Vì sao phong trào thi tay nghề đang chững lại?

Thi tay nghề là dịp để tôn vinh lực lượng lao động trẻ, học sinh có tay nghề cao, thúc đẩy phong trào thi đua dạy và học trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, doanh nghiệp. Qua các hội thi cũng giúp phát hiện, đào tạo những lao động có tay nghề cao trong tương lai. Tuy nhiên, những năm gần đây, phong trào thi tay nghề trên địa bàn tỉnh đang có xu hướng chững lại.

Ghi nhận tại Trường Cao đẳng Công nghiệp và Xây dựng Quảng Ninh - đơn vị duy nhất đại diện cho tỉnh Quảng Ninh tham gia thi tay nghề quốc gia trong nhiều năm, ông Đỗ Minh Chiến, Phó Hiệu trưởng nhà trường, nhấn mạnh: “Chúng tôi xác định việc duy trì phong trào thi tay nghề là thước đo chất lượng đào tạo, từ đó đã đưa ra các giải pháp đồng bộ cả về chất lượng giáo viên, chương trình đào tạo và cơ sở vật chất phục vụ cho quá trình tổ chức dạy và học. Qua kết quả dự thi, nhà trường đã có một số nghề tiệm cận được trình độ quốc gia, điều đó đã minh chứng cho chất lượng giảng dạy của nhà trường ngày một được nâng lên, cũng như thương hiệu của nhà trường ngày càng được khẳng định”.

Các thí sinh nghề điện tham gia thi tay nghề cấp tỉnh năm 2016 tại TP Uông Bí.

Hàng năm, Trường Cao đẳng Công nghiệp và Xây dựng Quảng Ninh duy trì tổ chức thi học sinh giỏi cấp trường để phát hiện những học sinh có tay nghề tốt lập kế hoạch bồi dưỡng. Trường lựa chọn được những nghề thuộc thế mạnh, có thể tiếp cận được trình độ thi tay nghề quốc gia để dự thi, như: Hàn, công nghệ ô tô, lắp đặt điện, cắt gọt kim loại, điện lạnh, thiết kế kỹ thuật cơ khí... Bên cạnh đó, lựa chọn giáo viên đầu ngành để bồi dưỡng cho học sinh. Trường cũng kết hợp với thực tập sản xuất tại trường, doanh nghiệp để các học sinh tăng thêm thời gian luyện tay nghề. Tuy nhiên, cũng theo ông Đỗ Minh Chiến, hiện nay tình hình tuyển sinh của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp gặp khó khăn, nên phong trào thi tay nghề đang có xu hướng chững lại. Việc tuyển sinh khó khăn đã ảnh hưởng tới nguồn học sinh để lựa chọn dự thi tay nghề các cấp.

Hội thi tay nghề cấp tỉnh được tổ chức 2 năm/lần. Trên thực tế tại 3 kỳ thi tay nghề cấp tỉnh gần đây nhất cho thấy, số lượng cơ sở giáo dục nghề nghiệp, thí sinh tham gia thi giảm, sự tham gia của doanh nghiệp cũng rất hạn chế. Năm 2012, hội thi thu hút 63 thí sinh tham gia; năm 2014 chỉ có 50 thí sinh; năm 2016 là 51 thí sinh. Các thí sinh tham gia dự thi ở 12 nghề, trong đó có 6 nghề quốc gia và 6 nghề đặc thù của tỉnh.

Theo ông Vũ Xuân Hoài, Trưởng Phòng Dạy nghề, Sở LĐ-TB&XH, Quảng Ninh hiện có rất ít học sinh nghề chất lượng cao tham dự những cuộc thi tay nghề các cấp. Nguyên nhân trước hết là việc tuyển sinh nghề khó khăn và những nghề có ưu thế của Quảng Ninh, như khai thác mỏ hầm lò, đào tạo lái xe thì đều không được thi tại các hội thi tay nghề quốc gia. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp chưa tích cực tham dự các kỳ thi tay nghề, bởi đặc thù của thi tay nghề là phải đầu tư nguyên vật liệu thực hành nghề tốn kém, mất nhiều thời gian.

Do đó, để nâng cao chất lượng các hội thi tay nghề trong thời gian tới, vấn đề mấu chốt là cần có những giải pháp hiệu quả hỗ trợ các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh tuyển sinh. Việc tuyển sinh tốt sẽ giúp tạo thêm nguồn thu cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp để đầu tư, phát triển và có thêm nhiều thí sinh để nhà trường tuyển chọn, đào tạo trở thành những nhân tố chất lượng cao tham gia các hội thi tay nghề. Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần quan tâm, có chính sách, chế độ ưu tiên bố trí việc làm cho những thí sinh xuất sắc đạt giải cao tại kỳ thi tay nghề cấp tỉnh, quốc gia. Đồng thời, nên đưa hội thi tay nghề vào phong trào thi đua bắt buộc đối với các đơn vị, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và là một tiêu chí đánh giá năng lực của các đơn vị, cũng như kêu gọi doanh nghiệp tham gia tích cực hơn.

Phương Thúy