Giảm bội chi BHYT: Gỡ từ các biện pháp vĩ mô

Ngày 19/9, Báo Quảng Ninh có bài viết: Nguy cơ "vỡ trận" Quỹ BHYT, trong đó có nêu: 6 tháng đầu năm 2017, tổng chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (KCB BHYT) toàn tỉnh là trên 899,8 tỷ đồng, vượt chi trên 300 tỷ đồng. Để làm rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã tìm hiểu thực tế tại một số bệnh viện.

[links()]

Thực tế tại bệnh viện

Là đơn vị y tế có chi phí KCB BHYT vượt trần trong 6 tháng đầu năm 2017 là hơn 25 tỷ đồng, theo ông Nguyễn Thành Vy, Giám đốc Trung tâm Y tế TX Quảng Yên, việc thực hiện quy định thông tuyến KCB BHYT theo quy định của Luật BHYT sửa đổi làm phát sinh chi phí do chênh lệch tiền công khám bệnh giữa các tuyến. Bệnh nhân điều trị ở bệnh viện khác, nhưng do đầu thẻ Trung tâm Y tế TX Quảng Yên quản lý nên chi phí này tính vào định suất giao cho đơn vị. Điều đó dẫn đến nhiều đơn vị tuyến huyện bị vượt định suất. Cụ thể như định suất của Trung tâm Y tế TX Quảng Yên hơn 38,797 tỷ đồng thì đã phải chi cho bệnh nhân đi nội tỉnh và ngoại tỉnh trong 6 tháng đầu năm 2017 hơn 27,545 tỷ đồng.

Lấy máu xét nghiệm cho bệnh nhân tại Bệnh viện Bãi Cháy.

Quan sát tại một số bệnh viện, như: Đa khoa khu vực Cẩm Phả, Bãi Cháy, Đa khoa tỉnh... cho thấy, lượng bệnh nhân đến khám, điều trị bệnh hàng ngày rất đông. Mỗi bệnh nhân đến khám thường được chỉ định ít nhất 2 xét nghiệm. Cụ thể, trường hợp bà H.T.D., 64 tuổi ở phố Chu Văn An, thị trấn Quảng Hà được Bệnh viện Đa khoa huyện Hải Hà chuyển tuyến đến khám BHYT tại Bệnh viện Bãi Cháy vì nghi u tuyến giáp. Tại đây, sau khi thăm khám, bà được các bác sĩ chỉ định siêu âm tuyến giáp; nội soi dạ dày, nội soi tai mũi họng. Lý giải về nội soi dạ dày, bà được giải thích để tìm nguyên nhân gây nuốt nghẹn mà bà đã nêu về triệu chứng của mình.

Nhiều bệnh viện cho rằng hiện có rất nhiều loại xét nghiệm giúp tìm chính xác bệnh cho bệnh nhân, từ đó mới có phương pháp điều trị hiệu quả. Cùng với đó, các bệnh viện còn chịu áp lực từ việc được chọn tuyến của bệnh nhân. Nếu chỉ dừng ở khám qua triệu chứng và quan sát người bệnh thì độ chính xác không cao, chưa kể bệnh nhân không tin tưởng dẫn đến gây gổ, tố bác sĩ không làm hết trách nhiệm... như đã từng xảy ra ở một số bệnh viện trong nước.

Bệnh nhân chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Tuy nhiên, hiện nay tại các bệnh viện đều có đội ngũ giám định viên của BHXH giám định hàng ngày, hàng tuần; sau đó hàng tháng BHXH lại tổ chức giám định lại hồ sơ của toàn bộ bệnh nhân. Những chỉ định không hợp lý, bên BHXH từ chối không thanh toán. Bởi vậy, phần chi phí khám, chữa bệnh mà BHXH chấp nhận đều là chi phí hợp lý.

Để giảm bội chi BHYT

Theo các đơn vị, ngoài việc thực hiện quy định thông tuyến KCB BHYT theo Luật BHYT sửa đổi như đã nói ở trên, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu hụt quỹ KCB BHYT là do việc điều chỉnh, áp dụng giá dịch vụ y tế mới theo Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC. Theo đó, mức giá dịch vụ y tế tăng vì trong đó bao gồm cả tiền công khám bệnh, chi phí giường bệnh, các phẫu thuật, thủ thuật. Quảng Ninh lại nằm trong số 36 tỉnh, thành phố đầu tiên của cả nước áp dụng giá dịch vụ y tế mới (từ tháng 10/2016). Riêng chi phí khám, chữa bệnh phát sinh thêm do áp dụng giá dịch vụ y tế mới của năm 2016 đã chiếm tới 49,6% tổng chi phí vượt quỹ của tỉnh năm 2016 (tương ứng với 173,4 tỷ đồng), mà đây mới là chi phí phát sinh trong quý IV-2016. Bởi vậy, dự kiến cả năm 2017, chi phí phát sinh do tác động của giá dịch vụ y tế mới sẽ tăng gấp 3-4 lần so với con số trên.

Cùng với đó, một số quy định khác của Luật BHYT sửa đổi góp phần làm gia tăng đáng kể chi phí từ quỹ BHYT, như: Phạm vi được hưởng và quyền lợi của người tham gia BHYT được mở rộng.

Phẫu thuật cấp cứu bệnh nhân tại Trung tâm Y tế Vân Đồn.

Một thực tế nữa là các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh đã được quan tâm đầu tư nâng cấp, mở rộng quy mô, trang sắm nhiều thiết bị đồng bộ, hiện đại, trình độ tay nghề của bác sĩ ngày một cao... nên người dân có xu hướng lựa chọn sử dụng thẻ BHYT đến khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập trong tỉnh nhiều hơn... Ông Nguyễn Thành Xung, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa khu vực Cẩm Phả, cho biết: “Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2017, lượng bệnh nhân đến khám bệnh tại Bệnh viện tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ 2016”. Bên cạnh đó, các cơ sở khám, chữa bệnh của tỉnh đã triển khai được hầu hết các kỹ thuật cao, chuyên sâu của tuyến trên và được Nhà nước cho phép thanh toán BHYT, do đó chi phí KCB BHYT tăng hơn.

Để giảm tình trạng bội chi BHYT, Sở Y tế tiếp tục chỉ đạo nhiều giải pháp quyết liệt. Tuy nhiên, về lâu dài vẫn cần có những biện pháp tầm vĩ mô để giảm bội chi quỹ BHYT, như: Làm bệnh án điện tử để các đơn vị điều trị trong cả nước có thể sử dụng chung phác đồ của nhau; làm thẻ BHYT điện tử, giấy chuyển viện điện tử... để dễ dàng hơn trong quản lý người đi KCB BHYT; xây dựng phác đồ chuẩn về xét nghiệm, điều trị với từng loại bệnh...

Cầm Khuê