"Bệnh hình thức" trong công tác thanh niên

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực nâng cao chất lượng hoạt động, nhưng thời gian gần đây, một số cơ sở Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vẫn bộc lộ những hạn chế nhất định. Trong đó, dễ thấy nhất là tình trạng nhiều chương trình, hoạt động do Đoàn tổ chức ngày càng rập khuôn, thiếu sáng tạo, thậm chí bị “hình thức hóa”.

Dự thảo lần thứ ba Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành T.Ư Đoàn khóa X tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có nhắc đến những hạn chế của công tác Đoàn. Theo đó, vai trò của Đoàn trong nghiên cứu, đề xuất giải pháp để khắc phục, giải quyết các vấn đề xã hội trong thanh thiếu nhi còn chậm và lúng túng. Đoàn, Hội, Đội các cấp chưa kịp thời có ý kiến và tham gia giải quyết các vấn đề bức xúc, tiêu cực, mặt trái xã hội tác động đến thanh thiếu nhi. Bên cạnh đó, một số chương trình, nội dung hoạt động có biểu hiện dàn trải, thiếu hấp dẫn, thiếu kiên trì trong triển khai, kết quả chưa bền vững, chưa đáp ứng tốt nhu cầu về nghề nghiệp, việc làm, vui chơi, giải trí của thanh niên.

Phần lớn các phong trào thanh niên mang ý nghĩa thiết thực, mang lại nhiều giá trị cho cộng đồng.

Trong thời kỳ mới của đất nước, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh càng phải phát huy vai trò “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên”. Cán bộ Đoàn càng phải tiên phong nắm bắt hơi thở cuộc sống, hiểu rõ nhu cầu, nguyện vọng của đoàn viên, thanh niên, để phát hiện những vấn đề thanh niên cần, đồng hành cùng thanh niên trong học tập, rèn luyện, phát huy tính tự chủ và tư duy độc lập. Vậy nhưng, đối lập với những phong trào đoàn mang tính thiết thực vẫn tồn tại một bộ phận không nhỏ những cơ sở đoàn làm việc thiếu sáng tạo, hoạt động triển khai theo kiểu “đánh trống ghi tên”.

Những chiến dịch tình nguyện tưởng chừng rất ý nghĩa, vì sự thiếu sâu sát của một số thủ lĩnh thanh niên bỗng chốc sa vào hình thức. Đơn cử như việc bóc biển quảng cáo, quét vôi gốc cây, quét sơn vỉa hè vẫn thường thấy ở các đợt ra quân tình nguyện hè, thường chỉ sôi nổi những lúc có đoàn kiểm tra, đoàn lãnh đạo tới thăm, thậm chí là làm quấy quá “cho nhanh” để còn… về (!?). Hoặc việc những sinh viên tình nguyện nắm tay nhau dàn hàng ngang làm “giải phân cách sống”, vừa không khoa học, vừa tốn kém thời gian, nhân lực. Việc hưởng ứng Chiến dịch “Tiếp sức mùa thi” ở nhiều nơi hiện nay đã không còn phù hợp do Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thay đổi quy chế thi THPT và xét tuyển đại học, nhưng vẫn chưa được các cấp bộ Đoàn nghiên cứu, đề ra những phương pháp tiếp cận phù hợp hơn.

Trong khi đó, nhiều đợt hoạt động tình nguyện ở các địa bàn nông thôn, miền núi… cũng được ra quân một cách rầm rộ, hoành tráng, nhưng đến khi triển khai thì lại không đi vào thực chất. Điển hình như chiến dịch tình nguyện phòng, chống cháy rừng ở một số tỉnh miền núi, sau các hoạt động hưởng ứng sau buổi lễ ra quân thường nhanh chóng “hạ nhiệt” rồi dần trôi vào quên lãng. Hay như công tác hưởng ứng Tết trồng cây, trong khi báo cáo luôn nêu bật con số hàng trăm, nhưng quan sát thực tế cho thấy, đoàn viên, thanh niên chỉ tập trung trồng vài ba chục cây “làm mẫu” rồi… ai về nhà nấy. Vậy nhưng đến khi đợt hoạt động kết thúc, những báo cáo dài lê thê được “tô hồng” bằng hàng loạt con số tròn trịa, đẹp mắt. Ở Hà Nội, sau khi đợt triển khai công trình thanh niên “Biến điểm tập kết rác thành vườn hoa” triển khai chưa lâu, một số vườn hoa đã xuống cấp, bãi rác quay trở lại.

Có thể nói, “bệnh hình thức” là hệ quả khó tránh khỏi của “bệnh thành tích”, với biểu hiện là việc “tô vẽ” số liệu báo cáo của một bộ phận cơ sở Đoàn. Thiếu trung thực chính là biểu hiện của sự xuống cấp về tư tưởng, đạo đức - việc mà người cán bộ Đoàn phải kiên quyết tránh. “Bệnh hình thức” sẽ gây sụt giảm niềm tin của nhân dân cũng như của đoàn viên, thanh niên vào tổ chức Đoàn Thanh niên. Nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức Đoàn luôn là một trong những nhiệm vụ được đặt lên hàng đầu qua nhiều thời kỳ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Một thanh niên không thể làm cán bộ Đoàn suốt đời, vì vậy khi còn công tác, nên phát huy hết năng lực, nhiệt huyết, không ngừng nỗ lực rèn luyện, vượt qua những cám dỗ, chi phối để tránh sa vào “bệnh hình thức” trong công tác thanh niên, mang lại hiệu quả thiết thực và có ích cho xã hội.

Theo THIÊN BÌNH / NDĐT