Bảo vệ tài nguyên nước bền vững

Tài nguyên nước của tỉnh Quảng Ninh hiện nay gồm 3 loại: Tài nguyên nước mưa, tài nguyên nước mặt (nước sông, suối, ao hồ) và tài nguyên nước dưới đất. Theo kết quả tính toán hiện nay tổng lượng tài nguyên nước mưa trên địa bàn tỉnh khoảng 11 tỷ m3/năm, tổng lượng nước mặt khoảng 7 tỷ m3/năm và trữ lượng tiềm năng nước dưới đất khoảng 1,5 triệu m3/ngày đêm. 

Trạm cấp nước phường Nam Hoà, TX Quảng Yên cung cấp nước hợp vệ sinh cho khoảng 800 hộ dân.

Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát của Sở TN&MT, hiện nay tài nguyên nước của tỉnh phân bố không đều, điển hình: Khu vực miền Tây có tiềm năng nước thấp (chỉ gần 2,5 triệu m3/năm) nhưng nhu cầu nước ở khu vực này lại cao (chiếm từ 70-80% tổng nhu cầu nước của cả tỉnh). Như vậy, tiềm năng nước khu vực miền Tây không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng nước. Trong khi đó, khu vực này do ảnh hưởng của hoạt động khai thác than và khoáng sản nên chất lượng nước bị suy giảm.

Cùng với nguồn tài nguyên nước mặt thì nước dưới đất ở một số nơi đang có dấu hiệu bị ô nhiễm, cần được tăng cường bảo vệ, như vùng Đông Triều, Uông Bí, Hạ Long, Cẩm Phả. Theo kết quả điều tra, khảo sát trên địa bàn tỉnh có khoảng 300 giếng khoan với tổng lưu lượng khai thác khoảng 12.313,2m3/ngày. Tuy nhiên, các lỗ khoan và giếng đào chủ yếu tập trung ở khu vực nông thôn, được thực hiện tự phát dùng để cấp nước cho gia đình ăn uống, sinh hoạt, thời gian khai thác theo nhu cầu của gia đình. Chính vì vậy, nhiều nguồn nước đã cạn kiệt hoặc đang bị nhiễm mặn nặng nề do tốc độ khai thác quá nhanh trên cùng một địa tầng như khu vực phường Cẩm Đông, Cẩm Tây (TP Cẩm Phả) và một số xã ở huyện Cô Tô.

Trước thực trạng trên cần phải có những chiến lược, giải pháp bảo vệ nguồn nước hiệu quả. Theo đó, UBND tỉnh đã phê duyệt Quy hoạch tài nguyên nước tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2010-2020, định hướng đến năm 2030. Đây là cơ sở quan trọng phục vụ công tác quản lý, khai thác sử dụng hợp lý, bền vững các nguồn nước, phục vụ phát ​triển kinh tế - xã hội và dân sinh. Mục tiêu của Quy hoạch hướng tới việc khắc phục những thách thức về tài nguyên nước hiện nay đang phải đối mặt. Cụ thể, xác định đầy đủ hiện trạng quản lý, khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước và phòng chống, giảm thiểu tác hại do nước gây ra trên địa bàn. Bên cạnh đó, Quy hoạch đưa ra các giải pháp cho quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên nước theo hướng phát triển bền vững; các biện pháp bảo vệ tài nguyên nước chống ô nhiễm, nhiễm mặn, cạn kiệt và suy thoái tài nguyên nước; các giải pháp phòng chống, giảm thiểu tác hại do nước gây ra như lũ lụt, hạn hán, sạt lở, bồi lắng nguồn nước. Và mục tiêu chung cuối cùng là tạo lập các cơ sở pháp lý và khoa học cho việc ban hành các quyết định liên quan lĩnh vực tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh.

Có thể khẳng định, Quy hoạch tài nguyên nước tỉnh Quảng Ninh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong sự phát triển của tỉnh và đời sống nhân dân trên địa bàn. Ngoài ra, để ngày một đáp ứng được nhu cầu sử dụng nước của nhân dân các khu vực trên địa bàn tỉnh, hiện nay tỉnh đang tích cực triển khai các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia “Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn” và “Chương trình xây dựng nông thôn mới”.

Hiểu Trân