Mang "ánh sáng văn hóa" về bản

Đối với người dân vùng đô thị, sóng điện thoại, truyền hình cáp đã trở thành những nhu cầu thiết yếu, không thể thiếu. Nhưng ở khu vực vùng sâu, vùng xa, điều tưởng như bình thường ấy lại trở thành những câu chuyện lạ khi người dân phải chạy theo sóng điện thoại hay dùng cây tre để hứng sóng...

Bi hài cây tre “hứng sóng” ở Sú Cáu

Từ trung tâm thị trấn Bình Liêu, huyện Bình Liêu, chúng tôi phải đi hơn 20km nữa mới đến bản Sú Cáu, xã Húc Động. Bản có 39 hộ, trên 120 nhân khẩu, sinh sống ở hai khu vực là Sú Cáu trong và Sú Cáu ngoài. Trong đó, hơn một nửa cư dân của bản là hộ nghèo và cận nghèo. Anh Nình Văn Sinh, cán bộ xã Húc Động, kể: “Ở khu vực Sú Cáu ngoài vẫn có sóng điện thoại nhưng chập chờn lúc khỏe, lúc yếu. Còn ở Sú Cáu trong thì hầu như không có. Nhiều hôm cán bộ xã đi cơ sở ở Sú Cáu mà UBND xã hoặc gia đình có việc gấp cũng phải chịu vì không liên lạc được”.

Người dân thôn Sú Cáu, xã Húc Động, huyện Bình Liêu, phải cắm nhiều cây tre để treo điện thoại “hứng” sóng di động.

Bản Sú Cáu trong có 15 hộ dân sinh sống. Dù là nhà cao tầng kiên cố hay nhà tường trình, mái lá thì trước sân đều được cắm rất nhiều cây tre. Trên những cây tre cao thấp không đều nhau treo lủng lẳng những chiếc điện thoại di động để “hứng” sóng. Chị Phùn Tài Múi loay hoay với chiếc điện thoại trước sân nhà, than thở: “Không có sóng điện thoại bất tiện lắm, nhà nào trong bản cũng cắm mấy cột tre ngoài sân rồi để điện thoại ở đấy, cắt thêm cái vỏ chai nhựa úp lên tránh mưa, tránh nắng. Nhắn tin xong cứ treo ở cột tre, bao giờ có sóng thì gửi được không thì thôi, gọi điện cũng vậy, may mắn thì nghe thấy có người gọi đến nhưng sóng yếu lắm không nghe nói được gì, chủ yếu ai gọi đến điện thoại báo cuộc gọi nhỡ thì mình biết để chủ động tìm chỗ có sóng gọi lại thôi. Việc gấp thì chúng tôi chạy lên đồi cao “hứng” sóng không thì phải ra đến Sú Cáu ngoài may chăng mới gọi được”.

Những chiếc điện thoại di động đang "hứng sóng" ở thôn Sú Cáu, xã Húc Động, huyện Bình Liêu.

Mang thông tin đến vùng cao

Trước những khó khăn của việc lõm sóng tại Bình Liêu, UBND tỉnh đã giao Sở Thông tin và Truyền thông đề nghị các doanh nghiệp viễn thông báo cáo cấp trên nghiên cứu đầu tư mở rộng vùng phủ sóng. Theo tin từ Viễn thông Quảng Ninh, bản Sú Cáu đã được đưa vào quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng di động năm 2018. Đến ngày 11/6, Viễn thông Quảng Ninh đã khởi công xây dựng trạm phát sóng di động tại bản Sú Cáu, dự kiến sẽ hoàn thành trong 2 tháng. Thêm tin vui nữa là Sở Thông tin và Truyền thông cũng đề xuất tỉnh hỗ trợ kinh phí xây dựng trạm thu, phát sóng thông tin di động (BTS) công ích tại bản Sú Cáu và được tỉnh giao chủ trì cùng các đơn vị liên quan làm việc, thống nhất với Viễn thông Quảng Ninh về phương án đầu tư, nguồn vốn để UBND tỉnh xem xét báo cáo, xin chủ trương của Thường trực Tỉnh ủy.  Ngoài ra, 22 xã, 11 thôn đặc biệt khó khăn của 8 huyện miền núi rơi vào vùng lõm cũng được Sở Thông tin và Truyền thông đưa ra họp bàn để tham mưu cho tỉnh cơ chế hỗ trợ khi xây dựng các trạm viễn thông công ích.

