Xây dựng trạm y tế chuẩn quốc gia theo 3 mô hình

Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cùng sự nỗ lực, phấn đấu không ngừng của đội ngũ cán bộ y tế, đến năm 2016, 100% trạm y tế xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh được công nhận đạt chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011-2020, góp phần từng bước nâng cao chất lượng công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân.

[links()]

Bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy KCB lưu động tại xã Quảng Lâm, huyện Đầm Hà.

Trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM (19 tiêu chí), tiêu chí 15 về y tế quy định, trạm y tế xã phải đạt 10 tiêu chuẩn trong Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã. Chính vì vậy, các trạm y tế xã hiện đều được các địa phương quan tâm, xây dựng theo đúng diện tích và quy mô, đội ngũ cán bộ y tế thường xuyên được bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Đặc biệt, trang thiết bị được đầu tư, nâng cấp ngày càng hiện đại. Giai đoạn 2011-2016, các trạm y tế xã được đầu tư 10.233 trang thiết bị, thuộc 67 danh mục với kinh phí trên 29 tỷ đồng. Ngoài ra, các trạm y tế còn được dự án Hỗ trợ hệ thống y tế do Quỹ toàn cầu tài trợ 3.432 thiết bị, dụng cụ và túi y tế.

Tuy nhiên, do nhu cầu sử dụng và khả năng tiếp cận dịch vụ của người dân có sự khác biệt giữa các vùng miền, địa phương dẫn đến việc đầu tư dàn trải, không phù hợp với nhu cầu thực tế, gây lãng phí. Để tháo gỡ bất cập này, trong thực hiện Đề án 25, từ đầu năm 2015, ngành Y tế đã điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế xã thành 3 mô hình. Theo đó, mô hình 1 có 77/186 trạm y tế xã (xa các cơ sở y tế tuyến huyện/tỉnh, có địa bàn và giao thông khó khăn; nhu cầu khám chữa bệnh (KCB), khám quản lý thai nghén, sinh đẻ… của người dân còn cao) áp dụng đầy đủ 11 chức năng, nhiệm vụ theo quy định. Đồng thời được tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực để người dân có nhiều điều kiện tiếp cận với dịch vụ KCB chất lượng ngay tại cơ sở và đảm bảo đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã theo quy định của Bộ Y tế.

Mô hình 2 có 57/186 trạm y tế xã (gần các cơ sở y tế tuyến huyện/tỉnh, địa bàn và giao thông tương đối thuận lợi; người dân trong xã không có nhu cầu sinh đẻ tại trạm y tế) không thực hiện chức năng đỡ đẻ thường và duy trì thực hiện các chức năng, nhiệm vụ còn lại theo quy định. Mô hình 3 có 52/186 trạm y tế xã (gần các cơ sở y tế tuyến huyện/tỉnh đóng trên địa bàn, giao thông thuận lợi; người dân không có nhu cầu sinh đẻ, KCB tại trạm y tế) không thực hiện đỡ đẻ thường và KCB thông thường; duy trì thực hiện các chức năng, nhiệm vụ còn lại.

Trước khi điều chỉnh mô hình, các trạm y tế xã đều phải thực hiện đầy đủ các chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Bộ Y tế nên vẫn cần đầy đủ danh mục thiết bị theo quy định mới có thể đạt chuẩn quốc gia. Sau khi Sở Y tế điều chỉnh theo 3 mô hình mới, các trạm y tế xã đã đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân trên từng địa bàn đồng thời nâng cao được hiệu quả đầu tư, không lãng phí nguồn lực. Đáp ứng các yêu cầu đề ra của Bộ Y tế nên đến năm 2016, tỉnh Quảng Ninh đã hoàn thành Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011-2020, sớm hơn 5 năm so với mục tiêu và lộ trình chung của cả nước.

Người dân đến KCB tại Trạm y tế xã Nguyễn Huệ, TX Đông Triều.

Đồng chí Nguyễn Mạnh Tuấn, Phó giám đốc Sở Y tế khẳng định, các trạm y tế tuyến xã đạt chuẩn, cơ sở vật chất, trang thiết bị và trình độ cán bộ y tế của trạm đều được cải thiện tốt và đã tạo được niềm tin của người dân vào chất lượng dịch vụ y tế tại trạm. Công tác KCB và phục hồi chức năng tại các trạm y tế tuyến xã cũng có những bước chuyển biến tích cực, nâng cao về chất lượng, thu hút được số lượng lớn bệnh nhân đến KCB và người bệnh cũng không cần thiết phải tìm đến cơ sở y tế tuyến trên nếu chỉ mắc bệnh nhẹ. Tỷ lệ sử dụng dịch vụ y tế của người dân tăng lên đáng kể, góp phần đảm bảo công bằng, hiệu quả trong KCB, cũng như giảm tải cho các cơ sở y tế tuyến trên.

Đưa con đến khám bệnh tại Trạm y tế xã Nguyễn Huệ (TX Đông Triều), anh Nguyễn Kim Trường cho biết: "Con tôi bị mẩn ngứa ở chân tay nên tôi đưa cháu đến trạm y tế xã khám. Gia đình tôi cũng thường xuyên đến trạm y tế xã để KCB bởi ở đây có bác sĩ, máy móc cũng đầy đủ. Chúng tôi thực sự tin tưởng và yên tâm đến khám bệnh ở đây". Được biết, trong tháng 9/2017, Trạm y tế xã Nguyễn Huệ đã khám cho trên 600 lượt người bệnh.

Để nâng cao chất lượng KCB ở các trạm y tế tuyến xã, ngành Y tế Quảng Ninh cũng tăng cường tổ chức KCB lưu động tại các xã khó khăn trên địa bàn tỉnh. Theo đó, người dân được chẩn đoán và điều trị trực tiếp, kịp thời một số  bệnh lý thông thường và một số tiểu phẫu tại chỗ như: Bóc u mỡ, xử lý vết thương nhiễm trùng, thông niệu đạo… Trong năm 2017, toàn tỉnh duy trì tổ chức KCB lưu động cho 41 xã ở 9 huyện khó khăn của tỉnh. Đã có 17.000 lượt người dân được khám bệnh trong 9 tháng năm 2017.

Song song với công tác KCB, công tác dự phòng ở y tế cơ sở luôn được đặt lên hàng đầu. Các trạm y tế tuyến xã chủ động triển khai kế hoạch phòng, chống các loại dịch bệnh nguy hiểm như: Tay - chân - miệng, sốt xuất huyết, cúm A (H1N1, H5N1, H7N9)… Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh không xảy ra dịch bệnh lớn. Riêng chương trình tiêm chủng mở rộng đã được triển khai hiệu quả tại địa phương.

Nguyễn Hoa