Đề án "2 con, 1 cây" tại Tiên Yên: Khẳng định hướng đi đúng, hiệu quả cao

Năm 2015, huyện Tiên Yên xây dựng và triển khai Đề án Phát triển đàn gà Tiên Yên, nuôi tôm thẻ chân trắng và trồng cây dược liệu (gọi tắt là Đề án "2 con, 1 cây"). Đến nay, các mô hình đã phát huy hiệu quả kinh tế và tiếp tục được nhân rộng, góp phần thay đổi cơ bản đời sống người dân trên địa bàn, từng bước vươn lên làm giàu.

2 con, 1 cây

Không chỉ là sản vật nổi tiếng tại Quảng Ninh, gà Tiên Yên còn được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam công bố là một trong 50 món ăn ngon nhất Việt Nam. Với mục tiêu bảo tồn và tạo ra lượng sản phẩm thịt gà đáp ứng nhu cầu trong tỉnh và mở rộng ra các tỉnh bạn, trong Đề án Phát triển đàn gà Tiên Yên, huyện đã triển khai song song Dự án Nuôi gà Tiên Yên thương phẩm và sản xuất giống gà Tiên Yên bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo. Bên cạnh đó đã thành lập được 4 HTX chăn nuôi và tiêu thụ gà tại các xã Đại Dực, Đại Thành, Điền Xá, Hà Lâu. Các hộ dân cũng đã được tổ chức tập huấn để trang bị thêm những kiến thức cơ bản về kỹ thuật chăn nuôi theo hướng an toàn, đảm bảo VSATTP.

Đồng chí Trương Công Ngàn, Bí thư huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Tiên Yên cho biết: "Đề án Phát triển đàn gà Tiên Yên, nuôi tôm thẻ chân trắng và trồng cây dược liệu của chúng tôi đang đi đúng hướng và mang lại hiệu quả cao trong việc phát triển kinh tế. Từ chỗ đàn gà phát triển manh mún, nhỏ lẻ, nuôi tôm sản lượng kém và không biết trồng cây gì thì nay, người dân đã chủ động mở rộng diện tích chăn nuôi, trồng trọt và nhân đàn ra nhiều hơn. Hiện tại, chúng tôi cũng đã chủ động được nguồn gốc của gà bằng việc thụ tinh nhân tạo và đeo thẻ cho gà để theo dõi sức khỏe, đảm bảo luôn đạt các tiêu chí về VSATTP".

Hộ anh Nguyễn Văn Tuấn trú tại thôn Hà Thụ (xã Hải Lạng) có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm từ mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng.

Để con tôm trở thành thế mạnh trong phát triển kinh tế địa phương, Tiên Yên đã tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng vùng nuôi, gồm: 4 đường dây và trạm biến áp với tổng kinh phí trên 3,3 tỷ đồng và gần 3 tỷ đồng hỗ trợ đầu tư xây dựng tuyến đường giao thông phục vụ nuôi trồng thủy sản tại các xã Đồng Rui, Đông Ngũ, Đông Hải. Huyện cũng đã quy hoạch 4 vùng nuôi tôm thẻ chân trắng tập trung tại các xã Đông Ngũ, Đông Rui, Tiên Lãng, Hải Lạng. Năm 2017, huyện Tiên Yên đưa gần 2.200ha vào nuôi tôm, trong đó có 813ha nuôi tôm thẻ chân trắng theo hình thức công nghiệp, tăng trên 500ha so với năm 2016. Mục tiêu của địa phương là đưa con tôm thẻ chân trắng thành đối tượng nuôi chủ lực trong nuôi trồng thủy sản.

Tiên Yên cũng chú trọng đến việc trồng cây dược liệu, gồm: Cà gai leo, dây thìa canh, diệp hạ châu và giảo cổ lam. Các cây này bước đầu đã cho thu hoạch, một số doanh nghiệp trên địa bàn và trong tỉnh đã tiến hành thu mua. Tuy nhiên, để các địa phương linh động trong phát triển, Tiên Yên không yêu cầu chỉ trồng các cây dược liệu mà có thể phát triển cây khác phù hợp với thổ nhưỡng địa phương.

