. “Từ những tín hiệu khởi sắc trong 9 tháng năm 2018, thời gian tới, Trường sẽ tiếp tục nỗ lực triển khai các giải pháp nhằm thực hiện công tác tuyển sinh đạt kết quả cao, hoàn thành kế hoạch đã đặt ra. Song thực tế cho thấy, mấu chốt của vấn đề thu hút người học và làm nghề mỏ hầm lò chính là các doanh nghiệp cần đẩy mạnh việc tăng năng suất lao động, tăng mức thu nhập thực tế ngày công cho thợ lò, cải thiện điều kiện làm việc, đồng thời giảm thiểu tối đa các vụ việc tai nạn lao động” - ông Vũ Văn Thịnh, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Đào tạo việc làm nhận định.

Ngô Dịu