Trẻ em tại xã Quảng Sơn, huyện Hải Hà, xem ti-vi bằng thiết bị đầu THU truyền hình số theo Dự án Hỗ trợ thiết bị thu truyền hình số cho người dân các xã khu vực biên giới tỉnh Quảng Ninh.

Không chỉ tập trung xây dựng các trạm thu, phát sóng, UBND tỉnh còn đặc biệt quan tâm đến việc cung cấp đầu thu vệ tinh cho người dân tại các khu vực vùng sâu, vùng xa, trong đó có các xã giáp biên giới Việt - Trung. Do đặc điểm và địa hình tại đây phức tạp, đại bộ phận người dân sinh sống dọc các tuyến biên giới đang sử dụng đầu thu vệ tinh “lậu”, trôi nổi để thu xem các kênh truyền hình mà không kiểm soát được nội dung. Mặt khác, đây lại là khu vực nhạy cảm về thông tin tuyên truyền, là mối nguy cơ tiềm ẩn lớn đối với an ninh quốc phòng khu vực biên giới. Vì vậy, từ nhiều năm nay, tỉnh đã có một số dự án hỗ trợ các bộ đầu thu truyền hình kỹ thuật số vệ tinh DVB-S2, như: Dự án mở rộng diện phủ sóng truyền hình Quảng Ninh năm 2011 do Đài PT-TH Quảng Ninh triển khai hỗ trợ 900 bộ; Dự án hỗ trợ bộ đầu thu truyền hình kỹ thuật số vệ tinh DVB-S2 cho người dân đảo Cô Tô do UBND huyện Cô Tô triển khai hỗ trợ 1.000 bộ. Dự án Hỗ trợ thiết bị thu truyền hình số cho người dân các xã khu vực biên giới tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ 3.263 bộ cho TP Móng Cái, huyện Hải Hà, Bình Liêu do Sở Thông tin và Truyền thông triển khai.

Theo Trưởng phòng Bưu chính viễn thông, Sở Thông tin và Truyền thông Trần Lê Sinh, song song với việc triển khai đầu thu truyền hình kỹ thuật số, Sở đã phối hợp với Ban Quản lý Chương trình cung cấp dịch vụ Viễn thông Công ích thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông lắp đặt thiết bị đầu thu DVB-T2 cho các hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh. Trong 2 năm 2016-2017, đã có 18.194 hộ dân được hỗ trợ lắp đặt đầu thu truyền hình số và đầu thu DVB-T2. Toàn tỉnh hiện vẫn còn khoảng 6.000 hộ nghèo, cận nghèo và hơn 10.000 hộ gia đình chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa trong tỉnh chưa có điều kiện mua thiết bị cần được hỗ trợ.

Cũng từ năm 2017, Báo Quảng Ninh đã phát hành miễn phí, định kỳ 1 năm/lần ấn phẩm Quảng Ninh toàn cảnh với 330.000 cuốn đến tất cả các hộ dân trên địa bàn tỉnh. Đây là cuốn “cẩm nang” về các chủ trương, chính sách, bao quát thông tin toàn cảnh của tỉnh Quảng Ninh hằng năm được Báo Quảng Ninh tổng hợp phát hành, giúp các hộ dân trên địa bàn hiểu, nắm được những thông tin thiết yếu nhất về những tiềm năng, lợi thế, khác biệt cũng như sự vận động, phát triển của tỉnh.

Hi vọng, với sự đầu tư tích cực và hiệu quả của các đơn vị viễn thông, cũng như các ban, ngành, địa phương, người dân vùng sâu, vùng xa sẽ sớm có sóng điện thoại, chủ động tiếp cận các nguồn thông tin một cách chính thống và nhanh chóng; giúp người dân nâng cao nhận thức, làm chủ thông tin và có điều kiện ứng dụng tiến bộ KHKT để phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo.

Hoàng Quỳnh