Cần "đầu ra" ổn định

Bên cạnh những thuận lợi thì việc tìm "đầu ra" cho các sản phẩm cũng được huyện Tiên Yên rất chú trọng. Bởi lẽ hiện nay, việc tiêu thụ các sản phẩm của bà con vẫn còn bấp bênh, xảy ra tình trạng khi thị trường cần nhiều sản phẩm thì không có hoặc ngược lại.

Ở thời điểm hiện tại, việc phát triển gà Tiên Yên đã được huyện làm rất bài bản, góp phần tạo thương hiệu cho sản phẩm, giúp người dân ổn định kinh tế, vươn lên làm giàu. Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế, chúng tôi được biết, hiện nay người dân vẫn còn "lăn tăn" với việc nhân đàn, mở rộng diện tích và đầu tư mạnh vào phát triển đàn gà do thị trường tiêu thụ chưa chắc chắn. Bên cạnh đó, việc quản lý chưa được chặt chẽ nên xảy ra tình trạng nhiều hộ dân mua gà Bắc Giang về nuôi một thời gian, sau đó thả với gà chính gốc Tiên Yên để tiêu thụ.

Gà Tiên Yên được chăn nuôi theo quy trình an toàn tại HTX Chăn nuôi gà Tiên Yên, xã Phong Dụ.

Đồng chí Hoàng Thị Thu Dung, cán bộ Phòng NN&PTNT huyện Tiên Yên cho biết: "Hiện tại, "đầu ra" của đàn gà đã được chúng tôi đặc biệt quan tâm và ký kết với doanh nghiệp thu mua tận gốc theo giá thị trường. Tuy nhiên, trên thực tế nếu người dân nuôi nhiều thì cần phải có thị trường lớn hơn chứ hiện nay vẫn còn bấp bênh, chưa ổn định. Chắc chắn trong thời gian tới, chúng tôi cũng cần nghiên cứu để mở rộng thị trường ra các tỉnh khác, đẩy mạnh công tác tuyên truyền thương hiệu gà Tiên Yên trên các phương tiện thông tin đại chúng".

Hiện nay, tôm thẻ chân trắng đã có đầu ra khá ổn định và thường xuyên "cháy hàng", thế nhưng trong lộ trình mở rộng diện tích vùng nuôi, Tiên Yên cũng rất chú trọng tới việc tìm kiếm thị trường để đáp ứng nên đã mở lớp nuôi tôm công nghiệp theo hướng VietGAP tại xã Hải Lạng. Anh Nguyễn Văn Tuấn, trú tại thôn Hà Thụ (xã Hải Lạng) cho biết: "Hiện tại, diện tích đầm nuôi tôm thẻ chân trắng của gia đình tôi là gần 1ha, cho thu hoạch trên 10 tấn tôm thương phẩm/năm. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn rất lo lắng cho "đầu ra" vì nhiều khi tôm đến thời hạn thu hoạch nhưng đơn vị thu mua đến chậm. Hơn nữa, việc phải tự chủ động tìm thị trường tiêu thụ cũng rất vất vả và chưa thật ổn định".

Không có được thị trường ổn định như 2 con gà và tôm, việc tiêu thụ của cây dược liệu hoặc một số cây khác khá vất vả. Hiện tại, các cây dược liệu đang tiêu thụ chậm, gây ảnh hưởng đến tâm lý người trồng. Để chuẩn bị cho việc tiêu thụ sản phẩm cây dược liệu, bên cạnh việc ký kết với các doanh nghiệp thì huyện đang tiến hành xây dựng một lò sấy khô tại xã Yên Than với kinh phí gần 1 tỷ đồng và sẽ đưa vào hoạt động trong thời gian sớm nhất. Bên cạnh đó, Tiên Yên cũng tiếp tục quy hoạch vùng trồng các loại cây khác và tìm thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm đó.

Như vậy, nếu tháo gỡ tốt hơn vấn đề "đầu ra" thì Đề án “2 con, 1 cây” của huyện Tiên Yên chắc chắn sẽ còn đóng góp lớn hơn vào việc phát triển kinh tế địa phương, góp phần đưa Tiên Yên dần trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế của Quảng Ninh.

Nguyễn Duy

[links()]