Xử lý xe quá tải, cơi nới thành thùng- Bài 1: Quyết chấm dứt xe quá tải

Năm 2017, Quảng Ninh quyết tâm chấm dứt hoạt động của các phương tiện chở hàng hóa quá tải trọng, cơi nới thành, thùng lưu thông trên các tuyến tỉnh lộ và quốc lộ đi qua địa bàn tỉnh. Cho đến thời điểm này, sự quyết tâm đó của Quảng Ninh đã có kết quả rõ nét, các phương tiện vi phạm đã giảm trên 90%. Tuy nhiên, để chấm dứt hoàn toàn các phương tiện chở quá tải trọng, cơi nới thành, thùng thì còn rất nhiều khó khăn.  

"CHIẾN ĐẤU" VỚI XE QUÁ TẢI

Theo báo cáo của Phòng CSGT đường bộ, đường sắt (Công an tỉnh) thì năm 2016, các lực lượng chức năng của tỉnh Quảng Ninh đã xử lý 3.149 trường hợp xe quá khổ, quá tải, thay đổi kích thước thành, thùng; phạt tiền 13.656.100.000 đồng. Từ đầu năm 2017 đến nay, Quảng Ninh đã xử lý 2.935 trường hợp vi phạm, phạt tiền 18.492.024.000 đồng, hạ tải 2.438,762 tấn hàng hóa. Có thể thấy, dù lực lượng chức năng đã xử lý quyết liệt bằng nhiều biện pháp mạnh, thế nhưng phương tiện xe quá tải vẫn "rình rập tái xuất", bởi lẽ lợi ích doanh thu từ việc chở quá tải rất lớn nên các xe chở vật liệu xây dựng, đất đá, cát sỏi vẫn lợi dụng đêm tối lén lút hoạt động.

Xe ô tô mang BKS 23C- 014.68 và 14C -168.33 vi phạm chở hàng hóa quá tải bị lực lượng chức năng tạm giữ.

Điển hình là khoảng 23 giờ ngày 28/5/2017, trên quốc lộ 279, đoạn đi qua huyện Hoành Bồ, Đội tuần tra kiểm soát giao thông trung tâm và dẫn đoàn (Công an tỉnh) đã phát hiện một đoàn 9 xe ô tô tải lưu thông hướng Hoành Bồ - Hạ Long đều mang nhãn hiệu HOWO A7 có dấu hiệu vi phạm nên đã ra hiệu lệnh dừng xe kiểm tra. Trong quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện cả 9 chiếc xe trên đang vận chuyển than. Tại thời điểm kiểm tra các lái xe không xuất trình được giấy phép lái xe và các giấy tờ liên quan đến số than trên. Lực lượng chức năng yêu cầu 9 chiếc xe này di chuyển về Bến xe Bãi Cháy để xử lý. Tuy nhiên, trong quá trình di chuyển, 1 xe đã bỏ chạy, 2 lái xe khác lấy lý do xe bị hỏng máy không di chuyển được nên chỉ có 6 chiếc xe chấp hành về Bến xe Bãi Cháy. Qua quá trình kiểm tra cả 6 xe đều chở quá tải và vi phạm cơi nới thành xe.

Đại tá Phạm Hồng Sơn, Trưởng Phòng CSGT đường bộ, đường sắt (Công an tỉnh), cho biết: "Các phương tiện chở hàng hóa quá tải trọng và cơi nới thành, thùng đều có những mối quan hệ rất phức tạp nên việc xử lý gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn kiên quyết lập biên bản xử phạt và không tiếp nhận bất cứ sự can thiệp nào. Lãnh đạo Công an tỉnh cũng đã quán triệt đến lực lượng CSGT đó là "không có vùng cấm" đối với việc xử lý xe quá tải trọng".

