Cải thiện ô nhiễm môi trường nông thôn: Bình Liêu cần có giải pháp quyết liệt

Trong những năm qua, Bình Liêu đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện các giải pháp về bảo vệ môi trường. Huyện đã chỉ đạo phòng chuyên môn xây dựng, hướng dẫn đánh giá đúng thực chất các chỉ tiêu về môi trường; khảo sát, xây dựng kế hoạch thực hiện những tiêu chí liên quan; đồng thời đẩy mạnh phong trào “5 không 3 sạch”, nâng cao chất lượng ngày chủ nhật xanh, các chương trình vệ sinh môi trường... Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng trên thực tế, môi trường nông thôn của huyện vẫn còn nhiều bất cập cần phải giải quyết.

Người dân bản Nà Nhái (xã Vô Ngại, huyện Bình Liêu) thường mang rác ra bờ suối để đổ vì không có điểm tập kết, thu gom rác.

Khảo sát một vòng từ bản Ngày 2 đến Nà Nhái (xã Vô Ngại) chúng tôi thấy các loại rác thải như bao bì, túi nilon, chai lọ, giấy... xuất hiện nhiều ở trục đường chính của các thôn, thậm chí rác còn tập kết thành những đống ngay trước cửa nhà người dân. Chị Tằng Thị Sằn, bản Nà Nhái, xã Vô Ngại, cho biết: Ở bản tôi không có điểm tập kết rác cũng không có xe thu gom rác nên nhà nào có ý thức thì mang đi đốt, còn lại đều mang rác ra bờ suối, chỗ nào xa nhà một chút để đổ. Mùa mưa lũ cuốn rác đi, nhưng mùa cạn, rác chồng chất bốc mùi rất khó chịu. Biết là mất vệ sinh, ô nhiễm môi trường, nhưng không có chỗ để đổ rác nên đành phải vậy thôi...

Theo ông Lương Xuân Lồng, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bình Liêu, toàn huyện hiện chỉ có một bãi chứa, xử lý rác thải tại xã Vô Ngại đã đi vào hoạt động từ tháng 10-2015, cùng 2 xe ép rác chuyên dụng, 1 máy ủi xúc, 1 xe lu và 200 xe đẩy. Đơn vị thu gom, vận chuyển xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn là Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Nam Kỳ, thực hiện thu gom bằng hình thức quét dọn có thùng chứa rác đẩy tay, nhưng chỉ được đặt tại các tuyến phố, trung tâm khu dân cư, tập trung dọc tuyến đường quốc lộ 18C, trung tâm xã Húc Động, chứ các thôn bản vùng sâu, vùng xa hiện chưa có. Hiện nay, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt nông thôn trên địa bàn huyện phát sinh trong một ngày là 13,5 tấn. Trong đó, 6 tấn do Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Nam Kỳ thu gom và xử lý; 5 tấn do hộ gia đình tự thu gom, xử lý; 2,5 tấn chất thải rắn sinh hoạt còn lại tại các thôn bản chưa được thu gom. Công tác phân loại rác thải tại nguồn cũng chưa thực hiện... Có thể thấy, hạ tầng kỹ thuật máy móc, trang thiết bị thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt hiện có chưa đáp ứng được nhu cầu thu gom rác thải sinh hoạt trên địa bàn. Do vậy, tình trạng ô nhiễm môi trường là không thể tránh khỏi.

Rác thải sinh hoạt xuất hiện ở nhiều nơi trên trục đường chính từ bản Ngày 2 đến Nà Nhái (xã Vô Ngại, huyện Bình Liêu).

Không chỉ vấn đề thu gom rác thải, hiện nay, nhà tiêu hợp vệ sinh trên địa bàn huyện cũng còn thiếu rất nhiều. Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường nông thôn. Theo thống kê, hiện toàn huyện có 2.279/2.449 hộ chưa có nhà tiêu hợp vệ sinh. Nguyên nhân một phần do thói quen sinh hoạt, phần khác do chưa có điều kiện xây nên nhiều hộ dân vẫn chưa có nhà tiêu hợp vệ sinh. Các hộ dân trên địa bàn thường dựng nhà tiêu tạm bợ bằng tre, nứa và phủ bạt, gây ảnh hưởng đến mỹ quan, vệ sinh môi trường. Để góp phần hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn, cải thiện điều kiện môi trường sống của người dân, Bình Liêu đã triển khai các giải pháp giải quyết tiêu chí thiếu hụt nhà tiêu hợp vệ sinh giai đoạn 2017-2020, vận động, hướng dẫn người dân xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh và lấy điểm một số hộ dân là cán bộ thôn bản đi đầu, làm trước. Tuy nhiên, trên địa bàn hiện có hơn 90% là đồng bào dân tộc thiểu số, ý thức người dân còn hạn chế nên việc vận động chưa thực sự hiệu quả. Bình Liêu dự kiến trong năm 2017 sẽ hỗ trợ cho 400 hộ gia đình xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, song do kinh phí hạn hẹp đến nay vẫn chưa thực hiện được...

Theo quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội huyện Bình Liêu đến năm 2020, dân số huyện tăng lên khá khanh chóng, vấn đề ô nhiễm môi trường sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Thêm nữa, du lịch Bình Liêu đang ngày càng phát triển, vấn đề vệ sinh môi trường không được giải quyết sẽ là rào cản lớn trong lĩnh vực này của địa phương. Do đó, để giải được bài toán vệ sinh môi trường nông thôn tại Bình Liêu, bên cạnh sự hỗ trợ đầu tư của Nhà nước, địa phương cần phải đẩy mạnh công tác xã hội hoá, phát huy nội lực, nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường sống; thực hiện tốt chương trình mục tiêu quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới.

Trúc Linh