Vân Đồn: Công tác dân số còn nhiều khó khăn

Từ trung tâm thị trấn Cái Rồng, chúng tôi đi chừng 12km tới xã Bình Dân. Xã có 325 hộ/1.459 nhân khẩu; trong đó có 98% là dân tộc Sán Dìu, 2% là dân tộc Kinh, Dao, Tày, Hoa.

Đón chúng tôi, anh Long Văn Sáng, cán bộ chuyên trách dân số xã Bình Dân, cho biết: “Xã có 5 thôn, trong đó 2 thôn xa nhất là Đồng Giọng, Đồng Cống. Đường đi đến 2 thôn này hiện vẫn là đường rừng, phải đi bộ. Vì thế, mỗi lần tôi vào đó vận động người dân thực hiện các chính sách dân số gặp rất nhiều khó khăn...”. Đa phần người dân xã là người dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức chưa cao; mới có 178 người áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại. Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên: Năm 2015 là 10 trường hợp; năm 2016 là 3 trường hợp; quý I-2017 là 4 trường hợp. Chị Trần Thị Nhung (29 tuổi, thôn Voòng Tre) vừa mới sinh con thứ 3, cho biết: “Trước khi sinh bé thứ 3, tôi có 2 con, một trai, một gái. Nhưng đứa con gái đầu của tôi bị hở hàm ếch; vì thế vợ chồng tôi mới sinh thêm 1 con nữa...”. Căn nhà của chị Nhung khá tuềnh toàng, chỉ có 2 cái giường, 2 cái ghế, 1 cái bàn học của con, không có nổi một cái bàn uống nước. Chị ngậm ngùi chia sẻ, giá như chị nghe lời khuyên của cán bộ dân số xã, cộng tác viên dân số thôn không sinh con thứ 3, thì giờ đây gia đình chị có lẽ đã bớt cực nhọc hơn.

Cán bộ dân số xã Bình Dân vận động nhân dân thực hiện chính sách dân số.

Xã Bình Dân là một trong những xã của huyện Vân Đồn còn gặp nhiều khó khăn khi thực hiện các chính sách dân số. Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của huyện còn cao, không ổn định. Năm 2016, toàn huyện có tới 79 trường hợp; điển hình như xã Hạ Long (18 trường hợp); xã Đông Xá (16 trường hợp); thị trấn (17 trường hợp); xã Đài Xuyên (6 trường hợp)...

Riêng quý I-2017 huyện có 23 trường hợp. Tỷ lệ các cặp vợ chồng áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại của xã cũng còn thấp. Năm 2016 là 7.785/9.108 cặp vợ chồng (85,4%). Tỷ số giới tính khi sinh khá cao, năm 2016 là 106,4 bé trai/100 bé gái. Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế, tồn tại trên là do kiến thức về chăm sóc sức khoẻ sinh sản, sức khoẻ tình dục của nhiều người dân tại các xã khó khăn, các xã đảo chưa cao. Trình độ năng lực cộng tác viên dân số các xã không đều, lại kiêm nhiệm nhiều công việc, nên việc quản lý, theo dõi đối tượng chưa kịp thời. Hiện các cơ quan chức năng vẫn chưa có chế tài  xử phạt vi phạm với người dân sinh con thứ 3 trở lên.

Thời gian qua, tại các xã Đoàn Kết, Vạn Yên... nằm trong diện giải phóng mặt bằng, di dời dân, nên có sự thay đổi, biến động về dân số. Một số hộ làm ngư nghiệp đi biển dài ngày, thường xuyên không có mặt ở nhà, khiến việc cập nhật biến động dân số gặp nhiều khó khăn. Chế độ đãi ngộ với đội ngũ cộng tác viên dân số thôn, khu còn thấp, chưa kịp thời, chưa động viên và chưa tạo được sự yên tâm, gắn bó với công việc. Số lượng phương tiện tránh thai cấp miễn phí (bao cao su, viên thuốc tránh thai...) còn hạn chế so với nhu cầu thực tế.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Vân Đồn, cho biết thêm: “Trung tâm đề nghị các cơ quan chức năng cần đầu tư hơn nữa cho công tác dân số, không chỉ về kinh phí, mà cả về con người. Chúng tôi cũng mong muốn được tăng thù lao, trợ cấp cho đội ngũ cộng tác viên dân số để có thể khích lệ tinh thần tự nguyện của họ trong việc tuyên truyền, thực hiện công tác dân số...”.

Lan Anh