CÒN NHIỀU KHÓ KHĂN

Đại úy Nguyễn Xuân Tiến, Đội trưởng Đội CSGT 1-18 (Công an tỉnh), cho biết: "Chỉ cần lơ là một chút hoặc trong quá trình giao ca là các phương tiện có dấu hiệu chở hàng hóa quá tải trọng vượt qua trạm ngay. Bên cạnh đó, các phương tiện này khi phát hiện được lực lượng chức năng đều chạy rất nhanh để vượt qua cầu Đá Bạc sang bên địa phận TP Hải Phòng gây khó khăn cho công tác xử lý. Chính vì vậy, để bắt quả tang các phương tiện chở hàng hóa quá tải trọng, chúng tôi phải cải trang và sử dụng phương tiện khác đuổi theo xe, sau đó tạm dừng rồi gọi lực lượng dùng xe chuyên dụng đến xử lý. Cách làm này tuy mất nhiều thời gian nhưng nó ngăn chặn rất hiệu quả, các phương tiện đã không dám lưu thông công khai nữa".

Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc xử lý phương tiện quá tải trọng, cơi nới thành, thùng vẫn chưa triệt để đó là lực lượng chức năng thiếu các kho, bãi... để xuống tải phương tiện vi phạm, đặc biệt là đối với hàng đông lạnh, chất lỏng... vì nếu không có nơi bảo quản, lưu giữ thì sẽ gây hỏng hàng hóa. Đại úy Trần Hải Đăng, Đội trưởng Đội CSGT Công an huyện Hoành Bồ, cho biết: "Nhiều phương tiện chống đối bằng cách đóng cửa xe hoặc báo xe hỏng đi tìm thợ để sửa, quên giấy tờ về nhà lấy... nhiều lúc họ bỏ đi vài tiếng đồng hồ, thậm chí là 1 đến 2 ngày chúng tôi chẳng thể chờ đợi hoặc ở đấy trông xe được mà có điều xe kéo về cũng khó vì chúng tôi không có kho bãi để chứa nên đành phải ghi lại biển số xe để phạt nguội".

Đội CSGT 1-18 (Công an tỉnh) cân kiểm tra tải trọng phương tiện.

Để xử lý các phương tiện chở hàng hóa quá tải trọng, Quảng Ninh cũng đã trang bị 10 cân xách tay cho lực lượng CSGT và TTGT, tuy nhiên bên cạnh ưu điểm là tính cơ động, kiểm tra bất ngờ đối với phương tiện có dấu hiệu vi phạm thì nó cũng bộc lộ nhược điểm đó là đòi hỏi phải có mặt bằng ổn định, điểm đỗ, quay đầu của phương tiện rộng rãi, bởi lẽ khi đặt cân cần phải có diện tích để cho những phương tiện khác lưu thông, đảm bảo ATGT, chính vì vậy việc kiểm tra tải trọng bằng cân xách tay gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, các chủ xe thường phản ứng không chấp nhận kết quả từ cân xách tay nên lực lượng chức năng đành phải đi cân nhờ ở một số doanh nghiệp có cân tải trọng. Như hiện nay, Đội CSGT 1-18 phải cân nhờ tại Công ty TNHH Thành Đạt. Theo đó, nếu xe nào vi phạm thì phải trả 40.000 đồng lệ phí/lần, còn nếu không vi phạm thì lực lượng CSGT phải trả phí cân. Bên cạnh đó, sau 2 năm thực hiện Kế hoạch số 12593/KHPH-BGTVT-BCA của liên Bộ Công an và Bộ GTVT về kiểm soát tải trọng xe thì đến năm 2015 lực lượng CSGT chốt chặn tại các điểm kiểm tra trọng tải rút đi chỉ còn lực lượng Thanh tra Giao thông (TTGT) nên công tác xử lý xe quá tải trọng gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân do trong tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm, chức năng nhiệm vụ của lực lượng CSGT có tính toàn diện hơn bởi đây là lực lượng vũ trang nên uy lực trong thực thi pháp luật cao hơn. Trong khi đó, quyền hạn của TTGT vẫn còn hạn chế do chỉ là lực lượng công chức với chức năng chính là kiểm tra yếu tố liên quan đến mất ATGT về kết cấu hạ tầng và thực hiện các quy định pháp luật về kinh doanh vận tải đối với doanh nghiệp, chủ xe nhiều hơn là trực tiếp tuần tra, kiểm soát. Chính vì vậy, các lái xe và chủ xe thường có thái độ coi thường, bất hợp tác, rất khó xử lý triệt để. Vì vậy, việc duy trì sự phối hợp liên ngành giữa hai đơn vị này là điều cần thiết.

NGUYỄN DUY

* Xử lý xe quá tải, cơi nới thành thùng- Bài 2: Cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc