Phải chăng phường "phớt lờ" chỉ đạo của thành phố (?!)

Đối diện với Trung tâm Thương mại (TTTM) Vincom lộng lẫy và hiện đại là một khu vực lụp xụp, nhếch nhác, ồn ào do người dân tổ chức họp chợ trái phép, vừa gây mất mỹ quan, vừa ô nhiễm môi trường. Khu vực này đã được tỉnh, thành phố chỉ đạo phải giải toả từ tháng 8-2016, nhưng không hiểu sao đến nay vẫn ngang nhiên tồn tại...

Ngay đầu lối vào khu vực chợ tạm được xác định “ranh giới” bằng cây thép rất to. (Ảnh chụp 15 giờ ngày 4-4-2017). Ảnh: Văn Bách

Chợ trái phép ngang nhiên hoạt động

Khu vực mà chúng tôi nói đến nằm kẹp giữa vườn hoa và chợ Hạ Long I, tiếp giáp điểm neo đậu tàu thuyền đánh cá của ngư dân và đối diện với TTTM Vincom. Chỉ cần đứng ở TTTM cũng có thể ngửi thấy mùi tanh mặn nồng nặc vừa hắc, vừa khai. Từ 8 giờ sáng, khu chợ này đã bắt đầu họp. Chợ thường đông đúc và nhộn nhịp vào giờ tan tầm. Chợ chiều đông hơn chợ sáng. Trong diện tích chỉ chưa đầy 100m2 có đến hàng trăm hộ buôn bán, họp chợ. Những xô, chậu xếp san sát. Người bán, kẻ mua tầm xế chiều ngược, xuôi nườm nượp. Mặt hàng được bán ở đây đủ cả, từ hải sản khô, tươi sống, rau xanh đến các loại bánh trái làm sẵn, nhưng nhiều nhất vẫn là các mặt hàng hải sản tươi sống: Tôm, cua, cá, mực, hà... Hải sản được những người bán ở đây sơ chế trên những tấm nilon hoặc những miếng thớt gỗ đen xì vì ngấm nước. Nước sau sơ chế hải sản được đổ trực tiếp ra nền, nên chỉ một phần được thoát theo rãnh thoát nước, còn lại chảy tràn lênh láng khắp cả khu vực (một nửa khu vực này là vỉa hè bao quanh vườn hoa, một nửa là mặt cống thoát nước láng xi măng nhấp nhô, chỗ cao, chỗ thấp).

Theo tìm hiểu của chúng tôi, phần lớn những người buôn bán ở khu vực này là các ngư dân đánh bắt nhỏ lẻ (người dân quen gọi là chã). Trước đây họ vẫn họp chợ tại khu vực bến cá. Nhưng sau khi bến cá bị giải toả, họ đã di chuyển lên khu vực phía sau chợ Hạ Long I để buôn bán. Tuy đây là khu chợ tự phát, trái phép và không được chính quyền công nhận, nhưng vẫn ngang nhiên tồn tại. Cũng theo quan sát và tìm hiểu của phóng viên, ngay phía đầu vào khu chợ tạm này, có điểm trông giữ xe máy, xe đạp của những người họp chợ. Hai đầu chợ đều được đánh dấu mốc giới bằng ống thép to và dây thừng. Những người buôn bán tại đây cũng phải nộp phí theo ngày, nhưng không có vé hoặc hoá đơn, biên lai. Tuỳ mặt hàng, mức phí nộp của mỗi hộ kinh doanh có thể từ 10.000-40.000 đồng/buổi chợ.

Chiều 5-4, trong vai khách du lịch, chúng tôi có mặt tại khu vực chợ tạm này. Chợ khá nhộn nhịp, đúng vào ngày nước cá, nên các mặt hàng hải sản tươi sống ở đây khá phong phú, đa dạng. Ngoài một nhóm chừng 3-4 người (trong đó có 1 phụ nữ) làm nhiệm vụ ghi vé, trông xe (điểm trông giữ xe có dán hai bên 2 tờ giấy đỏ, chữ vàng ghi rõ: UBND phường Bạch Đằng - Trông giữ xe đạp, xe máy) thì còn có 2 người đàn ông tuổi trung niên, mặc áo bay, đội mũ cối, tay đeo băng bảo vệ, lăm lăm cầm cây ống thép dài chừng 1m đi xua các hộ buôn bán ngồi ngoài ranh giới, miệng luôn quát nạt với những lời lẽ rất thô tục. Một chị bán hàng cá ngồi ở phía cuối chợ tạm, bên ngoài ranh giới khu vực chợ tạm, vừa mời khách, vừa dè chừng 2 người đàn ông đeo băng bảo vệ. Chị cho biết: “Vừa phải nộp phí 40.000 đồng chỉ để được ngồi bán một chốc lát”. Mặt hàng chị này bán chỉ là một rổ cá ót và 2 con cá cò nặng chừng 0,5kg/con. Do ngồi phía ngoài ranh giới bị xua đuổi, nên không ít hộ hàng chã phải bưng những rổ cá nhỏ đi bán dạo trong khu vực chợ tạm. Để tránh bị xua đuổi, một cụ bà phải giấu rổ hà vào những gốc cây cảnh trồng trong vườn hoa. Chỉ có những khách quen hoặc khi có người đến gần, cụ bà mới dám chào mời...

Chính quyền phường có trốn tránh?

