Triển khai Đề án 196: Tạo "đòn bẩy" thoát nghèo bền vững

Cùng với các giải pháp làm giảm khoảng cách chênh lệch về thu nhập, mức sống giữa nông thôn với thành thị, miền núi với đồng bằng, Quảng Ninh đang cố gắng tạo “đòn bẩy” giúp các hộ nghèo, thôn, xã thuộc diện đặc biệt khó khăn (ĐBKK) thoát nghèo bền vững.

Với mục tiêu đưa 22 xã và 11 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn (ĐBKK) vào năm 2020, tỉnh đã đề ra 9 mục tiêu và 11 giải pháp. Quyết tâm chính trị của tỉnh được thể hiện rất rõ qua Đề án 196, trong đó tỉnh xác định ưu tiên nguồn lực đầu tư cho các xã, tạo động lực quan trọng để người dân hưởng ứng, tham gia. Ngay từ khi triển khai, các đồng chí Thường vụ Tỉnh ủy đã giành thời gian kiểm tra thực tế tại các địa bàn được Ban Thường vụ Tỉnh ủy phân công. UBND tỉnh đã chỉ đạo phổ biến, quán triệt Đề án 196 đến các cấp, các ngành, các địa phương.

Viettel Quảng Ninh hỗ trợ xi măng cho đồng bào Bình Liêu cải tạo nhà ở, xây dựng chuồng trại. (Ảnh: Phương Thuý)

UBND tỉnh đã tổ chức 15 đợt công tác do các đồng chí lãnh đạo UBND tỉnh được giao chỉ đạo thực hiện Đề án 196 tại các huyện. Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì, trực tiếp kiểm tra tiến độ và kết quả triển khai thực hiện Đề án 196 tại một số thôn, xã thuộc 7 huyện. Thay vì áp dụng các giải pháp chung chung, tỉnh đã yêu cầu các địa phương rà soát, phân tích, chỉ rõ nguyên nhân, thực trạng và nhu cầu hỗ trợ của từng hộ gia đình. Căn cứ vào kết quả rà soát đó, các ngành, địa phương đưa ra giải pháp giảm nghèo phù hợp với từng nhóm đối tượng. Vì vậy, các giải pháp được đưa ra khá linh hoạt. Những hộ thiếu vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, được hỗ trợ về giống, kỹ thuật. Những gia đình thuộc diện nghèo nhưng có người trong độ tuổi lao động thì được hỗ trợ học nghề, giới thiệu việc làm; một số gia đình khác được trao tặng bò sinh sản và giống gia cầm... Qua đó, cải thiện đời sống của nhân dân, giảm nghèo bền vững, hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 toàn tỉnh không còn hộ nghèo, xã, thôn ĐBKK, hoàn thành Chương trình 135.

Qua 10 tháng triển khai thực hiện Đề án 196, đa phần cộng đồng và người dân tại các xã, thôn ĐBKK đã nắm được chủ trương chỉ đạo của tỉnh, huyện, xã và nội dung Đề án 196, có quyết tâm và tích cực tham gia thực hiện. Toàn tỉnh đã có 3.371 hộ dân thuộc 22 xã, 11 thôn ĐBKK đăng ký thực hiện các mô hình phát triển sản xuất để thoát nghèo bền vững. Ủy ban MTTQ tỉnh đã phân bổ 8,8 tỷ đồng để hỗ trợ cho 352 hộ nghèo tại các xã, thôn ĐBKK của tỉnh thuộc Đề án 196 xây dựng nhà ở trong năm 2017. Hội Cựu chiến binh tỉnh hỗ trợ 8 danh mục công trình trên địa bàn các xã ĐBKK, tổng kinh phí hỗ trợ là 464,02 triệu đồng. Huy động, khởi công xây dựng và khánh thành công trình cầu tràn vượt lũ tại bản Cấu Phùng xã Quảng Sơn, huyện Hải Hà với kinh phí hỗ trợ là 1,5 tỷ đồng. Tỉnh Đoàn đăng ký hỗ trợ thực hiện công trình đường Khe Phương tại xã Kỳ Thượng, huyện Hoành Bồ và tích cực phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch tạo điểm vui chơi cho thanh thiếu nhi gắn với các điểm trường, trường mầm non, tiểu học tại 22 xã ĐBKK. Hội Nông dân tỉnh triển khai kế hoạch hỗ trợ xây dựng công trình nước sinh hoạt cho bản Phiêng Sáp, xã Đồng Tâm, huyện Bình Liêu với kinh phí 130 triệu đồng. Ủy ban MTTQ tỉnh và các đoàn thể tích cực tuyên truyền về Đề án 196, huy động sự tham gia, đóng góp của cộng đồng, người dân trong thực hiện Đề án.

Ngân hàng chính sách xã hội huyện Tiên Yên hỗ trợ đồng bào vay vốn phát triển sản xuất. (Ảnh: Cao Quỳnh)

Đặc biệt, đồng thuận với chủ trương của tỉnh, ngay trong quý I/2017 đã có 1.575 hộ nghèo và 479 hộ cận nghèo thuộc 22 xã, 11 thôn ĐBKK đăng ký thoát nghèo vào năm 2017. Cả 7/7 huyện đã chỉ đạo các xã phân tích, xác định rõ nguyên nhân nghèo của từng hộ và triển khai các giải pháp tác động, hỗ trợ các hộ thoát nghèo bền vững. Theo kết quả rà soát sơ bộ của Ban Dân tộc tỉnh tại 22 xã, 11 thôn ĐBKK thuộc Đề án 196, dự kiến đến cuối năm 2017 sẽ có 1.801 hộ thoát nghèo và 1.015 hộ thoát cận nghèo. Qua đó, đã có sự chuyển dịch nhận thức của người dân trong việc tham gia thực hiện đưa xã ra khỏi diện ĐBKK. Tính đến hết tháng 9/2017, người dân tại các xã ĐBKK đã đăng ký hiến tặng đất đai và đóng góp ngày công lao động đối với các công trình hạ tầng thuộc Đề án 196 với tổng trị giá tương ứng 7,71 tỷ đồng và tạo vốn đối ứng trị giá 15,817 tỷ đồng để thực hiện các dự án phát triển sản xuất trên địa bàn. Điển hình là tại các địa phương: Hoành Bồ, Vân Đồn, Ba Chẽ, Bình Liêu, Đầm Hà, Hải Hà. Các tổ chức, cá nhân, ủng hộ, tham gia Đề án 196 là 23,528 tỷ đồng.

Xuất phát từ thực tế đội ngũ cán bộ cấp xã ở các xã ĐBKK phần nào còn hạn chế về trình độ, bên cạnh việc tỉnh đã phân bổ vốn hợp lý bồi dưỡng, đào tạo cán bộ cấp xã, các địa phương đã tăng cường thực hiện luân chuyển lãnh đạo phòng chuyên môn của huyện đến làm chủ tịch UBND tại xã ĐBKK. Qua đó, hỗ trợ đội ngũ cán bộ xã ở các xã ĐBKK có thể đảm nhận tốt hơn hoạt động phân cấp của Đề án 196 cũng như các chương trình mục tiêu quốc gia khác.

Sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị đã khơi dậy tinh thần đoàn kết, thay đổi căn bản nhận thức của người dân, tạo động lực cho người dân tại các xã, thôn ĐBKK có ý thức tự lực, phát huy tốt nội lực để thoát nghèo bền vững.

Thanh Phong