Theo Thông báo số 382/TB-UBND ngày 17-8-2016 thông báo ý kiến kết luận của đồng chí Hồ Quang Huy, Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long tại cuộc họp bàn phương án giải quyết các vấn đề bất cập về ANTT, vệ sinh môi trường, ATGT đối với khu vực phía sau chợ Hạ Long I, khu vực ngoài ranh giới chợ Hạ Long I (khu vực chợ tạm chúng tôi vừa phản ánh ở phần trên) được giao cho UBND phường Bạch Đằng quản lý. Thông báo này nêu rõ, việc một số tàu cá và các cá nhân thường xuyên tập trung, lấn chiếm vỉa hè để buôn bán, kinh doanh hải sản tại khu vực phía sau chợ Hạ Long I (đoạn tiếp giáp với mặt nước và vườn hoa phía Tây Nam TTTM Vincom) gây mất vệ sinh môi trường, ATGT đường thuỷ nội địa, ANTT và ảnh hưởng đến văn minh thương mại, mỹ quan đô thị của khu vực. Theo đó, UBND TP Hạ Long đã chỉ đạo UBND phường Bạch Đằng: “Xây dựng kế hoạch và bố trí lực lượng kiểm tra thường xuyên khu vực phía sau chợ Hạ Long I, phát hiện và kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp lấn chiếm lòng, lề đường, vỉa hè; tổ chức cưỡng chế, giải toả đối với các đơn vị, cá nhân cố tình vi phạm”. Gần đây nhất, ngày 14-3-2017, đoàn liên ngành Sở TN&MT, Công an tỉnh phối hợp với TP Hạ Long đã có cuộc kiểm tra khu vực bến cá và chợ hải sản giáp ranh chợ Hạ Long I. Sau kiểm tra, đoàn yêu cầu UBND phường Bạch Đằng chủ trì phối hợp với các đơn vị chức năng giải toả khu vực kinh doanh hải sản giáp ranh chợ Hạ Long I theo đúng chỉ đạo tại Thông báo số 382/TB-UBND của UBND TP Hạ Long. Tiếp đó, ngày 15-3-2017, UBND TP Hạ Long có văn bản số 1768/UBND, một lần nữa chỉ đạo UBND phường Bạch Đằng chủ trì phối hợp với các đơn vị chức năng giải toả khu vực kinh doanh hải sản giáp ranh chợ Hạ Long I.

Theo các văn bản chỉ đạo trên, rõ ràng, khu vực kinh doanh hải sản nằm phía ngoài, giáp ranh chợ Hạ Long I không được phép tồn tại. Việc chợ này tồn tại thời gian qua là trái phép, nhưng không hiểu vì lý do gì, đến nay UBND phường Bạch Đăng vẫn chưa thực hiện giải toả (?). Điều đáng ngạc nhiên nữa là, UBND phường Bạch Đằng còn cho phép tận dụng vỉa hè ở khu vực để trông giữ phương tiện xe máy, xe đạp của những người kinh doanh buôn bán và những người đi chợ.

Để làm rõ những thông tin phóng viên thu thập được, sáng 6-4 chúng tôi đã liên lạc điện thoại với Chủ tịch UBND phường Bạch Đằng Nguyễn Đình Nam. Tuy nhiên, chúng tôi bị từ chối vì lãnh đạo phường... bận cả ngày. Cũng ngay trong chiều 6 và sáng 7-4, chúng tôi quay trở lại khảo sát khu vực giáp ranh chợ Hạ Long I. Tại khu vực này vẫn diễn ra hoạt động của các hộ kinh doanh, buôn bán hải sản, tuy nhiên có phần bớt ồn ào hơn. Tấm bạt được dựng làm mái che ở khu vực trông xe cũng như 2 tấm giấy đỏ ghi UBND phường Bạch Đằng - Trông giữ xe đạp, xe máy, đã được dỡ bỏ. Chúng tôi cũng không còn thấy 2 người đàn ông tuổi trung niên dữ dằn đi lại ở khu vực này, mà thay bằng 2 thanh niên trẻ, trên tay lăm lăm quyển sổ to hơn lòng bàn tay và cây bút để ghi ghi, chép chép. Liếc nhanh qua cuốn sổ từ phía sau, chúng tôi thấy trên trang giấy dòng chữ nguệch ngoạc ghi họ tên các hộ, bên cạnh thể hiện các con số 10, 20, 40... Phải chăng, sau khi “dứt dây động rừng”, các đối tượng đã tổ chức hoạt động thu phí chợ kín đáo hơn? Dư luận rất cần cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Liệu có hiện tượng “bật đèn xanh” cho một nhóm đối tượng làm ăn, thu lợi bất chính? Việc thu phí không có hoá đơn, biên lai đang làm thất thu nguồn ngân sách của Nhà nước, tạo tâm lý bất ổn cho các hộ kinh doanh trong và ngoài chợ Hạ Long I.

Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại, Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long Hồ Quang Huy, khẳng định: “Việc giải toả khu vực giáp ranh chợ Hạ Long I, TP Hạ Long giữ nguyên quan điểm như nội dung trong các văn bản đã chỉ đạo. Nếu đúng có hiện tượng tổ chức họp chợ, thu phí chỗ ngồi đối với các hộ kinh doanh hải sản ở khu vực này như phóng viên phản ánh, thành phố sẽ kiên quyết xử lý”.

Dư luận hiện nay đang chờ đợi câu trả lời của UBND phường Bạch Đằng và kết quả xử lý kiên quyết của lãnh đạo TP Hạ Long trong việc lập lại trật tự đô thị, trả vỉa hè, mỹ quan cho khu vực đối diện TTTM Vincom. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc khi có kết quả làm việc với chính quyền địa phương.

Vĩ An